Hazine Müsteşarlığı’na bağlı kuruluş olarak faaliyet gösteren Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü; madeni para ve Cumhuriyet altını basmaya yetkili tek kurum olarak faaliyetlerini yürütüyor. Resmi mühürlerin basımı, devlet nişan ve madalyaları ile madalyon üretimi yanında pasaport, ehliyet, nüfus cüzdanı araç tescil belgeleri gibi değerli kağıtları da basan kurumun, yurtdışı harç pulu ve vize pulu basımı gibi işleri de var.
Gündelik hayatımızda yanımızdan ayırmadığımız madeni para ile cüzdan ve ehliyet gibi değerli evrakların hazırlanma ve piyasaya sürme serüvenini Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Sadettin Parmaksız ile konuştuk. 2017 değerlendirmesi yapan Parmaksız, bu yıla dair planları paylaştı.
2018 yılında üretim planları içerisinde 750 milyon adet madeni para üretimi olduğunu belirten Parmaksız, 9 yıl önce YTL’den TL’ye geçildiğinden bu yana 6.5 milyar adet madeni para basıp piyasaya sunduklarını belirtti. Hatıra paralara da değinen Parmaksız şunları söyledi: “Hatıra para üretiminin yasal bir dayanağı bulunmaktadır. Yasal düzenlemede hangi konuda hatıra para basılabileceği ve nasıl basılacağı bellidir. 2018 yılında planladığımız 12 çeşit hatıra para üretimimiz bulunmaktadır. Hatıra paralar limitli üretilir ve iki yıl gibi belli bir satış süresi vardır. Bu süre dolduğunda hatıra para satıştan kaldırılır.”
Altın üretimini sipariş üzerine yaptıklarına dikkat çeken Parmaksız, şöyle devam etti: “Vatandaş gelip kendi külçe altınını bize verir, karşılığında talep ettiği Cumhuriyet altınını alır. Kamuoyunda bilinenin tersine Darphane kendiliğinden piyasaya Cumhuriyet altını sunmaz. Sipariş gelmediği sürece, piyasadaki fiyata ya da talebe bakarak kendiliğinden Cumhuriyet altını üretip piyasaya sürmez.”
“Kapasite sorunumuz yok” vurgusu yapan Genel Müdür Parmaksız, yıllık ortalama 120 tonluk 30 milyon adedin üzerinde Cumhuriyet altını üretme kapasiteleri olduğunu vurguladı. Parmaksız, şu bilgileri veriyor: "2015 kasım ayından beri her gün sipariş alıyoruz. Kapasite sıkıntımız yok. Siparişin alınıp kişiye verilme süresi ortalama 20 dakikadır. Bu süre elbette gelen altını alıp işleyip geri verme süresi değil. Daima belli bir miktarda stokta Cumhuriyet altınını hazır bulunduruyoruz. Böylece piyasada kıtlık rantı oluşmuyor. Bizim şu anda piyasanın talebini yetiştiremememiz ya da üretim süreçlerinin herhangi bir alanında bir dar boğazımız söz konusu değil.”
Polikarbon kart üretme bölümünde yeni TC Kimlik kartlarını da üretebilme kapasitelerinin olduğunu belirten Parmaksız, şu bilgileri verdi: “Şu anda TC kimlik kartları ile aynı özellikleri taşıyan KKTC kimlik kartlarını üretiyoruz. Yakın bir tarihte bunları teslim etmiş olacağız. KKTC’nin ihtiyacı olan 120.000 adet kimlik kartlarının tamamını bir haftada üretebilme kapasitemiz mevcuttur.”
- 40 bin mühür 50 bin madalya
- Normal çalışma düzeninde, yıllık ortalama 40 bin adet resmi mühür, 100 bin adet hatıra para, 50 bin adet devlet madalya ve nişanı yapabilme kapasiteleri olduğunu söyleyen Sadettin Parmaksız, “Matbaa bölümünde ise, 3 buçuk milyon adet biyometrik pasaport defteri, 1 milyon adet aile cüzdanı, 10 milyon adet polikarbon tabanlı sürücü belgesi ve kimlik kartı, 50 milyon adet araç tescil belgesi, 200 milyon adet vize pulu ve yurtdışı çıkışı harç pulu basabilme kapasitemiz var. Bu kapasiteyi fazla çalışma ya da vardiyalı çalışma ile 2,5 katına kadar arttırma imkanımız bulunuyor” dedi.
