Mışıl mışıl bir uyku için yalnızca gözleri kapatmak yeterli olmuyor. Çocuklarımızın yemekleri, kıyafetleri, eğitimlerine verilen önem kadar uyku düzenlerine de dikkat edilmeli. Her çocuk farklı saatlerde, değişik sürelerde uyuyabilir. Ancak şunu iyi bilmeliyiz ki uykunun alternatifi yok. Uzmanların ortak görüşüne göre uyku yalnızca bir dinlenme aracı değil. Uykuyla birlikte beyne ve tüm organlara gerekli olan rejenerasyon sağlanmış oluyor. Uyku sırasında stres hormonları azalırken büyüme hormonu salınımı artar. Bu sayede uyku sırasında vücut kendini onarır, yeniden yapılandırır, protein sentezi artar ve vücut kendini yeni güne hazırlar. Ayrıca uyku sayesinde hafıza güçlenirken depresyon ve obezite riski en aza iniyor.
Bünyemize ekmek, su kadar gerekli olan bu ihtiyacın faydalarını araştıran Eren Kaya, sosyal medyada kurduğu Beşer Yapım Bakım Onarım sayfası sayesinde binlerce aileye uyku eğitimleri veriyor. Kaya, bebekleri sallayarak uyutmakta sakınca var mı, iyi bir uykunun çocuklar için önemi nedir gibi sorulara cevap arıyor. Yazılarını kitaplaştıran Kaya, “Uyku Kitabı”yla raflarda yerini aldı.
Eren Kaya’nın Beşer Yapım Bakım Onarım isimli internet sitesi de bulunuyor. Çocukların sağlıklı uyuyabilmelerine yardımcı olan, özenli yazıların yer aldığı çalışma, anne babaların yardımına koşuyor. Ağaçkakan Yayınları’nın yayımladığı “Uyku Kitabı”nda, uykunun evrelerinden büyüme ve gelişimle olan ilişkisine, bebek ve çocukların farklı yaş aralıklarındaki karşılaşılan uyku sorunlarından, çözüm yöntemlerine ve ortam düzenlemelerine kadar aklımıza gelebilecek pek çok konu ele alınıyor. Kitabın son bölümünde ise ebeveynlerin çocuğun “uyku eğitimi” konusunda başarı-başarısızlık hikayelerine ve deneyimlerine yer verilmiş.
Eğitime başlamadan önce bir düzen oluşturmalısınız. Bunun için dikkat etmeniz ve uymanız gereken 5 kural var:
1- Bebeğinize temiz hava aldırın: Önemli olan çocuğun evin dışına çıkması ve temiz hava alması. Çünkü temiz hava sağlıklı ve güçlü çocuklar yaratır. Bir çocuğun iyi uyuyabilmesinin şartlarından biri de sağlıklı olmasıdır.
3- Bebeğinize egzersiz yaptırın: Çocuğun hareket etmesi sadece iyi uyuması için değil, kuvvet kazanması, fiziksel gelişimi ve genel anlamda sağlığı için de çok önemlidir. Son yıllarda oldukça yoğun biçimde karşımıza çıkan “sağlığınız için spor yapın” kuralı çocuklarımız için de geçerlidir.
4- Bir uyku rutini oluşturun: Uykudan önce bir rutin oluşturmak, yatma saatinin yaklaştığına dair bir mesaj verir çocuğa. Böylelikle içinde bulunduğu hareketli ve eğlenceli ortamdan yavaş yavaş uzaklaşmaya alışır.
5- Bir uyku arkadaşı edinmesini sağlayın: Bazı çocukların bağımlılık geliştirdiği bir oyuncak arkadaşı vardır. Bu her zaman bir oyuncak olmak zorunda değildir; bir battaniye ya da emzik de olabilir.
Araştırmalar, bebeklikte yeterli ve düzenli uyumayanların bu sorunu yetişkinliklerine taşıdığını ve çözmekte zorlandıklarını gösteriyor. Bu bağlamda hem ailelerin hem de pediatristlerin bebeklerin sağlıklı bir uyku düzeni oluşturabilmeleri için çalışmaları gerekiyor. Bebeklerde uyku hijyeninin altın kuralı bir rutin oluşturmaktır. İlk 1-2 haftada emzirme düzeni yerleştikten sonra bu rutin rahatlıkla yerleştirilebilir. Uyku Kitabı’nda bu rutinin nasıl olması gerektiğine değiniyorum. Çocukların bedensel ve zihinsel gelişimleri için düzenli ve yeterli uykuya ihtiyaçları vardır. Uykusu eksik kalan çocuklar sık hastalanırlar, öğrenme problemleri yaşarlar ve genellikle mutsuz/huzursuz çocuklar olurlar.
Uyku eğitimini yeni almış bebekler sabah 4:30-5:00 gibi kimsenin sevmediği saatlerde kalkmak isterler. Böyle bir durumda yine 5-10 dakika bekleme planını yürürlüğe sokun ve gece uyandığında yapmanızı tavsiye ettiklerimi yapın. Eğer 6:00 olduğunda hâlâ uyumamış ve kalkmak için ısrar ediyorsa o zaman kalkmasına izin verin. 20:00’de uyumuş bir çocuğun 6:00’da uyanması normaldir. Artık uyanma ve güne başlama rutinine geçebilirsiniz.
