Kişisel internet sitesinde yayımladığı yazılarıyla dikkat çeken Yıldız Holding Yönetim Kurulu Üyesi, Pladis ve GODIVA Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ülker, "Sözcükler başarı ve mutluluğu etkiler mi?" başlıklı yeni yazısıyla Jonah Berger’in son kitabı olan 'Sihirli Kelimeler' adlı eserine dair yeni incelemesini okurlarıyla paylaştı.
Ülker, yazısında şu ifadelere yer verdi;
Kullandığımız kelimeler ve kullanma şeklimiz, mutluluğumuz ve başarımız üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Başkalarını ikna etmemize ve daha etkili iletişim kurmamıza yardımcı olurlar. 1990larda Columbia University'den iki davranış bilimci, insanlarda övgünün etkisini merak ediyor. Bir grup beşinci sınıf öğrencisinden soyut akıl yürütme problemlerini çözmelerini istiyorlar. Araştırmacılar tüm öğrencilere iyi iş çıkardıklarını söylüyor. Ve ek olarak bazı öğrencilerin zekaları övülüyor. Araştırmacılar, övgü alan kişilerin zorluklarla karşılaştığında nasıl davranacağını merak ediyor. Olumlu geribildirimi alanlara çözümü daha zor problemler veriliyor.
Bu sefer onlara kötü, çok daha kötü iş çıkardıkları söyleniyor ve denedikleri problemlerin yarısından azını çözüyorlar. Sonra herkese benzer zorlukta problemler veriyorlar, başarılarını gözlemliyorlar. Övülmeyenlerin performansı daha önceki gibi olmuş. Yetenekleri, zekâları övülen öğrenciler başarısız oluyor. Yeteneklerini övmek, öğrencilerin olaylara bakış açısını değiştiriyor. Öğrenmek ve bulmacaları çözmekten keyif almak yerine, bulmaca çözmeyi ne kadar akıllı olduklarını göstermek olarak görüyorlar.
Tabii bu durum, tüm övgülerin zararlı olduğu anlamına gelmiyor.
Başka bir öğrenci grubu için araştırmacılar övgüyü biraz farklı bir şekilde ifade ediyor. Araştırmacılar süreci ve ne kadar sıkı çalıştığını övüyor. Yani tüm öğrencilere iyi iş çıkardıkları söyleniyor ve cümlelerde sadece iki veya üç kelime değiştiriliyor. Bu iki, üç kelime büyük bir fark yaratıyor. Öğrencilerin süreci veya ne kadar sıkı çalıştıklarını övmek, motivasyonlarına zarar vermek yerine onları devam etmeye teşvik ediyor. Daha fazla motive oluyor, daha fazla bulmaca çözüyorlar. Birine akıllı olduğunu, matematikte iyi olduğunu veya harika bir sunum yaptığını söylemek, onun performansının istikrarlı bir özelliğe bağlı olduğu anlamına geliyor. Bir sınavda iyi not aldıysa bu özelliğe sahip ama kötü not aldıysa şansı yoktu gibi. Gerekli yetiye sahip değilseler, bunu değiştirmek için yapabilecekleri pek bir şey yok. Ancak sürecin övülmesinin amaçlanan etkiyi yaratma olasılığı daha yüksektir. Şayet iyi netice alamamışsa kişi bu başarısızlık veya yetenek eksikliğinden değildir. Demek ki neyin nerede söylendiğinin sihri var.
Şimdi University of Pennsylvania, The Wharton School’un, dünyaca ünlü pazarlama profesörü ve Türkiye’de daha önce Contagious (*), Invisible Influence (Gizli İkna) (**) ve The Catalyst (Değişimi Tetiklemek) kitapları çok satan Jonah Berger’in son kitabı SİHİRLİ KELİMELER’i inceleyeceğiz. Kitabın özgün adı: Magic Words: What to Say to Get Your Way, yani “Sihirli Kelimeler: İstediğinizi Elde Etmek İçin Ne Söylemelisiniz? Tarihi de çok yeni, Şubat 2024, neredeyse Türkiye’de dünya ile birlikte raflara çıkmış (***). Ben şahsen bir şeyler öğrendim, bakalım sizler neler düşüneceksiniz.
