|

Piri Reis Topkapı Sarayı'nda

UNESCO'nun 2013'ü 'Piri Reis Yılı' ilan etmesi sebebiyle, Piri Reis'e ait harita ve yazma eserler Topkapı Sarayı Müzesi Silahtar Hazinesi'nde sergileniyor. Eserler 11 Şubat'a kadar ziyaret edilebilecek.

Merve Sena Kılıç
00:00 - 27/01/2013 Pazar
Güncelleme: 18:17 - 26/01/2013 Cumartesi
Yeni Şafak
Piri Reis Topkapı Sarayı'nda
Piri Reis Topkapı Sarayı'nda

Birçok ülkede ve müzelerde sergilenen Piri Reis haritasının bir parçası ve Kitab-ı Bahriyye adlı eserinden bazı bölümler, on dokuz yıl aradan sonra UNESCO'nun 2013'ü 'Piri Reis Haritası'nın 500. Yılı' ilan etmesi sebebiyle Topkapı Sarayı Müze'sinde sergilenmeye başlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde açılan sergi, uzun yıllardır haritanın 'yeterli korunamadığı için bozuldu' iddialarının da asılsız olduğunu kanıtlıyor. İlk kez 1970 yılında Milli Savunma Bakanlığı tarafından Ankara'da sergilenen haritaya, 1966'larda Amerika'da sonrasında İngiltere ve Almanya'da çeşitli müze ve sergilerde yer verilmiş. Piri Reis'in Türk Haritacılığının ve denizciliğinin en önemli kişilerinden birisi olduğunu vurgulayan Topkapı Sarayı Müzesi Müdürü Doç.Dr.Haluk Dursun, haritanın Güney Batı Avrupa, Kuzey Batı Afrika, Güney Doğu ve Orta Amerika bölgelerine ek olarak Yenidünya hakkında da bilgiler içerdiğini söylüyor. Dursun, ' Bu haritanın çiziminde Piri Reis'in kendi ifadesiyle Kristof Kolomb'un Amerika haritası ile daha önce yapılmış, Avrupa ve İslam haritalarında faydalandığı ve aynı zamanda kendi tecrübelerine dayanarak bu çizimi yaptığı anlatılmaktadır. Piri Reis'in ikinci haritası ise 1528-29 yılları arasında hazırlanmış. Sadece bir parçası günümüze kadar gelen bu harita, Kuzet Atlas Okyanusu'nu, Kuzey ve Orta Amerika'da yeni keşfedilen yerleri içine almaktadır' diyor.

Piri Reis Haritası haritası bu sergiyle on dokuz yıl sonra Topkapı Sarayı Müzesi'nde sergilenmeye başlanmış oldu. 11 Şubat'a kadar sürecek olan sergide Piri Reis'in 500 yıllık haritasının yanı sıra Kitab-ı Bahriyye ve Harita-i Ekalim adlı eserleri de yer alıyor. İlk kez 1521'de yazılan Kitab-ı Bahriyye, 1526'da Piri Reis'in verdiği bilgiler doğrultusunda geliştirilerek Seyyid Muradi tarafından kısmen nazım olarak yazılmış ve eser Sadrazam İbrahim Paşa aracılığıyla Kanuni Sultan Süleyman'a sunulmuş. Daha sonra pek çok kopyası hazırlanan eserin padişaha sunulmak üzere hazırlanan nüshasının, bugün Topkapı Sarayı Müzesi'nde korunan H.642 numaralı nüsha olduğu kabul ediliyor. Eserde Akdeniz kıyılarının tasvirleri yer alıyor. Sergilenen Alanya tasviri, Piri Reis'in kendi gözlemleriyle yaptığı topografik anlayıştaki ilk kent betimlemesi.

17. Yüzyılın ilk yarısında, Kitab-ı Bahriyye'nin haritalarından yararlanılarak metinsiz haritalar da hazırlanmış. Bunlardan biri olanHarita-ı Ekalim, Ege Denizi, Akdeniz kıyıları ve adalarını gösteriyor. Korfu Adası eseri ise Kitab-ı Bahriyye'nin ilk nesir versiyonu. Kimin tarafından hazırlandığı belli değil. 1574'li Akdeniz limanlarının betimlendiği haritalar ise renklendirilmiş.

AFRİKA KITASI'NDA FİL RESMEDİLMİŞ

Piri Reis Haritası olarak tanınan harita, Avrupa ve Amerika'nın barı sahilleri, Atlas Okyanusu, Orta ve Güney Amerika'nın bir kısmını kapsayan parşömen bir dünya haritasının parçası. Katalan haritacılığının etkisini de taşıyan haritada, Portekiz, Marakeş ve Gine'ye birer hükümdar figürü yapılmış. Afrika'da fil, devekuşu, dağlar ve kaleler resmedilmiş. Kuzeyde, Santa Brandan adlı yedi deryayı gezmiş bir rahiple ilgili efsaneler yer alıyor. Haritanın bazı yerlerinde açıklayıcı yazılar bulunuyor. Güney Amerika'da oldukça geniş bilgi verilmekte, buraların nasıl bulunduğu ve Kristof Kolomb'un keşfi anlatılıyor.


11 yıl önce