başkanlık sistemi | Osman Akkuşak

sevgili okuyucularım; abd'de bu sistem nasıl işlemektedir.. yasama, yürütme ve yargı kuruluşları nasıl çalışıyor.. nasıl muvaffak oluyor.. birbirlerini nasıl kontrol ediyor, nasıl tamamlıyor; bir gözatmakta isabet olsa gerektir..

sevgili okuyucularımın bu düşüncelerle konuyu takibedeceğini biliyorum.. dünyanın bir numaralı devleti, federal hükümeti olan (abd) nasıl oluyor da yasama (teşriî) yürütme (icraî) ve yargı (kazaî) kuvvetleri vasıtasıyla varlığını sürdürüyor ve küremizin bir numaralı devleti olma mazhariyetine ulaşıyor?...

bir bakalım:

bu büyük ülkede yasama organı iki meclisten (senato ve temsilciler meclisi) müteşekkildir..

bir yasa, başkan tarafından imzalanmadan önce her iki meclisçe onaylanması gerekir..

bir senatör veya bir temsilciler meclisi üyesi, bir yasa teklifi hazırlayıp veya hazırlatıp meclise sunabilir.. kendisini senatör ve meclis üyesi kişilerin desteklemesini temin edebilir.. senato ve temsilciler meclisi tasarıyı konusuna uygun bir komiteye havale ederek incelenmesini sağlar.. komite gerekiyorsa tasarıyı bir alt komiteye de havale edebilir.. bununla beraber, komite başkanları tasarıyı meclise veya senatoya getirip getirmemekte yetki sahibidir.. alt komite, ilgili uzmanları ve halk temsilcilerini, akademisyenleri tanıklık etmeye, fikir beyan etmeye davet edebilir.. alt komite çoğunluğu tasarıyı benimsemezse tasarı iptal edilir.. genel komite yani üst komite lüzum görürse alt komitenin işlem ve incelemelerini tekrarlayabilir..

tasarı, senatoya veya temsilciler meclisine gelince umumi heyet tarafından müzakere edilir.. tasarı senatodan veya temsilciler meclisinden geçerse, diğer meclise sevkedilir..

bir yasa tasarısının meclis ve senatodan geçen metinleri arasında fark varsa bunu çözmek için senato başkanı ve meclis görevlisi veya başkanı tarafından bir konferans komitesi görevlendirilir.. her iki meclis konferans komitesinin tasarısını onaylarsa, imzalamak üzere devlet başkanına sunulur.. başkan tasarıyı ya imza eder veya veto eder..

başkanın vetosunun iptal edilmesi için hem senatonun hem de temsilciler meclisinin üçte iki ekseriyetle karar alması gerekmektedir.. meclislerin her ikisi de tasarı lehinde oy kullanırsa, tasarı kanun sıfatını kazanır..

- senato: yüz senatörden her eyalete iki senatör düşmektedir.. her senatör altı sene görev yapıyor.. senatörler üç gruba ayrılır.. her gruptan birisi iki senede bir seçime girer..

- abd başkan yardımcısı, senato başkanlığını deruhte eder.. oyların eşit olduğu hallerde oy kullanır..

- başkanın tayin ettiği yüksek mahkeme alt federal mahkemeler ve yürütmedeki kilit noktalara tayin ettiği kişiler işe başlamadan evvel senatonun onayını almak zorundadırlar..

- senato, başkan tarafından müzakere edilen uluslararası anlaşmaları onaylar veya reddeder..

- başkana veya yüksek mahkeme üyelerine karşı açılan suç davalarında senato duruşmayı yönetir ve jüri gibi hareket eder..

- temsilciler meclisi: nüfuslarına göre eyaletler arasında paylaştırılan 435 temsilciden oluşur.. sadece colombia, amerikan samoa, guan, puertorico, virgin adaları olmak üzere beş küçük ülke temsilciler meclisinde oy vermeden temsil edilme hakkına sahiptir..

-bütün temsilciler aynı anda seçilir ve iki sene vazife görürler..

-temsilciler meclisi, iktidar partisi mensubu olan bir üyeyi meclis başkanı seçer..

- gelir sağlama amaçlı yasa tasarıları evvela temsilciler meclisine sunulur..

- bir başkan adayı, seçici oyların çoğunluğunu alamazsa, başkanı temsilciler meclisi seçer.. başkanla beraber başkan yardımcısı da seçilir.. başkan yardımcısı; ölüm, görevi îfa etmede yetersizlik, suçlama veya mahkûmiyet sebebiyle görevden alınma gibi durumlarda başkanın yerine geçer..

- başkan, yürütmenin en yetkili kişisidir.. senato tarafından onaylanan yüksek mahkeme hakimlerinin ve alt federal mahkeme hakimlerinin tayinini yapar..

- senato tarafından onaylanan bakanları ve devlet kuruluşları başkanlarını tayin eder..

- ordunun başkomutanı yetkisini kullanır..

- icabeden hallerde devleti temsil eder..

- uluslararası anlaşmalarda ve kızıl derililer ile yapılacak müzakerelerde devleti temsil eder..

- bu anlaşmalar senato tarafından onaylanmalıdır..

- başkan, kongreden geçen yasaları gerek görürse veto eder..

- federal suçları affeder, azaltır veya erteler..

- kanun hükmünde direktif mahiyetinde kararlar çıkartabilir..

- siyasi gündemi destekleyici programlar, görevler ve komisyonlar ihdas edebilir..

- kongreden geçen yasaların uygulanışına ait usul ve yönetmelikler ikame eder..

- federal görevlilerin tatil vakitlerini tesbit eder..

- kongre veto edilen bir yasayı kabul ederse, yüksek mahkemede aleyhine tavır alabilir..

- başkan ve yardımcısının altında 15 bakanlık ve çok sayıda kurum bulunur.. müştereken ülkeyi idare ederler..

- bakanlıklar: tarım – ticaret – savunma – eğitim – enerji – sağlık ve insan hizmetleri – iç güvenlik – iskân ve kentsel kalkınma – iç işleri – adalet – çalışma – dişişleri – ulaştırma – maliye – gaziler bakanlıkları

- her bakanlık, senatonun onayı alındıktan sonra başkan tarafından atanan bir bakan tarafından idare edilir..

aziz okuyucularım, birleşik amerika’da yargı faaliyeti oldukça detaylı ve girifttir.. bunu gelecek yazıya bırakıp bugün sadece federal almanya’daki yargı usulüne dair birkaç bilgiyi kaydetmekle ittifa ediyoruz.. asıl başkanlık sistemine sahip ülkenin yargı işlemlerini birdahaki yazımızda ele alacağız…

federal almanya cumhuriyetinde

yargı düzeni

federal almanya cumhuriyeti; hukukun üstünlüğünü, hürriyetlerin güvenliğini ve adalet karşısında insanların eşitliğini temin eden bir hukuk devletidir.. hukukun, yani temel hakların korunup korunmadığını en üst mahkeme olan (federal anayasa mahkemesi) denetlemektedir..

federal yargı sistemi beş ana şubede; medeni, iş, idari, sosyal ve mâlî sahalardaki yargı organları vasıtasıyla işler..

mahkemeye düşen taraflar ilk mahkemenin kararına itiraz edebilirler.. bu takdirde dava başka bir mahkemede tekrar görülür.. buna da itiraz edilirse en üst merciye gider, bu mercinin ve bu son kademenin verdiği karar ise kesindir.. bu karara itiraz edilemez..

almanyada, yargıçlar normal koşullarda görevden alınamazlar.. ülkede 20,000 civarında yargıç, 5000 kadar savcı ve 150,000 kadar da avukat bulunmaktadır..

alman yargı sistemi, sağladığı hukuki güvenceyle yabancı yatırımcıları almanyaya çekmekte yatırım ve teşebbüs açısından uygun şartlar oluşturmaktadır…

#başkanlık sistemi

#abd

#erdoğan

#türkiye

#cumhurbaşkanı

#ak parti

#seçim 2015

15 Temmuz

Kudüs: Bir şehrin hikayesi

Ramazan

Seçim

Spor

Borsa