Hafter milislerini durduran iki güç: Öfke Volkanı ve Misratalı Türkler

Libya’nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter’in başkent Trablus’a saldırı emrinin ardından bir yıl geçti. Trablus’u 48 saat içerisinde almayı umut eden Hafter, 4 Nisan 2019 tarihinde başlattığı saldırıda Misrata kenti ve Trablus’un güneyinde hesaba katmadığı sağlam bir direnişle karşılaştı. 42 yıllık Kaddafi yönetiminin devrilmesinin ardından özellikle ülkenin batı kentlerinde ortaya çıkan düzensiz askeri birlikler, Öfke Volkanı Operasyonu adı altında Hafter’e karşı sürpriz bir şekilde birleşti.

Haber Merkezi AA
Hafter’in başkent Trablus’a saldırı emrinin ardından bir yıl geçti.

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı Öfke Volkanı Operasyonu askeri güçleri, saldırılara karşı iyi bir strateji geliştirerek, başkent Trablus’un güneyindeki Ayn Zara, Suk el-Cuma ve Hadba gibi bölgelerde güçlü bir direniş sergiledi. Trablus’un 200 kilometre doğusundaki Misrata kentinde bulunan Türk asıllı Libyalılar (Kuloğlu) ise etkin bir savunma yaparak, Hafter milislerinin Trablus’a geçiş yolu kabul edilen Ebu Gureyn cephesini tıkadı.

Türk savaş gemileri neden Libya açıklarına gitti?
Hafter ateşkes kararına rağmen saldırılarını sürdürdü. Türk Deniz Kuvvetleri, Libya açıklarına 4 fıkrateyn gönderdi. Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, 'Ufkun ötesinde görünecek Türk savaş gemileri varlığının karadakiler üzerinde yaratacağı güvenin büyüklüğü ölçülemez' açıklamasını yaptı.


Hafter milisleri saldırının ilk haftalarında başkent Trablus’un güneyindeki Trablus Uluslararası Havalimanı’nı ve Trablus’un güneyindeki bazı bölgeleri ele geçirmiş olsa bile sonraki dönemde ilerleme kaydedemedi.

LİBYA HALKI VE ULUSLARARASI TOPLUM UMH'NİN YANINDA OLDU

Geçen bir yıl içinde UMH’nin başarısı ve Hafter milislerinin hedefine ulaşamamasının birden çok nedeni bulunuyor. UMH’nin Libya halkı ve uluslararası toplumu arkasına almış olması ve Trablus’un etrafında yoğun nüfuslu şehirler bulunması iki önemli avantajı olarak değerlendiriliyor.

Başkentin doğal koruması özelliğine sahip beş kent bulunuyor. Bunların en önemlisi Trablus’un 200 kilometre doğusunda bulunan ve Türk asıllı Libyalıların yoğun bir şekilde yaşadıkları Misrata.

NELER OLUYOR | Libya'da kim kiminle savaşıyor, Türkiye neden asker gönderiyor?
2011 yılında Kaddafi'nin öldürülmesiyle bir türlü istikrar sağlayamayan Libya, Türkiye ve dünya gündeminin en üst sıralarında yer alıyor. Suudi Arabistan'dan Mısır'a, Fransa'dan Rusya'ya kadar birçok ülke Libya'daki gelişmeleri çok yakından takip etmekle kalmıyor, hem askeri hem de diplomatik olarak bu ülkede söz sahibi olmaya çalışıyor. Avrupa'nın güney kapısı konumunda olan ve zengin petrol kaynakları ile öne çıkan Libya, özellikle Doğu Akdeniz'deki gelişmelerle birlikte kilit ülke haline geldi.

Peki Libya'da neler oluyor? Kim kimle savaşıyor? Türkiye neden bu ülkeye asker gönderiyor? 'Neler Oluyor?' serisinin ilk bölümü 'Libya'da neler oluyor?' ile karşınızdayız.


Diğer şehirler ise (100 kilometre güneydeki) Garyan, (50 kilometre batıdaki) Zaviye, (170 kilometre güneybatıdaki) Zintan ve (100 kilometre batıdaki) Zuvara’dır. Bu kentlerin tamamında halkın çoğunluğu UMH hükümetini destekliyor.

SAHADAKİ ASKERİ DENGE SAĞLANDI

UMH 2020 yılı başından itibaren savaşçı sayısı ve ağır silahlar konusunda da dengeyi sağladı. Şu anda on binlerce savaşçıya sahip olan Öfke Volkanı Operasyonu’nun elinde yüzlerce tank ve zırhlılar ile Türk malı İHA ve SİHA’lar bulunuyor.

Başkent Trablus ve Misrata şehirlerindeki hava savunma sistemleri savaş uçaklarına karşı önemli bir caydırıcı güç durumunda. Eskiden olduğu gibi Hafter’e bağlı uçaklar Trablus’un güneyindeki El Vatiyye askeri üssünden havalanıp istediği hedefe rahat bir şekilde bomba bırakamıyor.

Türkiye ile Trablus UMH hükümeti arasında 27 Kasım 2019’da imzalanan Askeri ve Güvenlik İşbirliği Anlaşması gereği, başkent Trablus açıklarında Türk Deniz Kuvvetlerine ait firkateynler de yer alıyor. Böylece gerektiğinde denizden de müdahale ediliyor.

MİSRATALI TÜRKLERİN EBU GUREYN SAVUNMASI

Başkent Trablus’un doğudaki en önemli koruma kalkanı kabul edilen Misrata kentinde Türk asıllı nüfus oldukça yoğun. Hafter milislerine karşı “uç cephe” kabul edilen Ebu Gureyn’i Misratalı Türkler savunuyor.

Türkler UMH hükümetinde de oldukça etkili. İçişleri Bakanı Fethi Başağa (Baş Ağa) hükümetteki Misratalı Türklerin en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul ediliyor.

Başbakan Fayiz es-Serrac’tan sonraki en önemli ve güçlü isim olarak bilinen Başağa, Hafter milislerinin başkente amansızca saldırdığı son bir yılda, Trablus ve diğer kentlerde iç güvenlik ve istikrarın sağlanması konusunda çok önemli ve etkin bir rol oynadı.

BARIŞ RÜZGARI OPERASYONU İLE HAFTER MİLİSLERİ PÜSKÜRTÜLDÜ

Hafter milislerinin özellikle de Ayn Zara ve Suk el-Cuma gibi başkentin güneyindeki bölgelerden kentin merkezine ilerleme girişimleri püskürtüldü. Bu çatışmalarda Sudan’ın Darfur bölgesi ve Çad’tan getirilen çok sayıda Cancavid milisi öldürüldü.

Geçen 25 Mart’ta başlatılan “Barış Rüzgârı” operasyonuyla Hafter milislerinin mevzilerine eş zamanlı baskınlar yapıldı. Trablus’un güneyindeki cephelerin çoğunu kaybeden Hafter milisleri, başkenti eskisi gibi roketlerle rahat bir şekilde hedef alamaz hale geldi.

Putin'in gizli paralı ordusu Wagner: Suriye ve Libya'da neden karşımıza çıktılar?
Kremlin'in gizli ordusu olarak nitelendirilen Rus özel güvenlik şirketi Wagner, önce Suriye ardından Libya'da karşımıza çıktı. Putin'in aşçısı olarak bilinen Yevgeni Prigozhin'in finanse ettiği paralı askerler hangi ülkelerde, ne tür faaliyetler yürütüyor? 'Neler Oluyor' programının 6. bölümünde Rus paralı askerlerle ilgili tüm detayları anlattık:


TÜRKLERİN LİBYA'YA GELİŞİ

Anadolu’dan gelerek Akdeniz sahili boyunca bu topraklara yerleşen Türkler Arapça kaynaklarda “Libya Türkmenleri” ve “Kuloğlu” olarak geçiyor.

Osmanlı devletinin Libya’ya girdiği 1551 tarihinden sonraki yıllarda özellikle de Türk askerlerinin Libyalı kadınlarla evlenmeleri ve burada kalmaları nedeniyle burada önemli bir Türk nüfusu oluştuğu tarih kaynaklarında belirtiliyor.

1936 yılında Libya’da 35 bin civarında Türk olduğu, bunların 30 bininin Trablus ve Misrata gibi Akdeniz sahilindeki şehirlerde yaşadıkları biliniyor.

Libya'nın darbeci generali Hafter kimdir?
SSCB'de askeri eğitim alan ve genelkurmay başkanlığına kadar yükselen Hafter, nasıl CIA'in Libya'daki bir numaralı ismi haline geldi? Libya'nın karanlık ismi Hafter'i ve bölgedeki son gelişmeleri anlattık: