ABD’de Kasım 2024 seçimleri öncesi hem Cumhuriyetçilerin aday adayları arasında hem de en olası rakibi Joe Biden’a karşı anketlerde yarışı büyük farklı önde götüren eski başkan Donald Trump’a yeni yargı darbesi geldi. Kamuoyunda deprem yaratan karara göre 5 Mart 2024’te Colorado’da yapılacak ve Cumhuriyetçi aday adaylarının yarışacağı ön seçimlerde Trump’ın adı oy pusulalarında olamayacak. Trump’ın avukatı yüksek mahkemeye başvuracaklarını açıklarken, kararın yarattığı mağduriyetin eski başkana yarayabileceği de belirtildi. Trump hakkında daha önce 4 kez iddianame hazırlanmıştı.
Başkaldırı ve isyan suçlaması
Tamamı Demokrat eğilimli yargıçlardan oluşan Colorado Yüksek Mahkemesi, 3’e karşı 4 “evet” oyuyla, Trump’ın gelecek yıl yapılacak başkanlık seçim yarışında Colorado eyaletindeki ön seçimlerde oy pusulalarında yer alamayacağına hükmetti. Mahkeme, 6 Ocak 2021 günü yapılan Kongre baskınında Trump’ın eylemlerinin “başkaldırı ve isyan” suçlarına karşılık geldiğini ve bu suçların Anayasanın 14. maddesinin 3. fıkrasında tanımlanan “federal bir göreve gelemeyeceği” şeklindeki duruma uyduğunu bildirdi.
İlk kez uygulandı
ABD tarihinde ilk kez Anayasanın söz konusu “başkaldırı ve isyan” maddesi, bir başkan aday adayının yarışa giremeyeceğine ilişkin bir gerekçe olarak kullanıldı. Söz konusu fıkra, “bir federal veya eyalet yetkilisinin devlete karşı kalkışma veya ayaklanmaya katılamayacağını ve devletin düşmanlarına yardım ve rahatlık sağlayamayacağını” belirtiyor.
Demokrasiye saldırı
Trump’ın avukatı Alina Habba yaptığı açıklamada, Colorado yüksek mahkemesi tarafından verilen kararı ülkenin demokrasisine bir saldırı olarak nitelendirdi. Habba, “Bu böyle kalmayacak. ABD yüksek mahkemesinin bu anayasaya aykırı kararı tersine çevireceğine inanıyoruz” dedi. Kararın 4 Ocak’a kadar yürürlüğe girmeyeceği belirtilirken, Trump’ın bu süre içerisinde ABD yüksek mahkemesine başvurması bekleniyor. Mahkemeye göre Trump’ın ABD yüksek mahkemesine başvurusu sonuçlanana kadar kararın durdurulma süreci devam edecek. Süreç uzarsa Trump, 5 Mart’ta Colorado’da yapılacak ön seçimde yer alabilecek.
4 kez dava açıldı
Trump hakkında daha önce 4 ayrı suçtan dava açıldı. Eski başkan hakkında yöneltilen suçlamalar; 2016 Başkanlık Seçimi sırasında bir kadına “sus payı” ödediği iddiası, başkanlık görevinden ayrıldıktan sonra gizli belgeleri yanında götürdüğü iddiası, Başkanlık Seçimi sonuçlarını kendi lehine değiştirme girişimi iddiası ve başkanlık seçimi sırasında sahtecilik ve dolandırıcılık yaptığı iddiasından oluşuyor.
Biden'ın üzerine çizik attılar
ABD'de yapılan güncel bir anket, Amerikalıların yaklaşık yüzde 60'ının Joe Biden'ın İsrail-Filistin sorununu ve Gazze'deki krizi ele alma biçimini doğru bulmadığını, gençlerin ise 4'te 3'ünün Biden'ı bu konuda onaylamadığını ortaya koydu. New York Times ile Siena College Poll tarafından yapılan güncel bir ankete göre, Amerikalıların yarıdan fazlası, Biden yönetiminin Gazze meselesini ele alma biçimini yanlış bulduğu ve adeta Biden'ın politikalarının üzerine çizik attığı görüldü. Anket sonuçları, özellikle gençlerin Gazze konusunda toplumun diğer kesimlerine göre daha duyarlı olduğunu gösterdi. Ankete katılanların yüzde 57'si ABD yönetiminin Gazze'deki durumu ele alma biçimini onaylamazken, yüzde 33'ü Biden yönetimini desteklediğini, yüzde 10'u ise herhangi bir görüş belirtmemeyi tercih etti. Aynı ankette İsrail-Filistin sorununun çözümü konusunda eski Başkan Donald Trump'a güven yüzde 46 olarak ortaya çıkarken, Biden'a güven ise yüzde 38'de kaldı. 18-29 yaş grubundaki katılımcıların yüzde 72'si Biden yönetiminin İsrail-Filistin sorununu ele alma biçimine destek vermediğini dile getirirken, yaş grubu ilerledikçe Biden'a destek oranının yükselmesi dikkati çekti. Katılımcıların yüzde 48'i İsrail'in sivilleri öldürmeme konusunda gerekli tedbirleri almadığını düşünürken, sadece yüzde 30'u İsrail'in gerekli tedbirleri aldığını düşündüğünü belirtti.
