BM Güvenlik Konseyinin beş daimi üyesi, İran karar tasarısı metninde değişiklik öngören üç ülkeyle danışma toplantısında bir araya geldi.
ABD, Fransa, İngiltere, Çin ve Rusya, geçen hafta üzerinde anlaşmaya vardıkları metinde değişiklik öngören Güney Afrika, Endonezya ve Katar'ın önerilerini, Konseyin resmi danışma toplantısından sonra kendi aralarında görüştüler.
Tasarı metninde önemli değişiklikler talep eden BM Güvenlik Konseyinin Dönem Başkanı Güney Afrika Cumhuriyeti'nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Dumisani S. Kumalo, danışma toplantısında 3 ülkenin metinde istedikleri değişiklikleri ve nedenlerini daimi üyelere anlattıklarını, tasarının sahibi olan 5 daimi ülkenin de kendilerini dinleyerek bu önerileri kendi aralarında görüşecekleri sözünü verdiklerini söyledi.
Kumalo, Güvenlik Konseyinin konuyu tartışmaya devam edeceğini ve perşembe günkü toplantıda beş ülkenin hangi önerileri kabul edip hangilerini kabul edemeyeceklerini kendilerine anlatacaklarını bildirdi.
Kumalo, oylamayla ilgili sorular üzerine, tasarının sahipleri olarak beş ülkenin metni değiştirmeden mevcut haliyle her an oylamaya sunabileceğini, ancak “oybirliği” ile alınacak bir kararın çıkması için kendilerinin sunduğu değişiklerin tartışılması gerektiğini vurguladı.
Kumalo bir soru üzerine, İran'ın barışçıl bir şekilde nükleer teknoloji kullanmaya hakkı olduğunu, ancak bu hakkın silahlanma ve nükleer silah edinme hakkını içermediğini söyledi. Konsey Başkanı Kumalo, tasarı metninin içeriğinin şu anki haliyle fazla geniş olduğunu, özel olarak İran'ın nükleer programına yönelik olmadığını ve bu süreçte Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun (UAEK) rolünü merkezi planda tutmadığını savundu.
Büyükelçi Kumalo değişiklik önerilerinin tasarıya değer katacağını ve iyi niyetle hazırlandığını söyledi.
ABD'nin BM Daimi Temsilci Vekili Alejandro D. Wolff da yaptığı açıklamada, görüşmelerin devam edeceğini teyit ederek değişiklik önerilerinin bazılarının metne katılabileceğini ve oylamanın yine de bu hafta içinde yapılabileceği inancında olduğunu söyledi.
Fransa'nın BM Temsilcisi Jean-Marc de la Sabliere ve İngiltere'nin BM Temsilcisi Emry Jones Parry ise beş daimi üye ve Almanya'nın (5+1) kendi aralarında gerçekleştirdikleri toplantının ardından ortak bir açıklama yaptılar.
Fransız Büyükelçi De la Sabliere, Konseyin büyük bölümünün 5+1'nin sunduğu tasarı metninden hoşnut olduğunu ve tasarıyı destekleyeceğini bildirdiğini, bazı ülkelerin ise bazı değişiklikler önerdiğini hatırlattı.
De la Sabliere, bu değişiklik önerilerin bir kısmının metni daha açık bir hale getireceğini ve metni geliştireceğini, diğer bir kısmının ise metne dahil edilmesi daha zor olmasına karşın “oybirliği” sağlamak için yine de tartışılabileceğini söyledi.
Fransız Büyükelçi, değişiklik önerilerinin diğer bir kısmının ise kabul edilmesinin güç olduğunu, İran'la ilgili daha önce alınan 1737 sayılı kararla bağdaşmadığını söyledi.
De la Sabliere ve İngiliz Büyükelçi Parry, ikinci tasarıda amacın İran üzerindeki baskıyı daha da artırarak İran'ın müzakere masasına dönmesini sağlamak olduğunu söylediler. İki büyükelçi 5+1'in kendi aralarındaki müzakerelerin Konsey toplantısına dek devam edeceğini ve ümitlerinin bu hafta içinde tasarının oylanması olduğunu belirttiler.
De la Sabliere ve Parry, Güney Afrika'nın değişiklik önerilerinden biri olan “İran?a karşı yaptırımların 90 günlüğüne askıya alınmasıyla” ilgili olarak ise İran üzerindeki baskıyı azaltmanın işe yaramayacağını ve 3 yılı aşkın bir süredir İran'la yapılan müzakerelerin devam ettiğini hatırlattılar.
Katar'ın Daimi Temsilcisi Büyükelçi Nasır Abdülaziz Al-Nasır ise Katar'ın İran'la müzakere ve diplomasi kapısının açık bırakılmasını istediğini ve 1737 sayılı BM kararı hala geçerliyken ikinci bir karar tasarısıyla yaptırımlarda daha ileri gitmenin doğru olmadığı görüşünde olduklarını söyledi. Nasır bu hafta içinde oylamanın yapılabileceğine inanmadığını, böyle hassas bir konuda zamana ihtiyaç olduğunu ifade etti.
Endonezya ve Katar'ın önerilerinden daha somut olan Güney Afrika'nın İran tasarısında öngördüğü en önemli değişiklik, İran'ın UAEK ile arasında devam eden teknik görüşmelerle bu ülkenin beş daimi üye ve AB ile arasındaki siyasi müzakere sürecine zaman tanıma amacıyla yaptırımların 90 günlüğüne askıya alınmasının istenmesi.
Ayrıca Güney Afrika, tasarının sadece İran'ın nükleer programı üzerinde yoğunlaşması gerektiğini ve bu kapsamda tasarı ekinde isimleri verilen kişi ve kuruluşların mal varlıkları ile seyahat özgürlüklerinin kısıtlanmasının doğru olmadığını savunuyor.
