İsrail, Gazze'ye yardım götürürken 31 Mayıs'ta baskın düzenleyerek el koyduğu, o tarihten beri İsrail limanlarında bulunan 3 Türk gemisini serbest bırakma kararı aldı. Edinilen bilgiye göre, gemilerin serbest bırakılması ile ilgili lojistik düzenlemeler yapılarak, önümüzdeki günlerde Türk tarafına bildirilecek. Bir İsrail Dışişleri Bakanlığı yetkilisi de kararı doğrulayarak, "kararın tüm ilgili birimlerin onayıyla alındığını" belirtti.
Yetkili, "Karar, iki ülke arasındaki ilişkileri iyileştirme ve güven tesis etme çabaları doğrultusunda alınmıştır" dedi. Konuyla ilgili resmi açıklamanın ise Ordu Sözcülüğü tarafından yapılması bekleniyor. İsrail, 31 Mayıs'ta 9 Türk'ün şehit edildiği baskından sonra gemi yolcularını birkaç gün tutmuş, ardından yolcuların çoğunluğu Türkiye'ye gönderilmişti. Gemilerde bulunan yardım malzemeleri de boşaltılarak, Gazze'ye iletilmek üzere sınır geçişlerine yollanmıştı. Mavi Marmara gemisi Hayfa'da, diğer iki Türk gemisi Defne ile Gazze'nin de Aşdod limanında tutulduğu belirtiliyor. İHH İnsani Yardım Vakfı Başkan Vekili Yavuz Dede ise, İsrail'in Mavi Marmara gemisine düzenlediği saldırı nedeniyle uluslararası mahkemelerin vereceği cezayı bildiği için hızlı bir şekilde elindeki gemileri bırakma kararı aldığını söyledi.
İsrail'in gemileri serbest bırakacağını açıklamasının aslında kendisini kurtarmanın peşine düşmesinden kaynaklandığını söyleyen Dede, "Çünkü gemileri hukuksuz olarak elinde tutuyordu, gasp etmişti. Uluslararası mahkemelerde de yapmış olduğu bu fiilden dolayı ceza alacağını bildiğinden hızla elindeki gemileri gönderme niyetinde olduğu kanaatindeyiz. Görüşmeler neticesinde önümüzdeki hafta içerisinde gemilerin buraya nasıl geleceği netleşir" dedi. Gazze'ye yardım götüren gemilere 31 Mayıs'ta düzenlediği ve 9 kişinin ölümüyle sonuçlanan baskının sonrasında uluslararası toplumdan gelen tepkiler nedeniyle Gazze'ye uyguladığı ambargoyu kısmen hafifleten İsrail, deniz ambargosu uygulamasını ise sürdürüyor.
BM İnsan Hakları Komisyonu, İsrail'in gemi baskınıyla ilgili soruşturmayı yürütecek uluslararası uzmanlardan oluşan ekibi atadı. Soruşturma ekibinde, İngiltere'den Sir Desmond de Silva, Trinidad ve Tobago'dan Karl Hudson-Phillips ve Malezya'dan Mary Shanthi Dairiam olmak üzere 3 uzman bulunuyor. Öte yandan İsrail'in BM Büyükelçisi Gabriela Shalev, BM'ye sunduğu mektupta, Lübnan'dan yola çıkmaya hazırlanan iki geminin hedeflerine ulaşmasına müsaade edilmeyeceği konusunda uyardı.
İsrail'in 31 Mayısta Mavi Marmara gemisine düzenlediği operasyonla ilgili ilk soruşturmayı yapan komisyonun başındaki eski General Giora Eiland, "Mavi Marmara olayının, siyasi bazı çabalarla önlenebileceğini" düşündüğünü söyledi. Eiland, "Filonun hareketinden 3 ay önce, eylemin gerçekleşmesini önleyecek birçok hareket tarzı mevcuttu. İsrail, olaydan önce Gazze geçişini açabilirdi" dedi.
Mavi Marmara gemisinde bulunan İspanyol gönüllüler, İsrail hakkında dava açmak üzere Ulusal Mahkemeye başvuruda bulundu. Manuel Tapial ve Laura Arua, İsrail hükümetini, "insanlığa karşı suç işlemek", "Cenevre Sözleşmesi gibi uluslararası anlaşmaları ihlal etmek", "uluslararası sularda yasa dışı yollardan kişileri gözaltına almak" ve "gemi yolcularının üzerlerindeki tüm eşyalara el koymak" ile itham etti.
Rusya'nın, Filistin Yönetimi'ne 50 zırhlı araç verme önerisine İsrail'in yeşil ışık yaktığı öğrenildi. İsrail, 5 yıldır Rus zırhlı araçlarının Filistin'e verilmesine karşı çıkıyordu. Rusya, hafif silahlara dayanıklı zırhlı araçları, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas'a bağlı güvenlik güçlerinin kuvvetlendirilmesi için vermeyi önermiş, İsrail ise 2008'de Ehud Olmert döneminde anlaşmayı onaylayabileceğini bildirmişti.
