İdlib’te Esed rejimi kuşatması altındaki 3,5 milyon insan ve dünyanın merakla beklediği Cumhurbaşkanı Erdoğan-Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüşmesi gerçekleşti. İki lider dün Rusya’nın Karadeniz şehri Soçi’de bir araya geldi. İki lider önce baş başa görüştü, ardından da heyetler arası görüşme gerçekleştirildi. Görüşmeler yaklaşık 2 saat sürdü. İkili ilişkiler, ticaret ve enerji konusunun gündeme geldiği toplantının ana gündemi Suriye’de Esed rejimi kuşatmasındaki İdlib oldu. Görüşmeden tüm dünyayı ilgilendiren kararlar çıktı. İki lider görüşmelerin ardından basın karşısına çıkararak varılan mutabakatı basın toplantısı ile dünyaya duyurdu. İlk olarak Putin, ardından da Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamalarda bulundu. Erdoğan 3,5 milyon sivili katliamdan kurtaran mutabakatı satır başları ile şu sözlerle duyurdu:
SİLAHSIZLANMA BÖLGESİ KURULACAK
Sayın Putin ile İdlib meselesinin Astana ruhuna uygun bir anlayış temelinde çözümü konusunda mutabık olduğumuzu bir kez daha gördük. Bu çerçevede yaptığımız değerlendirmelerin sonunda, muhalifler ve rejim kontrolündeki alanlar arasında silahlardan arındırılmış bir bölge (15 kilometre genişliğinde) oluşturulmasını kararlaştırdık.
RADİKAL GRUPLARIN FAALİYETİ ÖNLENECEK
Muhalifler bulundukları alanlarda kalmaya devam edecekler. Buna karşılık Rusya ile birlikte belirleyeceğimiz radikal grupların, söz konusu alanda faaliyet göstermemelerini sağlayacağız.
İDLİB'E SALDIRI DÜZENLENMEYECEK
Rusya, İdlib çatışmasızlık bölgesine saldırılmayacağını temin için gereken tedbirleri alacaktır. Gerek üçüncü tarafların provokasyonlarını, gerekse varılan mutabakata yönelik ihlallerin tespitini ve engellenmesini yine birlikte temin edeceğiz.
TSK VE RUS ORDUSU DEVRİYE ATACAK
Rusya ve Türkiye, belirlenecek silahsızlandırılmış bölge sınırlarının iki tarafında koordineli devriye faaliyeti gösterecektir. Türkiye, halen İdlib çatışmasızlık bölgesinde bulunan gözlem noktalarını da tahkim edecektir. Bu mutabakatla İdlib'de büyük bir insani kriz yaşanmasının önüne geçtiğimize inanıyorum.
TÜRKİYE ÜSTÜNE DÜŞENİ YAPACAK
Türkiye, Suriye krizinin başından beri olduğu gibi İdlib meselesinde de üzerine düşeni yapmaya devam edecektir. Bu mutabakat, Türkiye'nin yeni yüklerle karşılaşmaması bakımından olduğu kadar, Rusya başta olmak üzere konuya taraf ülkeler için de önemli bir kazanımdır.
- Fırat’ın doğusundaki bataklık kurutulmalı
- Cumhurbaşkanı Edoğan görüşmenin sadece İdlib’le sınırlı olmadığını, terör örgütü PKK/PYD kontrolündeki Fırat’ın doğusunun da gündeme geldiğini söyledi. Erdoğan, şöyle konuştu: “Suriye’nin toprak bütünlüğüne kasteden ve Türkiye’nin milli güvenliğini de tehdit eden asıl yapı, PYD-YPG’dir. Bu örgütün Fırat’ın doğusunda gerçekleştirdiği katliamlar ve etnik temizlik faaliyetleri ortadadır. Suriye’nin geleceğine yönelik en büyük tehdit İdlib’den ziyade; Fırat’ın doğusundaki bu terör yuvalarından kaynaklanmaktadır. Öncelikle bu terör bataklıklarının kurutulması gerekiyor. “
- BENZER ADIMLAR ATILMALI
- “Biz hem Fırat Kalkanı hem de Zeytin Dalı harekatlarıyla bu yönde önemli adımlar attık. 4 bin kilometrekareden fazla bir alanı DEAŞ’lı ve PKK’lı teröristlerden temizledik. Bu bölgelere Suriyeli kardeşlerimizin güven içinde dönmelerini sağladık. Benzer adımların PYD-YPG terör örgütünün elinde bulunduğu diğer bölgeler için de atılması önem arz ediyor. Türkiye ve Rusya olarak arzumuz; Suriye krizinin çözüme kavuşturulmasıdır. Bu hedefe yönelik iş birliğimizi sürdüreceğiz. Hedefimiz tabii ki önce bir anayasanın oluşması, ardından orada demokratik bir seçimin gerçekleşmesi ve ondan sonra da Suriye halkının kendi gerçek demokratik iktidarına kavuşmasıdır.”
Milli paralar ile ticaret yapalım
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye ile ekonomik ilişkiler konusunda da açıklamalarda bulundu. İkili ticaret hacminin bu sene 7 ay içinde yüzde 34 artarak 15 milyar dolara ulaştığına dikkati çeken Putin, bu başarının ilgili kurumlar ve bakanlıkların çabasıyla elde edildiğini belirtti. Türkiye’nin ricası üzerine Rusya’ya ihraç ürünlerinin üzerindeki engelleri kaldırdıklarını anımsatan Putin, Rus tarım ürünlerine yönelik de Türkiye’den bu yönde beklentileri olduğunu ifade etti. Putin, “İkili ticarette milli para birimlerini kullanmamız lazım.” dedi. Türkiye’ye giden Rus turist sayısında artış yaşandığını ve tatil koşullarının iyileştirilmesi için çalışmalar yapıldığını belirten Putin, Akkuyu Nükleer Santrali ve TürkAkım projelerini de sürdüreceklerini dile getirdi.
Mutbakat imza ile mühürlendi
İki liderin konuşmaları sonrasında Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu tarafından Türkiye ve Rusya arasında “İdlib Gerginliğin Azaltılması Bölgesindeki Duru mun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Mutabakat Zaptı” imzalandı.
Karara saygılı olun
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki mutabakata ilişkin Birleşmiş Milletler’den çifte açıklama geldi. BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın danışmanı Jan Egeland, anlaşmanın İdlib’de yaşayan milyonlarca sivil için bir umut olduğuna işaret etti.
ÇOK ÖNEMLİ BİR TOPLANTI
Egeland, “Türkiye ve Rusya, yerinden edilmiş insanlara yönelik korkunç bir savaşı önleyebilecek plan konusunda hemfikir. Suriye hükümeti (Esed rejimi) ve silahlı muhalif gruplar, anlaşmaya saygı duymalı, kan dökülmesine yol açmamalı ve insani yardımlara izin vermelidirler.” ifadesini kullandı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric de “Başkan Putin ve Başkan Erdoğan arasındaki toplantı çok önemli bir toplantı ve umarız İdlib’deki sivillere olumlu etkisi olur. İdlib’de siviller büyük tehlike altında.” ifadesini kullandı.
