ABD’de, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın onayıyla işlendiğine ilişkin istihbarat raporunun yayımlanmasının ardından Biden yönetiminin cılız tepkisi eleştirilere sebep oldu. ABD Başkanı Joe Biden’ın seçimden önceki vaadinin aksine Suud Veliaht Prensinden cinayete ilişkin hesap sormaması ve herhangibir yaptırım adımı atmaması çifte standart olarak değerlendirildi. Reuters haber ajansına konuşan ve kimliği açıklanmayan üst düzey bir ABD’li yetkilinin de, Suud Veliaht Prens’e doğrudan yaptırım uygulanmamasını, “Yaptırım kararları, Veliaht Prens ile bir çalışma ilişkisini korumak üzere tasarlanmış görünüyor, Hedef bağları koparmak değil ayarları yenilemek” diye değerlendirmesi Washington yönetiminin cinayete ilişkin raporu açıklamasının ardındaki niyetin eleştirilmesine sebep oldu.
AYARLARI YENİLEYECEK
ABD’li yetkilinin “ayarları yenilemek” sözleri Biden yönetiminin, Suud Veliaht Prens’i Kaşıkçı cinayetinden sorumlu tutan raporu Riyad’a karşı bir koz olarak kullanabileceği yorumuna neden oldu. ABD yönetiminin bu yolla İran’la nükleer anlaşma, Yemen ya da İsrail’le normalleşme gibi konularda Muhammed bin Selman’ı kontrol etmeyi ve yönlendirmeyi tercih edebileceği değerlendiriliyor. ABD medyası da Biden’ı, Trump gibi davranmakla suçladı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın da Bin Selman’a yaptırım kararı alınmamasını “Amaç çıkarlar çerçevesinde güçlenmek” sözleriyle açıklaması dikkat çekti.
TRUMP GİBİ DAVRANDI
Seçim döneminde Biden’a en fazla destek veren Amerikan medya kuruluşu CNN, “Biden, üst düzey Suudi isimleri cezalandıracağına dair söz vermiş olmasına rağmen Veliaht Prense ceza vermedi” başlığıyla kararı eleştirdi. Haberde, Biden’ın seçim kampanyası sürecinde Kaşıkçı cinayetinin sorumlularından hesap sorulması için verdiği söz anımsatılarak, “Biden’ın yaptığı hesap, Muhammed bin Selman’ı cezalandırmaktan geri durmak konusunda Trump yönetiminin verdiği karara benziyor.” eleştirisinde bulunuldu.
İKİLİ İLİŞKİLER ZARAR GÖRMESİN
Amerikan New York Times gazetesi de “İlişkilerin zarar görmesi korkusuyla, Kaşıkçı cinayeti konusunda Biden, Suud Veliaht Prensini cezalandırmayacak” başlıklı haberiyle, Washington’un insna hakları konusundaki ikircikli politikasına işaret etti. Biden yönetiminin Veliaht Prense bir yaptırım uygulama gibi gündeminin olmadığına işaret edilen haberde, “Biden yönetimin bu kararı, insan hakları savunucularını ve Trump yönetimi döneminde Muhammed bin Selman’dan hesap sorulmadığı için şikayetlenen Demokrat Parti’yi hayal kırıklığına uğratacak.” ifadesi kullanıldı.
BM’den yaptırım çağrısı
- Birleşmiş Milletler Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard, ABD’nin Suudi Arabistanlı gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin istihbarat raporunu açıklamasının ardından, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’a yaptırım uygulanması çağrısı yaptı. Callamard, yazılı açıklamasında, Veliaht Prens ve Kaşıkçı cinayetindeki diğer sorumluların kişisel mal varlıklarına ilişkin yaptırım uygulanması gerektiğini ifade etti. Cemal Kaşıkçı’nın infaz emrini verenlerin cezalandırılmasının adaletin yerine getirilmesinde önemli bir adım olduğunu belirten Callamard, devlet başkanı olmayan Veliaht Prens’e sivil davalar açılabileceğini kaydetti.
