Le Monde gazetesi, AK Parti'nin üst düzey yöneticilerinin yerel kadrolarını ılımlaştırdığını savundu ve “Bunu hiç kimse onlar kadar iyi yapamaz, özellikle Ordu ve bunu (Ordunun) en üst düzeydeki hiyerarşisi da biliyor” görüşünü dile getirdi.
Le Monde gazetesi, Türkiye'deki gelişmeleri Sophie Shihab imzalı, “Atatürk'ün Torunlarının İrkilişi” başlıklı analizinde değerlendirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin “Küçük Asya” da tutmak istediği milyonlarca Türklerin “Laik ve modern, yani Avrupalı, olduklarını ve öyle kalmak istediklerini göstermek amacıyla” Nisan'dan bu yana mitingler yaptıklarına dikkat çekti. Yapılan büyük gösterilerin laik Türklerin AK Parti konusunda duydukları derin kuşku gerçeğini ortaya çıkarttığını kaydeden gazete, laiklerin, AK Parti'nin de AB değerlerini, küresel ekonomi ve İsrail ile ittifakı benimsese de ülkeyi İslamlaştırmak istediğinden kuşkulandıklarını belirtti.
TÜRKİYE'DEKİ KRİZİN ASIL NEDENİ GÜÇ PAYLAŞIMI
Fransız gazetesi, analistlere dayanarak da Türkiye'de yaşanan krizin asıl nedeninin din değil, eski ve yeni elitler arasındaki güç paylaşımı olduğunu öne sürdü.
Türkiye'de yaşanan krizin, “halkın çoğunluğunu, kadınların sokağa başı örtülü çıktığı banliyöler ile diğer illerdeki halkı pek ilgilendirmediğini” öne sürerken, bu vatandaşların gösterilerin “rövanşını” sandıkta alacağını yazdı. Hiç kimsenin Nisan'da yaşananların sandığa nasıl yansıyacağını bilmediğini belirten Le Monde şu yorumu yaptı:
“Krizi yatıştırmak için dört ay öne alınan 22 Temmuz seçimleri AK Parti'ye oy kaybettirebilir ve hükümet kurabilmek için başka bir parti ile bir araya gelmek zorunda kalır. Yeni parlamento da uzlaşı bir cumhurbaşkanı seçebilir ve o zaman kriz çözümlenmemiş olsa da en az ertelenmiş olur.”
Buna karşın AK Parti'nin seçimden çok güçlü çıkması halinde krizin süreceğini savunan gazete, Türkiye'deki anketlerin Türklerin yüzde 39'unun Genelkurmay'ın Nisan'daki müdahalesini onayladığını, bu oranın üniversite çevrelerinde yüzde 52'sine yükseldiğini gösterdiğine dikkat çekti.
Fransız gazetesi, Türkiye'de iklimin hala gergin olduğunu belirtirken de, Türk ordusunun PKK'ya yönelik sınır ötesi operasyon ile “her zamankinden daha çok tehdit ettiği”ni de öne sürdü.
MİTİNGE KATILANLAR GERÇEKTE AZINLIK
Türkiye'deki düzenlenen dev gösterilere katılan laiklerden “uyanan çoğunluk”tan söz edilmesine karşın “gerçekte azınlık” olduğunu savunan gazete, “ayrıca bu hareketler, askerler tarafından planlandığı ve organize edildiği” iddiasına da yer verdi.
Ancak bu gösteriler sırasında “spontane bir coşku” ortaya çıktığını ve bunu da AK Parti'nin çok hissettiğine dikkat çeken gazete, AK Parti'nin de birbirine rakip akımlardan oluştuğunu ancak başlıca yöneticilerinin provokasyona gelmediğini, laikleri korkutan yerel kadrolarını ılımlaştırdıklarını da yazdı. Gazete şöyle devam etti:
“Bunu hiç kimse, onlar kadar iyi yapamaz, özellikle Ordu, ve bunu (Ordunun) en üstteki hiyerarşisi de biliyor. Askerlerin, Türk demokrasisi üzerindeki ipoteğinin ağırlığı her zaman hissediyorsa da, bu da Müslüman dünyasında benzeri olmayan, 'laik otoritarizm” ile 'İslami demokrasi' arasında olgunlaşmayı sürdüren, bir ulaşıdır.”
ASIL RÖVANŞ 22 TEMMUZ'DA
Alarm zillerinin toplumun az bir kesimi tarafından dikkate alındığını yazan gazete, TESEV araştırmasını kaynak göstererek 2006 yılında Türklerin ancak dörtte birinden azının laikliğin tehlikede olduğunu düşündüğünü belirtti. Kemalistlerin verdiği "tehlike işaretinin", toplumun büyük kısmında etkili olmadığına dikkat çeken analize göre, "toplumun çoğunluğu", "kadınların başlarını örttüğü taşra ve banliyöler, AK Parti'nin kendisini daha iyi temsil ettiğini, işsizlik ve yolsuzlukla daha iyi mücadele edeceğini düşünerek gösteri yapmayan ve rövanşı sandıkta almayı bekleyen kesimler".
SİYASETİN ÜZERİNDE ASKER GÖLGESİ
Öte yandan Türk siyasetinde "askerin ipoteğinin" hâlâ devam ettiğini belirten gazete, ordunun Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanı olmasını engellemek için "hukuk müdahalesi kılıfı altında" demokratik olmayan bir müdahalede bulunduğunu ve bunun sandıkta kamuoyuna nasıl yansıyacağını kimsenin bilmediğini yazdı.
