|

Mali kıyamet

Hükümetin kepenkleri indirmesi' nedeniyle zor bir dönemece giren ABD'de gözler borç limitinin dolacağı 17 Ekim'e çevrildi. Uzmanlar, aşılamaması halinde sorunun küresel bir mali krize dönüşmesinden endişe ediyor.

.
00:00 - 3/10/2013 Perşembe
Güncelleme: 23:32 - 2/10/2013 Çarşamba
Yeni Şafak
Mali kıyamet
Mali kıyamet

ABD Federal Hükümeti, Kongre'nin bütçe tasarısını onaylamaması nedeniyle 17 yıl sonra ilk kez kepenk indirdi. Kongre'deki Cumhuriyetçilerin, hükümetin ödemelere devam etmesi yönünde 6 haftalık kısa vadeli bütçe çıkarmayı, 'Obamacare' olarak bilinen ve resmi olarak önceki gün yürürlüğe giren sağlık reformunun durdurulması veya ertelenmesi şartına bağlamak istemesi sonrası patlak veren kriz büyüyor. Kriz nedeniyle 800 bin hükümet çalışanı işlerine gidemezken, federal kurumların birçoğu, parklar, müzeler kapılarını kapattı. Bunun yanında, 10 binlerce havalimanı çalışanı, gardiyan ve sınır kontrol görevlileri de ücret alamadan çalışmaya devam etmek zorunda kaldı.

NAKİT PARA KALMAYABİLİR

ABD'de hükümet işleyemez hale gelmişken gözler dünyanın en büyük ekonomisinde borç limitinin dolacağı 17 Ekim'e çevrildi. Kongre'nin hükümetin 16,7 trilyon dolarlık borçlanma limitini artırması gereken son tarih olan 17 Ekim yaklaşırken Kongre'de daha büyük bir çekişme yaşanacağa benziyor. Borçlanma limitinin artırılamaması halinde, hükümet fiilen borçlarını ödeyemez duruma düşürecek ki bunun da küresel piyasaları dalgalandırması bekleniyor. ABD Hazine Bakanı Jack Lew, 'Yeterince nakit paramız kalmazsa ABD tarihinde ilk kez yükümlülüklerini yerine getirememez hale gelecek' dedi.

AB'NİN İSTEYECEĞİ SON ŞEY

Gelişmeleri değerlendiren profesör Iwan Morgan ise, 'Bu durum her ne kadar bir 'iç çatışma' gibi görünse de eğer Kongre'deki görüş ayrılığı ABD'nin borç limitinin dolacağı 17 Ekim tarihine kadar sürerse bunun çok büyük 'küresel' sonuçları olacaktır. Para piyasalarındaki istikrarsızlık, krizdeki Yunanistan, İrlanda, İspanya'nın dışında Fransa gibi güçlü bir ekonomiye sahip ülkelerin bile ihtiyaç duyacağı son şey. ABD'deki anlaşmazlık Avro Bölgesi ülkeleri de sarsabilir' diye konuştu.

Bunu yapamazsınız!

ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, Kongre'nin bütçe konusunda uzlaşıya varamamasının ve devlet kurumlarının finansmanını onaylamamasının ABD ekonomisini tehdit ettiğini söyledi. 'Milyonlarca Amerikalının bütçelerine uygun bir sağlık sigortası hakkını ellerinden alabilmek için hükümeti kapattılar' diyen Obama, Cumhuriyetçilerin sağlık reformuna karşı 'ideolojik haçlı savaşı' yürütttüğünü ifade etti.

Cumhuriyetçileri, 'İşlerini yapmak için fidye talep ediyorlar' şeklinde ağır eleştiren Obama, muhalefet partisinin idelojik savaş başlattığını savundu. ABD Başkanı, mali bütçe yılının tamamlanmasına saatler kala yaptığı açıklamada, hükümetin kepenk kapatması ile birlikte ekonominin olumsuz etkileneceği uyarısında bulunarak Kongre'ye hitaben 'Bunu yapamazsınız' demişti. ABD hükümetinin kısmen işlevsiz hale gelmesine, 800 bin hükümet çalışanının işyerlerine gidememesine, federal kurumların birçoğunun yanı sıra ülkedeki parklar ve müzelerin de kapanmasına yol açan bu beklenmedik durum, ülke basınında 'ABD hükümetinin kepenkleri kapatması' olarak niteleniyor.

İstihbarata zorunlu izin

ABD istihbaratı, finansmanın kesilmesi nedeniyle çalışanlarının yüzde 70'lik kısmını zorunlu izne gönderdi. Öte yandan bütçe krizi federal çalışanları etkiliyor gibi görünse de savunma sektöründe de dolaylı zarara yol açabilir. Savunma Bakanlığı yetkilililerine göre, lojistik hizmet için çalışanlar ve ekipman tedarikindeki insan gücü de bu kriz nedeniyle azalabilir.

Orta sınıfı vuracak

Ülke genelinde müze ve milli parklar kapılarını kapatırken, vergi ve pasaport daireleri gibi birçok kamu kurumu hizmet veremeyecek. Ekonomiye darbe vurması beklenen bu durumdan en çok orta sınıfın etkileneceği öngörülüyor. 17 yıl sonra ilk kez hükümet krizi yaşanan ülkede, 800 bin memur zorunlu izne çıkarıldı. Bu personelin evde kaldıkları süre için maaş ödemelerini alıp alamayacağı ise belirsiz.

Turistler kapıda kaldı

ABD hükümetinin kepenk kapatmasından en çok etkilenen şehir ülkenin başkenti oldu. Washington'ın merkezinde yaz ve kış aylarında ziyaretçi akınına uğrayan müzelerin kapanması sebebiyle yerli ve yabancı tursitler kapıda kaldı. Dünyanın en büyük müze komleksine sahip Smithsonian Enstitüsü'nde 19 müze, sanat galerisi ve hayvanat bahçesi bulunuyor. Ancak müze çalışanlarının izne gönderilmesi nedeniyle kapıda kalan turistler hayal kırıklığı yaşadı.


11 yıl önce