ABD’nin Avrupa’daki en yakın müttefiklerinden Polonya’da düzenlenen “Ortadoğu’da Barış ve Güvenliğin Geleceğini Desteklemek” başlıklı konferans beklendiği gibi İran’ı hedef alan bir yapıya dönüştü. Zirveden “Orta Doğu’daki sorunların çözümüne ilişkin” bir çalışma grubu oluşturulması kararı çıktı. ABD, İsrail ve Suudi Arabistan temsilcilerinin iki gün süresince İran’ı hedef alan paralel söylemler kullanmaları dikkat çekti. ABD’nin Başkan Yardımcısı Mike Pence, Dışişlerii Bakanı Mike Pompeo ve Trump’ın damadı ve danışmanı Jared Kushner tarafından temsil edildiği toplantının ikinci gününde İran hedef tahtasına oturtuldu. ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence İran’ı “yeni bir Holokost” planlamakla suçladı ve Avrupalı ülkeleri İran ile nükleer anlaşmadan çekilmeye çağırdı.
POMPEO’DAN “YÜZLEŞME” TEHDİDİ
- İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile ortak basın toplantısı düzenleyen ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da “İran ile yüzleşmeden Ortadoğu’da barış ve güvenlik sağlanamaz” sözleriyle Tahran yönetimine karşı yürütülecek sert siyasi ve ekonomik sürece işaret etti. Pompeo, Lübnan’da, Yemen’de, Suriye’de ve Irak’ta menfi bir nüfuzu var. Husiler, Hamas ve Hizbullah’a destek veriyor. Bunlar gerçek tehditler. İran’ı geriletmeden Ortadoğu’da barışa ulaşmak mümkün değil” ifadelerini kullanması dikkat çekti.
ARAP ÜLKELERİYLE AYNI MASADA
Netanyahu ise İsrail’in, konferans çerçevesinde Arap ülkeleri ile aynı masada İran’a karşı olduğuna işaret etti. İsrail Başbakanı, “Burada 60 ülkeden dışişleri bakanı ve hükümet temsilcisi, İsrail başbakanı ve önde gelen Arap ülkelerinin dışişleri bakanları karşılıklı oturup bugüne kadar görülmemiş bir güç ve açıklıkla İran rejiminin yarattığı ortak tehditle nasıl baş edilmesi gerektiğini konuştu” dedi.
SUUD DA AYNI DALGA BOYUNDA
Netanyahu, Arap ülkeleri ile kurulan masanın, “Yalnızca güvenlik konusunda değil, Ortadoğu halklarının yaşamını etkileyecek her alanda sürdürmeliyiz” mesajıyla adeta bölgedeki yeni ittifakı ortaya koydu. Netanyahu ile Arap ülkelerinden temsilciler arasındaki samimiyet de konferans süresince gündemdeydi. Suudi Arabistan’ın zirveye ilişkin mesajını ise Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın kardeşi, Washington Büyükelçişi Prens Halid bin Selman paylaştı. Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’nın aktardığına göre Prens Halid İran’ı “yayılmacı amaçlar” gütmekle ve bölgeye yönelik “en büyük tehdit” olmakla itham etti. Halid bin Selman’ın, “Özellikle dünyanın önde gelen terör destekçisi, bölgesel güvenlik ve istikrarı tehdit eden İran’a karşı ortak duruş belirlemek amacıyla” konferansa katıldığı vurgulandı.
- Plan İsrail seçimlerine endeksli
- Trump’ın damadı ve danışmanı Jared Kushner Washington yönetiminin, Orta Doğu’da “Yüzyılın Anlaşması” olarak adlandırdığı planı, İsrail’de 9 Nisan’da yapılacak genel seçimlerden sonra açıklayacağını bildirdi. İsrail Başbakanı Netahyahu ise, Kushner’den “yeni bir şey duymadıklarını” planının açıklanmasını dört gözle beklediklerini söyledi.
Çıbanbaşı şahnede
- Varşova'daki toplantıda Suudi Arabistan'ı Dış İlişkilerden Sorumlu Devlet Bakanı Adil Cubeyr, Ortadoğu'nun çıban başı Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) ise Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayed temsil ediyor. İki ülke de ABD ve İsrail'in İran'ı hedef alan stratejisine verdiği destek ile öne çıkıyor. Son dönemde özellikle BAE ile İsrail arasında yaşanan siyasi trafik dikkatlerden kaçmıyor. Öte yandan İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alevi bin Abdullah ile Varşova'da konakladığı otelde yaptığı görüşmenin "çok iyi" geçtiğini söyledi. Netanyahu, "Umman Dışişleri Bakanıyla bölge ülkelerinin ortak çıkarlarını geliştirmek için ne tür adımlar atabileceğimizi değerlendirdik" dedi.
ABD’li istihbaratçı İran’a sığındı
ABD Adalet Bakanlığı önceki gün bir açıklama yaparak, ABD Hava Kuvvetleri’nde istihbarat subayı olarak görev yapan Monica Witt hakkında, İran adına casusluk yaptığı suçlamasıyla iddianame hazırlandığını bildirdi. Açıklamaya göre Monica Witt, İran’ın ABD istihbarat yetkililerine yönelik siber operasyonlar yürütmesine yardımcı oldu. İddianamede Witt’in, 2013 yılında İran’a sığındıktan sonra, ideolojik olarak ülkesine sırt döndüğü, bir ABD ajanını açığa çıkardığı ve İran Devrim Muhafızlarının ABD hedeflerine dönük saldırılar gerçekleştirmesine yardımcı olduğu belirtildi. ABD Adalet Bakanlığı ayrıca, İran merkezli, New Horizon Organization ve New Peygard Samavat Company adlı şirketlerin ABD’ye siber saldırı gerçekleştirdikleri iddiasıyla yaptırım listesinde alındığını açıkladı.
Büyük öfke
İran’da önceki gün Devrim Muhafızlarını hedef alan saldırıya ilişkin öfke hakim. İran lideri Ali Hamaney, Sistan-Beluçistan eyaletinde Devrim Muhafızlarına yönelik gerçekleştirilen ve 27 kişinin öldüğü terör saldırısının ardında “yabancı istihbarat” birimlerinin olduğunu öne sürdü. Hamaney’e ait internet sitesi leader.ir’de yayımlanan mesajda Hamaney, “Bu cani saldırıyı düzenleyenlerin bazı bölge ve ötesi ülkelerin istihbarat birimleriyle irtibatlarının olduğu bellidir” ifadelerini kullandı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de saldırıya ilişkin, bölgedeki terörizmin ABD ve İsrail’den kaynaklandığını, bazı petrol zengini ülkelerin de teröre finansman sağladığını söyledi. İran Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi ise saldırıya ilişkin, “Düşmanımızdan mazlum şehitlerimizin intikamını alacağız” ifadelerini kullandı.
