MOSKOVA- Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin 20. yüzyılın son gününde istifa ettiğini açıkladı. Sürpriz bir şekilde, Devlet Başkanlığı yetkilerini Vladimir Putin'e devrettiğini açıklayan Yeltsin, Rusya'da Devlet Başkanlığı seçimlerinin Mart sonunda yapılacağını ilan etti. Yeltsin, konuşmasında, "Rusya Devlet Başkanlığı yetkileri, Başbakan Putin'e devredilmiştir. Kendisi, gelecek üç ay boyunca Devlet Başkan Vekili olarak görev yapacaktır. Ardından da Devlet Başkanlığı seçimleri olacaktır" dedi. Oldukça yavaş ve heyecansız bir tempoda konuşan Yeltsin, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından kurulan Rusya'nın tüm umutlarını yerine getiremediğinden dolayı da üzgün olduğunu belirtti. Yeltsin sözlerini, "Bugün (dün) yaşlı yüzyılın son günü ve ben istifa edeceğim" diyerek bitirdi.
"Rusya'nın yeni yüzyılda yeni siyasi liderlere, yeni yüzlere ihtiyacı var" diyen Yeltsin'in bu konuşması, Putin ile dün sabah Kremlin Sarayı'nda yaptığı görüşmenin ardından geldi. Yeltsin, istifasını açıklayarak son yüzyılın şok açıklamasını yaparken Kremlin kaynakları, 26 Mart'ta Devlet Başkanlığı seçimleri yapılacağını duyurdu. Televizyondan yayınlanan son açıklamasında, Putin'i daha fazla bekletemeyeceğini ifade eden Yeltsin, yetkilerini imzaladığı bir kararnameyle, dün yerel saatle 12.00'den itibaren Putin'e devretti. Yeltsin'in kararnamesi şöyle: "Anayasa'nın 92'nci maddesi ikinci fıkrası uyarınca 31 Aralık saat 12.00'den itibaren, Rusya Devlet Başkanlığı yetkilerimi yürütmeye son veriyorum. Anayasa'nın üçüncü fıkrası uyarınca, yetkilerimi geçici olarak Başbakan yürütecektir. Bu kararname imzalandığı andan itibaren yürürlüğe girer." Putin de Devlet başkanlığı yetkilerini dün 12.00'den itibaren geçici olarak, vekaleten yürütmeye başladığını ilan eden bir kararname imzaladı.
Yeltsin'in istifası ve yetkilerini devretmesi durumlarında seçimlerin hangi şartlarda yapılacağı, Rusya Anayasası'nın "Rusya Devlet Başkanı" başlıklı dördüncü bölümündeki 92'inci maddede düzenleniyor. Bu maddenin ikinci fıkrasında: "Devlet başkanlığı yetkileri, devlet başkanının istifası veya sağlık nedenleriyle bu görevleri yapamaz hale gelmesi veya azledilmesi nedeniyle sona erer" deniliyor. Anayasanın bu maddesinin üçüncü fıkrası ise seçime kadar, devlet başkanı yetkilerinin nasıl kullanılacağını içeriyor. Bu fıkrada da, "Devlet başkanının yetkilerini kullanamadığı tüm durumlarda, bu görevleri geçici olarak başbakan üstlenir. Devlet başkan vekilinin Duma'yı feshetme, referanduma gitme veya anayasada değişiklik önerme hakkı yoktur" deniliyor. Rusya Güvenlik Konseyi, sürpriz istifa kararından sonra dün toplandı. Toplantıya Başbakan Putin başkanlık etti. Rus silahlı kuvvetleri, Yeltsin'in istifasıyla ilgili yeni özel talimatlar almadığını açıkladı. Savunma Bakanlığı kaynakları, Çeçenistan'dakilerin dışındaki birliklerin, kışlalarında olduğunu belirtti.
Yeltsin, dün son kez bulunduğu Kremlin Sarayı'ndan ayrıldı. Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitri Yakuşkin'in açıklamasına göre, Yeltsin, Türkiye saati ile 13:00 dolaylarında Kremlin'den ayrıldı. Yakuşkin, "nükleer valiz"in Yeltsin tarafından Putin'e resmen teslim edildiğini de kaydetti. "Nükleer valiz", Rusya veya BDT ülkelerine füze saldırısını haber veren enformasyon sisteminin adı. Bu sistem, aynı zamanda başkomutan olan devlet başkanına, füze saldırısının zamanını ve boyutunu ölçme imkanı sağlıyor ve bu göster geler çerçevesinde Rusya Stratejik Nükleer Güçlerinin kullanımıyla ilgili karar alarak uygulamasını sağlıyor.
