Devlet Denetleme Kurulu, Türkiye'nin demokratikleşmesinin önündeki en büyük engelin 1982 Anayasası olduğunu saptadı.
DDK tarafından geçen yılın sonunda hazırlanan raporda 1982 Anayasası için de şu görüşlere yer verildi: "Araştırma ve inceleme, demokratikleşme açısından engel oluşturan yasaların, büyük ölçüde 1982 Anayasası'nın nitelik ve yapısından kaynaklandığını kanıtlamıştır."
1982 Anayasası'nın detaylı olarak incelendiğinin belirtildiği DDK raporunda, Türk Medeni Kanunu, Türk Ceza Kanunu, Yargı Usul ve İnfaz kanunları, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu, Terörle Mücadele Kanunu, Polis Vazife ve Selahiyetleri Kanunu, Sendikalar Kanunu, Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu, Dernekler Kanunu, Olağanüstü Hal Kanunu, Mahalli İdareler Kanunu, Siyasal Partiler ve Seçimlere İlişkin Kanunlar, Basın ve İletişim Haklarını Düzenleyen Kanunlar, YÖK ve Öğrenim ve Eğitimi Düzenleyen kanunların incelendiği vurgulandı.
Raporda, Anayasa ve yasalar arasındaki çelişki şu cümlelerle yer aldı: "Anayasamız, insan hakları ve demokratik kurumlar açısından zengin olmakla beraber, hak ve özgürlüklerin kullanılmasında öngördüğü koşullar, tanıdığı özgürlüğe aynı madde kapsamında yer verdiği sınırlamalarla demokratikleşme sürecinde önemli bir engel oluşturmaktadır. Bu nedenle, demokratikleşmeye engel oluşturan yasaların ayıklanmasına 1982 Anayasası ile başlamak, onu çağdaş demokrasi ve çağdaş devletin önünü açan bir düzeye ulaştırmak, yapılması gereken ilk iş olarak belirlenmiştir."
Anayasa'da değişiklik öngören önerilerin, genel olarak daha özgür bir Türkiye ve daha özgür vatandaşlık hukuku, kullanılabilir temel ve çağdaş hak ve özgürlükler, demokratik rejim arayışlarına olumlu yaklaşımlar olarak algılanması gerektiği belirtilen DDK raporunda, işe nereden başlanması gerektiği de şu cümlelerle vurgulandı: "Bu çalışmalara başlangıç olarak Anayasa'da 1995 yılında yapılan değişikliklerin gereği olan, Adalet ve İçişleri bakanlıklarınca hazırlanmış olan 'Uyum Yasaları'nın en kısa zamanda yasallaştırılması büyük önem arzetmektedir."
Demokratikleşme çalışmalarının bir disiplin içerisinde yapılması gerektiğinin belirlendiği belirtilen raporda, Başbakanlık ve Adalet Bakanlığı'nda yürütülen çalışmaları etkinleştirebilmek için "İşlevi münhasıran hukukumuzu demokratikleştirmek olan bir birimin Başbakanlık bünyesinde oluşturulması kaçınılmazdır" denildi.
