Alman istihbarat servisi BND'nin Türkiye'yi dinlediğine ilişkin iddialar iki ülke arasındaki ilişkileri gerdi. İddiaları yakından takip eden ve diplomatik girişimlerde bulunan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, 'İzahat bekliyoruz' dedi. Davutoğlu, Alman mevkidaşıyla da bir görüşme yaptı.
Ankara'nın iddialar üzerine ilk resmi adımı Almanya'nın Ankara Büyükelçisi Eberhard Pohl Dışişleri Bakanlığı'na çağırıldı. Müsteşar Vekili Büyükelçi Erdoğan İşcan tarafından davet edilen Pohh'e, iddialar resmen soruldu. Görüşmede, dinleme iddialarının doğru olması halinde Türkiye'nin 'büyük hayal kırıklığı duyacağı' da Alman Büyükelçi'ye bildirildi.
Dışişleri Bakanlığı bu adımın ardından yapılan açıklamada, iddiaların kaygı verici olduğu belirtilerek, 'Bu iddialarda en ufak bir doğruluk payı bulunması halinde, Almanya bakımından açıklanması gereken vahim bir durum bulunmaktadır' denildi. Dostluk ve müttefiklik ilişkileriyle hiçbir şekilde bağdaşmayan bu uygulamanın, uluslararası güvenliği ve istikrarı tehdit eden gerçek sınamalarla ortak mücadeleye zarar vereceğinin bilinmesi gerektiği belirtildi.
Açıklamada, şunlar kaydedildi: 'Alman basınında yer alan iddialar konusunda Almanya makamlarının resmi ve tatminkar bir açıklama sunması ve iddialar doğru ise bu faaliyetlerin derhal sona erdirilmesi beklenmektedir. Bu konudaki görüş ve beklentilerimiz bugün (dün) Dışişleri Bakanlığı'na çağrılan Almanya Büyükelçisi'ne de kuvvetle vurgulanmıştır.'
Gerekli diplomatik girişimlerde bulunulduğunu belirten Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da iddiaları yakından takip ettiklerini söyledi. Artvin'deki temasları sırasında konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Davutoğlu, uluslararası politikada dikkat edilmesi gereken bazı temel ilkeler bulunduğunu, iddiaların doğru olması halinde kabul edilemeyeceğine ve mazur görülemeyeceğine dikkati çekti.
'Mutlaka izahat verilmesi gereken bir durumla karşı karşıyayız. O bakımdan bugün (dün) bu izahat, Alman Büyükelçi'den istendi' diye konuşan Davutoğlu, şöyle devam etti:
'Alman yetkililerden izahat bekliyoruz. Eğer bu iddialar gerçek değilse, onunla ilgili adımlar atılmalı ve basındaki ifadeler açıklığa kavuşturulmalıdır. Eğer bu iddialarda herhangi bir gerçeklik payı var ise de bu konularda bize en tutarlı izahat verilmesi zarureti vardır. Başbakanımızla da biraz önce istişarede bulunduk. Gerekli diplomatik girişimlerde bulunuyoruz. Yakından takip edilen bir konudur.'
Bakan Davutoğlu, akşam saatlerinde de Alman Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ile bir görüşme yaptı. Davutoğlu, görüşmede, mevkidaşına iddiaları sordu ve gerekli izahatı yapmasını istedi.
Türkiye'nin dinleme iddialarına sert tepki göstermesi ve diplomatik girişimleri sürerken, basının konuya ilişkin sorularıyla karşılaşan Almanya Başbakanı Angela Merkel, yorum yapmaktan kaçındı. Bununlar birlikte Merkel, 'Alman istihbaratının çalışmasıyla ilgili bilgi veremem' diyerek Alman istihbarat servisi BND'nin Türkiye'yi dinlediğini kabul etmiş oldu. Letonya Başbakanı Laimdota Straujuma ile görüşmesinin ardından gazetecilerin sorularını cevaplayan Merkel'e, BND'nin Türkiye'ye yönelik dinleme faaliyetleri hatırlatılarak, ''Bu sizin, 'Dostlar arasında dinleme olmaz' sözlerinizle bağdaşıyor mu?' şeklindeki bir soru yöneltildi. Bunun üzerine Merkel, 'Almanya'daki istihbarat teşkilatlarının çalışmaları hakkında kamuoyu önünde bilgi vermiyorum. Gerekli olan ne varsa bu Federal Meclis Parlamento Kontrol Komitesi'nde (PKGr) konuşulur, tartışılır. Gerekli olduğunda PKGr'e daha fazla bilgi verebilir'' ifadelerini kullandı. Söz konusu cümleyi de ABD ilgili bağlamda sarfettiğini belirten Merkel, ''Biz hala güvenlik ve aynı zamanda bilgilerle nasıl davranacağımız konusunda farklı görüşe sahibiz. Bu farklılıkların süreceğini düşünüyorum'' şeklinde konuştu.
Almanya Hükümet Sözcü Vekili Christiane Wirtz, dinleme iddialarına ilişkin net konuşmaktan kaçındı. Basının karşısına çıkan Wirtz, BND'nin dinleme ve izleme faaliyetleriyle ilgili medyada çıkan haberleri doğrulayamayacağını söyledi. Başbakan Angela Merkel'in, BND'nin NATO müttefiki Türkiye'ye yönelik istihbarat ve dinleme faaliyetlerinde bulunduğu iddiaları hakkında ne düşündüğünün sorulması üzerine Wirtz, 'Şu anda yalnızca şunları söyleyebilirim: Almanya'da, BND'nin faaliyetleri ve görevleriyle ilgili Federal Meclis'te bir Parlamento Denetim Komisyonu bulunuyor. Medyada hafta sonundan bu yana yer alan haberlerin açıklığa kavuşturulması gereken yer Federal Meclis Parlamento Denetim Komisyonu'dur. Bugün konuşulmakta olan konuların bir bölümüyle ilgili olarak temmuzda komisyona bilgi verilmiştir ve diğerleri hakkında da yakın zamanda bilgi verilecektir' dedi.
Almanya Federal İstihbarat Teşkilatı'nın (BND) Türkiye'ye yönelik dinleme ve izleme faaliyetlerinde bulunduğunun ortaya çıkması Alman ve Türk siyaset dünyası, Almanya'daki Türk STK'ları ve uzmanlar tarafından eleştirildi. Eleştirilerin ortak noktası dinlemenin müttefiklik ilişkisi ile bağdaşmadığı şeklinde oldu. Siyasetçi ve uzmanların görüşleri şöyle:
