Ege'de antik kentleri de yıkan depremlerin izleri araştırılıyor

DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir (solda) ile DEÜ Arkeoloji ve Arkeometri Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Barış Gür (sağda), proje kapsamında Selçuk ilçesindeki Ayasuluk Tepesi ile Efes Antik Kenti'ne de yakın bölgede bulunan Efes Fayı'nda kazı çalışmalarına başladı.

Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir ile DEÜ Arkeoloji ve Arkeometri Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Barış Gür, Kültür ve Turizm Bakanlığı yürütücülüğünde "Selçuk Ayasuluk Tepesi ve St. Jean Anıtı Kazısı" başlıklı projeyi hazırladı.

Proje kapsamında Selçuk ilçesindeki Ayasuluk Tepesi ile Efes Antik Kenti'ne de yakın bölgede bulunan Efes Fayı'nda kazı çalışmalarına başlandı.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Prof. Dr. Sözbilir, antik kentlerden elde edilecek bilgilerin, İzmir'in deprem tarihçesini ve hangi fayların büyük yıkımlara sebep olduğunu ortaya çıkaracağını belirtti.

Halen Efes Fayı üzerinde çalışmalar yaptıklarını ifade eden Sözbilir, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Fayın geçmiş dönemlerde ürettiği depremleri ortaya çıkarıp, bu depremlerden hangisinin Efes'i yıktığını bulmaya çalışıyoruz. Bu bağlamda, Türkiye ölçeğinde baktığımız zaman, özellikle Kahramanmaraş depremlerinden sonra bölgedeki antik yerleşimlerle jeolojik yapı arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu biliyoruz. İzmir ve çevresindeki antik kentlerimizdeki eski depremlerin izlerini araştırarak bunların faylar üzerindeki kayıtlarını bulmaya çalışıyoruz. Bu çalışmamız hem jeoloji hem jeofizik hem de arkeolojiyi kapsayan, multidisipliner bir çalışma olacak. Daha sonra ise Kuşadası, Yavansu ile bölgedeki diğer önemli antik kentlerin deprem potansiyeli araştırılacak."

Doç. Dr. Barış Gür ise Batı Anadolu topraklarının antik çağlar boyunca birçok önemli depremden etkilenmiş olduğunun yazılı kaynaklar yoluyla öğrenildiğini aktardı.

İzmir'deki Agora'nın milattan sonra 178'de yıkıldığını belirten Gür, şunları kaydetti:

"Batı Anadolu'da Efes'i de etkileyen bir başka büyük deprem 262'de gerçekleşti ve Artemis Tapınağı zarar gördü. Bazı yapılar, sonrasında yeniden inşa edildi. Milattan sonra 6'ncı yüzyılda gerçekleşen depremler Ayasuluk Tepesi'ndeki St. Jean Bazilikası'nı tahrip ederken sonrasında yerine büyük bir kilise inşa edilmiş. 1360 civarında ise St. Jean Kilisesi bir başka depremle yıkılmıştır. Antik kentler üzerinden uygulanacak bu çalışmanın İzmir ve çevresinin deprem tarihçesinin daha iyi kavranabilmesi ve anlaşılabilmesi için önemli veriler sunacaktır."