Avrupa Komisyonu Temsilcisi Hans Jörg Kretschmer, Türkiye'nin yıl sonundan önce limanlarını Rumlara açmaması halinde büyük bir krizin yaşanacağını sanmadığını belirtti. 301'nci madde konusunda “cesaret verici sinyaller” aldıklarını ifade eden Kretschmer, Türkiye'deki hükümet-ordu ilişkilerine ilişkin olarak da “Sivil otoritenin askerin üzerinde olması, siyasi kriterlerin önemli bir koşulu” dedi.
BBC Türkçe Servisi'nin sorularını yanıtlayan Hans Jörg Kretschmer, AB'nin Kıbrıslı Türklere verdiği sözü tutmadığı eleştirileri konusunda, "AB Bakanlar Konseyi'nin Kıbrıslı Türklere verdiği söz, bir siyasi taahhütten ibaret. Hukuki geçerliliği yok. Oysa Türkiye'nin ek protokolün gereğini yapması, müzakerelerin başlaması için önkoşuldu" dedi.
Buna karşın bu aşamada bir çıkmazdan söz etmek için çok erken olduğunu ifade eden Temsilci, AB Konseyi'nin Aralık'taki toplantısından önce Türkiye'nin limanlarını açmasını sağlayabilecek bir çözüm için aktif şekilde çaba harcandığını söyledi. Kretschmer şöyle devam etti:
“Böyle bir çözüm tüm tarafların çıkarınadır. Fakat, ummuyoruz ama o zamana kadar böyle bir çözüm bulunmasa bile çok büyük bir kriz olacağı gibi bir karamsarlık içinde değilim.”
Kretschmer, Türkiye'nin limanlarını açmaması halinde AB'nin göstereceği tepkinin çok farklı şekillerde olabileceğini belirterek “Böyle bir durumda üyelik sürecinin tamamen ya da uzun bir süre askıya alınmamasını umuyorum. Çünkü bu süreç hem Türkiye'nin hem de Avrupa Birliği'nin yararına” ifadesini kullandı.
Avrupa Birliği'nden gelen açıklamaların konunun ciddiyetini vurgulamaktan ibaret olduğunu, böyle görülmesi gerektiğini ifade eden Temsilci, “Siz sürekli Türkiye'de ordu-hükümet ilişkileri ve askerin siyasi yaşamdaki rolü üzerine de açıklamalar yapıyorsunuz. Herşeyin bir anda değişmesini beklemek ne kadar gerçekçi?” sorusunu yanıtlarken de şunları söyledi:
“Biz bunun bir gecede değişmesini beklemiyoruz. Bu Türkiye'nin üyeliğine kadar tamamlanması gereken bir süreç. Demokrasinin bir gereği olarak sivil otoritenin askerin üzerinde olması ve Türkiye'nin bu süre içinde bunu sağlaması gerekiyor.
Bu siyasi kriterlerin önemli bir koşulu, Türkiye'yi askerin diğer Avrupa ülkelerindeki gibi bir role sahip olduğu gerçek bir demokrasiye dönüştürmenin şartı.
Bu gelenekleri yüzünden Türkiye için kolay olmayan bir durum. Değişim olacak ama zaman alacak.”
Kretschmer, 301'inci madde ile ilgili bir soru üzerine de maddenin İlerleme Raporuna kadar değiştirilmesinin bu biraz zor olduğunu belirterek “Ancak yıl sonundan önce 301'nci maddede değişiklik yapılması olasılığının olduğuna inanıyorum. Türk hükümetinden bu maddenin değiştirilmesi gerektiğine ilişkin cesaret verici sinyaller alıyoruz” dedi.
