Fransa meclisi genel kurulu, 1915 olaylarının 'soykırım' olmadığı yönündeki ifadelerin suç sayılmasını öngören yasa teklifini dün görüştü. Oturuma katılımın düşük olması dikkat çekti. Yasa teklifi, bir soykırım olduğunu ret ya da inkar etmeyi suç sayıyor ve bu fiili işleyenler için bir yıl hapis ve 45 bin avro para cezası öngörüyor. Fransa hükümeti yasa teklifi görüşmelerine düşük profille katıldı. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Adalet Bakanı ile Dışişleri Bakanı Alain Juppe görüşmelere katılmadı.
Genel kurulda ilk olarak, yasa teklifini kaleme alan iktidardaki UMP Marsilya milletvekili Valerie Boyer söz aldı. Boyer, soykırımın inkarının suç sayılması yasa teklifinin AB yasalarından alınarak Fransa yasalarına uyarlandığını savundu. Yasa teklifiyle Türkiye'nin hedef alınmadığını iddia eden Boyer, bu yasanın Türk-Fransız ilişkilerini zedelememesini dilediğini belirtti. Boyer, "Ambargo gibi tehditlerin hayata geçeceğini sanmıyorum. Türkleri gerçeklerle yüzleşmeye davet ediyorum” dedi.
Yasa teklifini sunan Boyer'den sonra Fransa hükümeti adına konuşan parlamento ile ilişkilerden sorumlu bakan Patrick Ollier, "Adalet Bakanı'nın burada olmayışından dolayı sizlerden özür diliyorum. Kendisi şu anda Cumhurbaşkanı ile uyuşturucu ile mücadele başlıklı bir toplantıda" dedi.
Genel kurulda söz alan Fransa-Türk Parlamenter Dostluk Grubu Başkanı Michel Diefenbacher, "parlamenterlerin rolünün tarih yazmak olmadığını" belirterek, "teklife hayır oyu vereceğini" söyledi. UMP Diefenbacher, "yasa teklifinin Fransız anayasasına aykırı olduğu" görüşünü dile getirdi. Merkez sağın cumhurbaşkanı adayı Francois Bayrou da tasarı aleyhinde görüş bildirdi. Bayrou, "Evet Ruanda'da, Kamboçya'da, Vendee'de katliam oldu. Bunlar da mı gelecek? Bence tehlikeli bir yola giriyorsunuz" diye konuştu.
Genel kuruldaki oturuma 577 milletvekilinden 70'e yakını katıldı. İki maddeden oluşan teklif, 4 saat süren görüşmelerin ardından oy çokluğuyla kabul edildi. Yasa teklifine ilişkin sunulan üniversitelerde görevli veya bilimsel çalışmalar yapanların müeyyidelerden muaf tutulmasını öngören önerge de kabul görmedi.
Mecliste kabul edilen teklif senatodan onayı gerekiyor. Tasarı senatoya geldiğinde 'değişiklik önergesi verilmeden' geçerse yasalaşabilecek. Değişiklik önergesi verilirse yeniden ulusal mecliste ele alınacak. Cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle her iki meclis de 22 Şubat'ta yeniden tatile girecek. Yasa bu tarihe kadar yetişmezse kadük (geçersiz) kalacak.
Eğer yasa yürürlüğe girerse bundan sonra İsviçre ve Slovakya'da olduğu gibi 'Ermeni soykırımı yoktur' diyenler cezalandırılacak.
Kabul edilen "soykırımı inkar yasası"nı kaleme alan iktidar partisi Halk Hareketi Birliği (UMP) milletvekili Valerie Boyer, geçmişiyle dikkati çekiyor.
Meclise 2007 yılında giren Boyer'in babası Cezayir, annesi Tunus doğumlu. Kendisiyse 1962 yılında Fransa'da dünyaya geldi. Boyer, “Aile kökenlerim Cezayirli. Ancak Cezayir'de hiçbir şekilde soykırım yaşanmadı” demişti. Boyer, meclis binası önünde gösteri yapan Türklere tepki gösterdi. Boyer, 'Türklerin meclis binasının önünde gösteri yapıp bize ne yapılacağını dayatmaları kabul edilemez. Bu alışık olmadığımız bir durum' dedi. 'Örgütlenme ve gösteri yapma hakkına karşı mısınız?' sorusunu yanıtlamayan Boyer, Türk yetkililerinin yaptırım tehditlerinin kendisini 'şoke' ettiğini söyledi.
Yasa teklifinin meclis genel kurulunda tartışılmasından önce çok sayıda Türk vatandaşı protesto gösterisi yaptı. Paris dışında Lyonn, Strasbourg, Nantes ve Ruan kentlerinden dün sabah saatlerinde otobüslerle gelen yaklaşık 5000 kişi ellerinde Türk ve Fransız bayrakları ve yasa teklifine karşı çıkan pankartlarla tepkilerini dile getirdi.
Türk göstericiler, 'Tarihi tarihçiler yazar, siyasetçiler değil', 'Düşünce özgürlüğü ihlal edilmesin', 'Tarihi tartışma siyasi tartışma olamaz' yazılı pankartlar taşıyor. Yasa aleyhine sloganların atıldığı gösteride, polislerin çok sıkı güvenlik önlemleri aldığı görüldü. Paris Trabzonlular Derneği Başkanı Bülent Cumhur, 'Bu yasa teklifi meclisten geçecek ama senatodan geçmesini engellemek için elimizden geleni yapacağız. Seçimlerde sandık başına gidip siyasi gücümüzü de ortaya koymak için çalışacağız' dedi.
Türkiye'deki 1915 olaylarına dair Ermeni tezleri, 1965'ten bu yana 20 parlamentoda kabul gördü. Ermeni karar tasarılarının kabul edilmesi süreci 1965'te Uruguay Parlamentosu ile başladı. Konunun en fazla gündeme getirildiği ABD de ise Kongre bu tezleri şimdiye kadar kabul etmedi. Ermeni iddialarına ilişkin karar alan ülkeler şunlar: Uruguay, Kıbrıs Rum Yönetimi, Avrupa Parlamentosu, Arjantin, Rusya, Kanada, Yunanistan, Lübnan, Belçika, Fransa, İsveç, İtalya, İsviçre, Slovakya, Hollanda, Polonya, Almanya, Venezuela, Litvanya, Şili.
Fransa Büyükelçimiz Tahsin Burcuoğlu, Türkiye'ye çağrılması öncesi Paris'teki gazetecilerin sorularını yanıtladı. Ayrılış nedenini mektup ile Fransa Dışişlerine aktardığını belirten Burcuoğlu, “Yarın (Bugün) ilk uçakla yurda hareket ediyorum. Fransa hesap hatası yapmıştır ancak bu defa eski seferler gibi olmayacaktır. Bugün Türkiye iri kıyım bir ülkedir" ifadelerini kullandı.
Ermenistan, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının reddinin cezalandırılmasını öngören yasa tasarısını kabul eden Fransa'ya teşekkür etti. Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbandyan, AFP'ye yaptığı açıklamada,"Bir kez daha Fransa'daki en üst düzey yetkililere, meclise ve Fransız halkına minnettarlığımı ifade etmek isterim" ifadelerini kullandı.
