Rönesans Rezidans böyle yıkıldı

Rönesans Rezidans enkazı.

Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan Hatay’da yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği yerlerden biri Aşağıekinci Mahallesi’ndeki Rönesans Rezidans oldu. Yapımı 2013’te tamamlanan 12 katlı ve 250 daireli Rönesans Rezidans ‘Cenneten bir kare’ denilerek milyonlarca lira bedelle satılmıştı. Yaklaşık 1000 kişinin yaşadığı Rönesans Rezidans’ın enkazında uzman heyet tarafından yapılan ilk inceleme tamamlandı. İnceleme sonrası hazırlanan raporda rezidansın neden yıkıldığı, kullanılan malzemelerin kalitesizliği ve yapılan hatalı işlemler sıralandı.

Bin kişinin yaşadığı Rönesans Rezidans’ta 12 katlı 2 blok vardı.

BLOKLARIN TAMAMI YIKILDI

İncelemeye ilişkin raporda görsel tespitin yanında fiziki tespit içerisinde beton ve demir durumu anlatıldı. Rezidansın 2 bloktan oluştuğu, A blokun A1, A2 ve A3 adı verilen girişlerle ayrıldığı ve bu blokların tamamının yıkıldığı belirtildi. B blokun ise, öndeki A blokun üzerine yattığı ve sadece bodrum katta bulunan garajın ayakta olduğu ifade edildi. Rapordaki diğer tespitleri ve ne anlama geldiğini yapı denetim uzmanlarına sorduk. İşte aldığımız cevaplar:

KOLON VE KİRİŞLER PATLAMIŞ

RAPOR:

Binanın, yaşanan deprem esnasında oluşan kuvvetler karşısında gerekli ve yeterli mukavemeti gösteremeyerek, taşıyıcı sistemin düğüm noktalarında mafsallaşarak sınır deplasman değerleri aşıldığından çok büyük oranda yıkılmıştır.

UZMAN YORUMU:

Binaların taşıyıcı sistemleri olan kiriş ve kolonların depremde görevini yapmamış. Kiriş ve kolonların birleşim noktaları patlamış ‘mafsallaşmış’, yani dayanımı olmayan bir eleman haline gelmiş.

BETON DÖKÜMÜ HATALI YAPILMIŞ

RAPOR

: Garaj ve zeminde yer alan kolonlarının prekast yani buhar kürlü olduğu belirlendi. Üst kısımlarında kullanılan beton malzemelerin yerinde döküm ve düşük kalitede olduğu tespit edildi. Beton parçaları elle ufalandı, kolon içerisinde demir donatı arasındaki bağlantı noktasında malzemenin ‘segregasyon’ yaptığı, kum ve çakılın donatı içerisinden elle sökülebildiği görüldü.

UZMAN YORUMU

: Prekast özel bir birleşime sahip, dayanımı yüksek yeni nesil bir beton sistemi. Binanın yıkılmayan garaj ve zemin katında bu betondan kullanılmış. Üst katlarda ise düşük kaliteli beton kullanılmış ki bu yıkıma sebebiyet verebilir. Ayrıca raporda kolon içerisinde demir donatı arasındaki malzemenin ‘segregasyon’ yaptığı belirtilmiş. Yani beton dökümü hatalı yapılmış, betonda boşluklar bırakılmış, demir donatı arasında boşluklar kalmış. Bu bir binanın dayanımı için hayati önemdedir.

ARALIKLAR EŞİT DEĞİL

RAPOR

: Demirlerde yapılan incelemelerde etriye aralıklarının eşit olmadığı, kiriş ve kolon birleşim noktalarına yakın mesnet bölgelerinde etriye sıklaştırılmasının görülmediği, donatı bindirme paylarına dikkat edilmediği bindirme paylarının kısa olduğu görülmektedir.

UZMAN YORUMU

: Kolon ve kirişlerin demir imalinde filizleri saran dikdörtgen şeklindeki demire etriye adı verilir. Bunlar kolon ve kirişlerin deformasyonunu önler, sağlamlaştırır. Bunların hangi sıklıkla konulacağı yönetmelikle belirtilir. Mukavemet artsın diye kolonun üst kısımlarına doğru daha da sık konulur. Rapor etriyelerin yeterince konulmadığını gösteriyor. Ayrıca her inşaatta kolon sistemi temelden en üst kata kadar birbirine bağlıdır. Katları birbirine bağlamak için alt katlardan üst katlara filiz bırakılır. Bu filizlerin yükseklik standardı vardır. Kısa bırakılırsa kolon sistemini güçsüzleştirir. Bu raporda da bu durum tespit edilmiş.