Sağlık Bakanlığı, depremlerin ardından tüm bölgelerde enfeksiyon ve salgın riskine karşı çok sayıda önlemi devreye soktu.
Depremzedelerin ve bölgede bulunan kişilerin enfeksiyon ve salgın hastalık riskinden korunması için çalışma yürüten Bakanlık, depremden etkilenen illerde Halk Sağlığı Koordinasyon Merkezlerini kurdu. Ayrıca 80 bin 516 tetanos aşısı, 3 bin doz tetanos serumu ile kuduz aşıları bölgeye sevk edildi.
ŞEBEKE SULARINA “SÜPER KLORLAMA”
Çalışmaları şu an Kahramanmaraş’tan koordine eden Bakanlık Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Enes Gökler, depremin ilk anından itibaren halk sağlığını korumaya dönük önlemlerin alındığını vurguladı. Gökler, 10 ilde öncelikle sulardan numunelerin alınması ve düzenli klorlamaya yönelik uygulamaların yürütüldüğünü belirterek, “Depremden etkilenen iller ve ilçelerde sular için kaynağından yoğun klor verilmesine ilişkin ‘süper klorlama’ çalışmaları yapılıyor” bilgisini paylaştı. Tankerle su ulaştırılan yerlerde de birebir klorlama yapıldığını ifade eden Gökler, suyla ilgili düzenli numune ve analiz işlemlerinin yürütüldüğünü vurguladı.
İSHAL İÇİN “ERKEN UYARI SİSTEMİ”
Çadır kentlerin her birinde muayene alanları oluşturulduğunu dile getiren, Gökler, şöyle devam etti: “Boğaz ağrısı olan veya ateşlenen çocuklar için ilaç dağıtımı gibi uygulamaları yürütüyoruz. Bir başka önemli husus da halk sağlığı tehdidi olarak karşımıza çıkabilecek semptomları hızla tespit etmeyi sağlayan, ‘sendromik sürveyans’ dediğimiz erken uyarı sistemini uyguluyoruz. Bu kapsamda tüm birinci basamak sağlık kuruluşları, hastaneler ve 112’den ishal çıkan çocuklarla ilgili verileri topluyoruz. Bir önceki güne göre artış olup olmadığı günlük takip ediliyor ve hızlıca önlem alınıyor. Bunun koordinasyonunu halk sağlığı uzmanlarımız sağlıyor.”
TÜM NOKTALARA TETANOS VE KUDUZ AŞISI
Gökler, tetanos ve kuduz aşısı sıkıntısı bulunmadığını vurgulayarak, şunları kaydetti: “Depolarımızda yeterli sayıda aşımız mevcut. Kurulan çadır kentlere de mini buzdolapları veya aşı nakil kapları yerleştirildi. Tüm noktalara, ayrıca hastanelere aşıları dağıttık. Bundan sonraki süreçte de çocuklarımızın bağışıklama durumlarıyla alakalı durumlarını saptayıp, eksik aşısı olan veya zamanı gelen çocukların bağışıklamasını yapacağız. Bununla ilgili de çadır tespitlerini yürütüyoruz.”
HAMİLELERE TEK TEK ULAŞILIYOR
Deprem bölgesinde hamilelere tek tek ulaşıldığını, herhangi bir acil durumda ulaşabilecekleri numaraların kendilerine iletildiğini aktaran Gökler, sağlık ekiplerinin çadırları gezerek ailelerin kayıtlarını tuttuğunu söyledi.
Sağlık için bunlara dikkat
Sağlık Bakanlığı, deprem sonrası halk sağlığını korumaya dönük kişilerin ve sağlık görevlilerinin ne gibi önlemler alması gerektiğine ilişkin bilgilerin yer aldığı "deprem.saglik.gov.tr" isimli internet sitesini yayına açtı. Sitede şu bilgiler yer alıyor:
HİJYEN İÇİN BUNLAR ŞART
- Su ve besinlerle bulaşan hastalıkların önlenebilmesi için tuvaletler su kaynaklarından uzak yerlere kurulmalı.
- Kullanılacak su mümkünse 1 dakika kaynatılmalı.
- Ellerin düzenli yıkanmalı veya en az yüzde 60 alkol bazlı el dezenfektanı kullanılmalı.
SOBA ZEHİRLENMESİNE KARŞI
- Karbonmonoksit zehirlenmelerinden korunmak için sobalar uygun şekilde kurulmalı.
- Sobalar, üstten yakılması, boruların bağlantı noktaları kontrol edilmeli.
- Yatarken sobaya kömür atılmamalı.
- Sobanın bulunduğu yer aralıklı olarak havalandırılmalı.
- Çadır içinde ateş yakılmamalı.
- Karbonmonoksit zehirlenmesi belirtilerinde hızla 112'nin aranmalı.
BİREYSEL SU KULLANIMI
- Bireysel su temininde mümkün mertebe ambalajlı sular tercih edilmeli.
- Ambalajlı sulara erişim sağlanamadığı durumlarda su bir kaba alınarak fiziki olarak kontrol edilmeli, bulanıklık, partikül vb. varsa tülbent aracılığıyla süzgeçten geçirildikten sonra bulanıklık giderilinceye kadar bekletilmeli.
- Kesinti sonrası şebeke sistemine verilen sulara yüksek dozlu klorlama yapıldığı için sular yetkililerin uyarıları dikkate alınarak kullanılmalı.
- Hastalıklardan korunmak için kişisel hijyen kurallarına azami önem gösterilmeli.
Kar suyunu eriterek kullanıyorlar
Malatya kırsalında yaşayan vatandaşlar salgın hastalıklara karşı tedbiri elden bırakmıyor. Doğanşehir’de depremzedeler kullanım suyunu kar eriterek sağlıyor. Eşi ile yaşayan depremzede Sıdıka Barca bunun nedenini “Şebeke suyundan endişelendiğimiz için kar suyunu eritiyoruz. Isıtıp içiyoruz ve duş alıyoruz” sözleriyle açıkladı.
Bebeklere özel ilgi
Bebek beslenmesine yönelik bilgiler Sağlık Bakanlığı’nın yeni açtığı sitede yer alıyor. Bebekler için formül mamaların yaygın ve gereksiz kullanımının oluşturabileceği bazı risklere dikkat çekilen sitede, “Formül besin (mama) ihtiyacına mutlaka sağlık personeli karar vermeli ve ihtiyaç durumunda ürün dağıtımı profesyoneller eliyle yapılmalıdır” uyarısı yer alıyor. Sitede, deprem bölgelerindeki Çölyak hastalarının da gluten içermeyen baklagil, yumurta, patates, peynir gibi besinleri tüketebileceğine ilişkin çeşitli öneriler de sıralanıyor.
Motosikletli ilaç timi
Depremden etkilenen vatandaşlara tıbbi malzeme başta olmak üzere temel ihtiyaç malzemelerinin ulaştırılması için Balıkesir'deki motosiklet tutkunları harekete geçti. Adıyaman'a ulaşan 25 kişilik motorize ekip, kriz merkezine gelen talepler doğrultusunda belirlenen noktalardan ekiplerin hazırladığı malzemeleri enkaz yığınlarını aşarak afetzedelere ulaştırmaya başladı. Ekip sorumlusu Özgür Candar, vatandaşların yaralarının sarılması için seferber olduklarını söyleyerek “Araçların ulaşamadığı birçok yer var. Kırsal bölgelerde vatandaşların ihtiyaçları var. Motosikletler bu anlamda çok büyük bir avantaj. Ulaşılamayan yerlere, trafiğin sıkıntılı olduğu bölgelere daha hızlı ulaşabiliyoruz” dedi.
37 bin 978 yaralı nakledildi
Sağlık Bakanlığı, deprem bölgelerinde alışmalara ilişkin bilgi verdi. Açıklamada, “Bölgede 15 bin 706 UMKE ve 112 personeli, sağlık tesislerimizde 18 bin 97 doktor ve 113 bin 3 sağlık personeli olmak üzere, toplam 146 bin 806 personel görev yapıyor. Deprem bölgesinden diğer illere hava ambulanslarıyla 1577, kara ambulanslarıyla 36 bin 74, deniz araçlarıyla 327 olmak üzere toplam 37 bin 978 yaralının sevki yapıldı, hastanelerde 19 bin 300 yaralının tedavisi devam ediyor” denildi.
