Çeşitli temaslarda bulunmak üzere Türkiye’ye gelen İngiltere Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu’dan Sorumlu Bakan ve Uluslararası Kalkınma Bakanı Alistair Burt, Yeni Şafak’ın sorularını yanıtladı.
Geçtiğimiz yıl yapmış olduğum İstanbul ziyaretinden bu yana, bu Türkiye’ye ilk gelişim ama tabii 2010’dan beri Türkiye’yi düzenli olarak ziyaret ediyorum ve bugün burada olmaktan da çok mutluyum. Türkiye, İngiltere için son derece önemli bir ortak. Ortadoğu’da güvenliği güçlendirmek için çok yakın bir işbirliği içerisindeyiz.
SURİYE KİLİT BİR KONU
Ortadoğu’dan sorumlu İngiltere Devlet Bakanı olarak benim açımdan, Türkiye’nin önceliklerinin neler olduğunu, hangi tür sınamalarla karşı karşıya kaldığını ve bu sınamaların üstesinden gelebilmesi için İngiltere olarak bizim Türkiye ile nasıl bir ortaklık içerisinde çalışabileceğimizi daha iyi anlayabilmem için Türk mevkidaşlarım ile temas halinde olmam son derece önemli. Tabii ki gerek savaşı sona erdirmek için siyasi bir çözüm bulunması açısından gerekse insani yardım temini açısından, Suriye ülkelerimiz için kilit bir konu.
MEŞRU TALEBİ ANLIYORUZ
Ziyaretim aynı zamanda Türkiye’nin kısa bir süre önce Afrin’de başlattığı askeri Zeytin Dalı Harekatı ile de aynı zamana denk geliyor. Başından beri söylediğimiz üzere İngiltere olarak, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu güvenlik tehditlerini ve sınırlarının güvenliğini sağlamak yönündeki meşru talebini anlıyoruz. Aynı zamanda, bu savaşı ve çekilen acıları sona erdirecek ve hem Suriyeliler hem de bölge için istikrarı sağlayacak siyasi bir çözüm sağlanması üzerine odaklanmaya devam etmemiz de çok önemli. İnsani yardıma acil ihtiyaç duyan sivillere ulaşılması ve sivil nüfusun yer değiştirilme döngüsünün kırılması, İngiltere için bir önceliktir. İngiltere, Türkiye ile çalışmaya ve uluslararası kurumlar aracılığıyla insani yardımların Suriye’deki halka hızlı bir şekilde aktarılmasını sağlamaya hazırdır. Ayrıca, DEAŞ’ın kalıcı bir şekilde yenilmesini sağlamak istiyoruz. Ve tabii ki Amerikalı ve Türk müttefiklerimizin mevcut zorlukları aşmak için bir yol bulmalarını da istiyoruz.
İNSANİ CEVABI OLAĞANÜSTÜ
Türkiye’nin Suriye’deki insani krize vermiş olduğu yanıt gerçekten olağanüstüydü. 3,5 milyonun üzerinde mülteciyi ağırlamak her ülke için çok büyük bir başarı ve Türkiye’nin bu konuda göstermiş olduğu sıra dışı cömertliği saygıyla takdir ediyorum. Bildiğimiz gibi, Türkiye şu anda dünyada en fazla sayıda mülteciye ev sahipliği yapan ülke konumunda. Ayrıca 500 bin civarında Suriyeli çocuğun eğitime erişimini sağlıyor ve Suriyelilerin Türkiye’de çalışabilmeleri için çeşitli mekanizma ve yasaları yürürlüğe koydu.
500 MİLYON BAĞIŞLADIK
İngiltere AB’nin Türkiye’deki mülteciler için 3 milyar avroluk mali yardım programına 500 milyon avro bağışladı. Ayrıca, yasa dışı göçle mücadele konusunda Türk kuruluşları ile çok yakın bir işbirliği içerisinde çalışıyoruz. Türk yetkililerin, yakaladıkları organizatör ve insan kaçakçılarının sayısının arttığını, bununla birlikte yasa dışı göç güzergahlarını kullanmaya çalışan insan sayısının düştüğünü görüyoruz. İngiltere olarak tabii ki Türkiye’nin bu alandaki çabalarına destek vermek için Türk Hükümeti ile birlikte çalışmaya devam edeceğiz.
TÜRKİYE'NİN KATKISI ÖNEMLİ
Öncelikle, Türkiye’nin PKK ve DEAŞ nedeniyle karşı karşıya olduğu büyük terör sıkıntısının tanınması çok önemli. Suriye’den ayrılan yabancı terörist savaşçılar da dahil teröristlerin ülkelerimiz için oluşturduğu tehdidin bertaraf edilmesinde Türkiye çok büyük bir çaba sarf etti. Ayrıca küresel koalisyonun bir üyesi olarak Türkiye’nin DEAŞ’a karşı yürütülen uluslararası kampanyaya çok değerli bir katkı sağlamaya devam ettiğini düşünüyorum. Türkiye ve İngiltere, DEAŞ’ın altedilmesi gibi ortak bir amaca sahip ve bu amacı gerçekleştirebilmek için küresel koalisyonun bir parçası olarak birlikte çalışıyoruz. Tüm bu çabalar nihayetinde, Türkiye’yi ziyaret eden ve sayıları her geçen yıl artan Britanyalılar da dahil vatandaşlarımızı korumamıza yardımcı oluyor.
AB'YE BASKI YAPIYORUZ
Ayrıca, Türkiye’nin kendisini PKK’ya karşı korumak gibi meşru bir hakkı olduğuna inanıyoruz. Terörün tüm biçimlerini kınadığımız gibi PKK tarafından gerçekleştirilen saldırıları da kesinlikle kınıyoruz. PKK, İngiltere’de yasaklı bir terör örgütüdür. PKK’nın ülkemizdeki faaliyetlerini deşifre etmek ve üyelerini gözaltına almak için ciddi adımlar atıyor ve AB ortaklarımıza da kendi ülkelerinde benzer tedbirler almaları yönünde baskı yapıyoruz.
- Salisbury saldırısının çözülmesi için çalışıyoruz
- * Salisbury saldırısı ile ilgili olarak İngiltere’nin değerlendirmesi nedir?
- 04 Mart 2018’de olanları, sadece Salisbury’deki bir cinayet girişimi olarak açıklayamayız. Bu saldırının uluslararası kanunları ve devlet egemenliğini çok ciddi bir biçimde ihlal ettiğini göz önünde bulundurduğunuzda, yaşananlar sadece İngiltere için değil tüm devletler için çok büyük bir endişe oluşturmaktadır. İngiltere’de yaşananlar, başka herhangi bir ülkede de yaşanabilir. İngiltere Parlementosuna yaptığı açıklamada belirttiği üzere, Bay Skripal ve kızının, askeri sınıf sinir gazı ile zehirlenmiş olduğu açık. Porton Down’da bulunan Savunma Bilim ve Teknoloji Laboratuvarındaki uzmanlarımız bu sinir gazının Rusya’da geliştirilen ve Novichok olarak adlandırılan bir grup sinir gazının bir parçası olduğunu tespit etmiş bulunmakta. Aynı zamanda Salisbury saldırısında kullanılan sinir gazına ilişkin olarak Hükümetimizin yapmış olduğu tahlili doğrulamak için Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü ile de temas halindeyiz. Bu yaklaşımımız, İngiltere’nin bu konuda şeffaf davrandığını göstermektedir.
Ticari ilişkimiz çok güçlü
Oldukça basit bir ifadeyle ‘tabii ki evet’. Bu arada İngiliz şirketlerin Türkiye’de zaten çok üst düzeyde bir yatırımı olduğunu belirtmek de lazım. İngiltere ve Türkiye arasındaki ikili ticari ilişki son derece güçlü. İkili ticaretimiz 2009’dan bu yana yüzde 50 oranında bir artış göstererek şu anda 16 milyar pound seviyesini aşmış durumda. Bildiğim kadarıyla şu anda Türkiye’de faaliyet gösteren 3000 civarında İngiliz şirket var.
- Vazgeçilmez bir ortak
- * İki ülke arasındaki ekonomik ve diplomatik ilişkiler özellikle son yıllarda artan bir gelişme eğilimi göstermekte. İngiltere ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin geleceğini nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Ülkelerimiz arasındaki ekonomik ve diplomatik ilişkilerin son derece güçlü olduğunu görmek harika. Türkiye, İngiltere için vazgeçilmez bir ortak ve zaten her zaman önemli olmuş olan ilişkilerimizin bugün daha da büyük bir önem kazanmış olduğunu söyleyebilirim. Hepimizin görebildiği gibi, Türkiye karşı karşıya olduğumuz sınamaların en zor ve ciddi olanlarının ön cephesinde yer alıyor. Türkiye’nin yakın bir dostu ve müttefiki olarak amacımız, ülkelerimizi daha güvenli ve müreffeh kılabilmek için Türkiye ile ortaklığımızı güçlendirmektir. Bu da bölgesel istikrar ve güvenlik için birlikte çalışmamızı, terörle mücadele, göç ve güvenlik ile ilgili diğer sıkıntılar konusunda ortak olmamızı ve ülkelerimiz arasındaki ikili ticaret ve yatırımı iyileştirmemizi gerektirmektedir. Coğrafi konumu ve güçlü ekonomik potansiyeli nedeniyle Türkiye’nin İngiltere için hayati stratejik öneme sahip bir ortak olduğu konusunda herhangi bir soru işareti yok. Dolayısıyla, üzerinde yoğunlaşabileceğimiz büyük bir potansiyel olduğuna ama aynı zamanda üstesinden gelebilmek için birlikte çalışmak zorunda olduğumuz pek çok sınama da olduğuna inanıyorum.
