Dünyanın 'su' konulu en büyük etkinliği olan 5. Dünya Su Forumu, İstanbul Sütlüce Kongre Merkezi'nde 192 ülkeden 23 bin katılımla başladı. Aralarında Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani, Monako Veliaht Prensi II. Albert, Hollanda Veliaht Prensi Willem Alexander, Japonya Veliaht Prensi Naruhito Kotaishi, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Azerbaycan Başbakanı Artur Rasizade, Fas Başbakanı Abbas el-Fassi, Güney Kore Başbakanı Han Seung Soo, Kırgızistan Başbakanı İgor Çudinov, Dünya Su Konseyi Başkanı Loic Fauchon, BM Genel Sekreter Yardımcısı Sha Zukang, UNESCO Genel Direktörü Koiçhiro Matsuura'nın yanı sıra çok sayıda parlamenter, belediye başkanı ile sivil toplum örgütü temsilcileri “Farklılıklar Suyla Yakınlaşıyor” sloganıyla yapılan forum için İstanbul'da buluştu. Yabancı konuklar kaldıkları Çırağan Oteli'nin bahçesinden “Büyük Yeşil Ada” adlı tekneyle Sütlüce Kongre ve Kültür Merkezi'ne ulaştırıldı. Burada konukları Cumhurbaşkanı Abdullah Gül karşıladı. Karşılamada, Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, İstanbul Valisi Muammer Güler ile Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş hazır bulundu.
Forum kapsamında hazırlanan tanıtım filmi izleyenlerden büyük alkış aldı. İstanbul'un tanıtıldığı filmde, dinler arası diyaloğa da vurgu yapıldı. 22 Mart'a kadar sürecek forumun açılış konuşmasına yapan Su Forumu Genel Sekreteri Oktay Tabasaran, forum kapsamında 23 konuda 100 oturum yapılacağını belirterek, “Amacımız İstanbul öncesi ve sonrası olarak anılması. Tüm katılımcıların İstanbul'da bir dikili ağacı olacak” dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, suyun sadece teknik bir konu olmadığını, tüm insanlığın geleceğini ilgilendirdiğini söyledi. Gül, düzenlediği basın toplantısında önlem alınmazsa Türkiye'nin de 2010 yılından itibaren “su yoksulu ülke” haline geleceğini belirterek, “Suyu sınırsız bir kaynak olarak görmeye son vermeliyiz” diye konuştu. Sınır aşan sular konusunun kavga değil, ülkeler arasıda işbirliğini artıran bir unsur olmasını gözettiklerini kaydeden Gül, bu konuda Suriye ve Irak ile iyi bir işbirliği olduğunu söyledi.
. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da “Biz tüm katılımcıları mutlu etmeye çalışıyoruz. Zannediyorum gönlünüzü burada bırakıp gideceksiniz” diye konuştu.
5. Dünya Su Forumu'na katılan liderler, suyun toplumların ve ülkelerin yaşamlarındaki önemine dikkat çekerek, dünyaya su kaynaklarının yönetimi konusunda acil önlemler alınması çağrısında bulundular. Forum çerçevesinde düzenlenen liderler zirvesi sonunda yayımlanan çağrı metninde, suyun toplumların ve ülkelerin yaşamlarındaki önemine dikkat çekilerek, suyun insanları, kültürleri ve ekonomileri birbirine bağladığını, tüm ekonomik ve toplumsal kalkınma, gıda güvenliği, açlık ve yoksulluğun sona erdirilmesinin ayrılmaz bir parçası olduğu vurgulandı. Çağrı metninin bir diğer paragrafında, katılımcı ülkelerin "sınır aşan sular konusunda komşular arasında yararlı diyalog ve işbirliği" konularında siyasal irade gösterecekleri belirtilerek, dünyanın suyun yararlarını paylaşarak daha çok refah ve artan bir istikrar kazanabileceği ifade edildi. Bu arada diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, çağrı metninde sınır aşan sulara ilişkin yapılan atıf, Irak tarafının isteği üzerine kondu. Diplomatik kaynaklar, çağrı metninin Türkiye'yi tatmin ettiğini belirterek, suyun Türkiye için bir işbirliği konusu olduğunu belirttiler.
Dünya Su Konseyi Başkanı Loic Faucho, suyu artık insanlar arasında eşit dağıtmanın yeterli kalmadığını, artık doğa ile insanlar arasında eşit olarak dağıtmak gerektiğini söyledi. "Enerjiyi üretmek için her gün daha fazla suya ihtiyaç duymaktayız" diyen Fauchon, "Suya karşı işlenen saldırıların, iklim değişikliklerinin sorumluları, insan hayatının devam etmesi için gereken suların azaltılmasının sorumluları biziz. Ölçüsüz tüketimler dönemi sona ermiştir. Sanal su temsilini hayata geçirmek gerekmektedir. Bu sayede insanlar suyun öneminin farkında varacaktır" dedi. Fauchon sözlerini Türkçe olarak, "Türk arkadaşlarıma misafirperverliklerinden dolayı teşekkür ederim. Tüm katılımcılar adına minnetlerimizi sunarım. Yaşa Türkiye ve hepinize iyi forumlar" diyerek bitirdi.
Çırağan Sarayı'nda gerçekleştirilen Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nde konuşan devlet başkanları azalan su kaynaklarıyla ilgili acil çözüm bulunması noktasında hemfikir oldu.
Su Forumu çeşitli protestolara da sahne oldu. Liderlerin gelişi sırasında açılış oturumunun yapıldığı salonun üst katında bulunan bazı göstericiler “No risky, no dams. Dams=Displacement, global warming, environmental, poverty, dept” yazılı pankart açtı. Pankart salonda bulunan güvenlik görevlileri tarafından toplanırken tatsız bir olay yaşanmadı. Forumun açılışının yapıldığı sırada Beyoğlu Adliyesi önünde toplanan Halkevleri üyesi bir grup da protesto gösterisinde bulundu. Kongre Merkezi'ne doğru yürüyüşe geçen göstericilere polis biber gazıyla müdahale etti. Gözaltına alınan 20 gösterici, İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne götürüldü.
