Türkiye’nin merakla beklediği yerli ve milli otomobil Togg’un C-SUV modelinin seri üretimine bugün başlıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın girişimleriyle 2011’de gündeme gelen yerli ve milli otomobil fikri olgunlaşarak 11 yılda vücut buldu. 2017’de yerli otomobil Togg’un da ortaklarından olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) öncülüğünde bir araya gelen ‘5 babayiğit’ Türkiye’nin gururuna imza attı. İşte o sürecin detayları adım adım şu şekilde gerçekleşti:
İLK KIVILCIM 2011’DE ÇAKILDI
*2011 yılının Ocak ayında o dönemin Başbakanı olan Recep Tayyip Erdoğan, katıldığı TÜSİAD Genel Kurulu'nda "Otomotiv sektörü içinde olan babalar burada. Bu işi halledin. Bir araya gelerek mi yaparsınız, yok ben bunu kendim de yaparım mı dersiniz, nasıl arzu ederseniz? Artık yapalım" ifadeleriyle ilk kıvılcımı ateşledi.
*Başbakan’ın yerli otomobil çağrısına o dönemde 3 yıl boyunca cevap gelmezken, sessizliği Ford Yeniköy Fabrikası'nın 22 Mayıs 2014'te yapılan açılışında yine Erdoğan bozdu. Yerli otomobil isteğini tekrar eden Erdoğan, Türkiye'nin yerli otomobilini üretebileceğine olan inancını dile getirdi.
*2015 yılında devreye TÜBİTAK girdi. İsveçli SAAB’ın platformu satın alınarak süreç hızlandırılmaya çalışıldı. Dört modelinin altyapısı satın alındı. Uzun süre konuşulan bu adımdan memnun kalınmadı.
5 BABAYİĞİT ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYDU
*2017’de çağrısını yineleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, babayiğitileri bulma görevini TOBB’a verdi. 6 aylık çalışma sonucu 5 babayiğiti bir araya getiren TOBB, Külliye’de imzalanan anlaşmayla Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (Togg) adıyla yola çıktı. Babayiğitler arasında Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell ve Zorlu Holding yer aldı. Tüm paydaşların eşit hisseye sahip olduğu ortaklıkta yüzde 19 pay aldı. TOBB’da yüzde 5 hisseyle projeye ortak oldu.
* Takvimler 2018’i gösterdiğinde Togg’un CEO’su da netleşti. 2018’de milli proje için Almanya’dan Bosch yöneticisi Mehmet Gürcan Karakaş getirildi.
Anadolu renkleri
"Bir otomobilden fazlası" için yola çıkan Togg, 2023 yılının ilk çeyreğinde pazara sunacağı doğuştan elektrikli ilk akıllı cihazı C SUV’da "Türkiye’nin Renkleri"ni kullanıcılarıyla buluşturacak. Türkiye’nin büyüleyici güzelliklerinden ilham alarak tasarladığı ilk akıllı cihazının dış renklerine "Anadolu", "Gemlik", "Oltu", "Kula", "Kapadokya" ve "Pamukkale" isimlerini verdi.
Gemlik fabrikası 2019'da netleşti
- *Bir yıl boyunca prototip için çalışan Togg ekibi, devlet teşviki aldı. Türkiye'nin Otomobili'ne proje bazlı devlet yardımı verilmesine ilişkin 27 Aralık 2019'da yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Togg'un üretileceği il belli oldu. Togg'un, elektrikli otomobil üretimi için Bursa'nın Gemlik ilçesinde fabrika kuracağı açıklandı. Aynı gün C-SUV ve Sedan tanıtıldı.
- *Togg’un 27 ülkeyi kapsayan Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Hakları Ofisi (EUIPO) tarafından 12 Nisan 2020’de tescil edildi. Togg CEO’su Karakaş, 7 Ağustos 2020’de Türkiye ve yurt dışı pazarlarında değişik isim alternatiflerini ölçtüklerini, Türkiye'nin Otomobili'nin, yoluna Togg markasıyla devam edeceğini açıkladı. Avrupa Birliği ve Çin'den sonra Togg tasarımları, 18 Ağustos 2020’de Japon Patent Ofisi de Togg'un C-SUV ve sedan tasarımlarını Togg adına tescil etti.
Temeli 2020’de atıldı
*Togg’un C-SUV modeli 300 ve 500 kilometre menzil opsiyonlarına sahip olacak. 30 dakikanın altında hızlı şarj ile yüzde 80 doluluğa ulaşacak. Haziran 2020’de fabrikanın kurulacağı alan için önce ÇED raporu, ardından da Yatırım Teşvik Belgesi alındı. 18 Temmuz 2020’de Togg Gemlik Fabrikası’nın temeli Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla atıldı.
*Togg, geliştirmekte olduğu elektrikli aracın batarya modülü ve paketinin Türkiye'de üretilmesi için 20 Ekim 2020'de dünyanın önde gelen lityum iyon batarya üreticilerinden Farasis'le anlaşma imzalandı.
250 ROBOT GÖREV YAPACAK
*Ocak 2021’de üstyapı çalışmaları başladı. Tesisin zemin güçlendirilmesi için 44 bin beton kolon üretildi. 536 bin metreküp kazı çalışması, 493 bin metreküp yapısal dolgu yapıldı. Tesis inşasında 34 bin ton demir, 325 bin metreküp beton kullanıldı. 230 bin metrekare yalıtım yapılırken, 33 bin ton çelik kolon kullanıldı. Toplam cephe panel 55 bin metrekare olurken, 520 bin metre elektrik kablolama yapıldı. Tesise 160 bin metre boru hattı döşendi. Üretim hatlarında toplam 250 robot devreye alındı ve ekipman montajları tamamlandı. 1,6 kilometrelik test pisti inşa edildi.
*Togg, Mayıs 2021’de Almanya'nın Stuttgart'taki de:hub'da Avrupa ofisini açtı. Yine Mayıs 2021’de gerçekleştirilen sermaye artırımıyla Togg, 996 milyon 774 bin lira ile Türkiye'de ödenmiş sermayesi en yüksek otomotiv şirketi olurken, şirketteki ortaklık payları da değişti. Sermaye artırımına katılmayan Kök Ulaşım Taşımacılık AŞ'nin Togg'daki hisseleri, pay sahipleri sözleşmesi çerçevesinde nominal bedelden mevcut ortaklarca satın alındı. Anadolu Grubu, BMC, Turkcell ve Vestel Elektronik'in hisseleri yüzde 19'dan yüzde 23'e, TOBB'un yüzde 5 olan hissesi ise yüzde 8'e yükseldi.
20 milyar dolarlık cari açığa ilaç olacak
*Gemlik Fabrikası’nın inşaatında 5 binden fazla işçi 7 gün 24 saat çalıştı. Tam kapasiteye ulaştığında 4 bin 500 işçinin çalışacağı fabrika 1,2 milyon metrekare alan üzerine kurulu. İçerisinde Togg üretim hattının yanı sıra batarya tesisi de bulunan alanın 2,7 milyon metrekaresi genişlemeye hazır şekilde bekliyor. Togg’la birlikte 2 trilyon liralık ekonomik değer oluşturulması hedefleniyor. Aynı zamanda 20 milyar dolarlık araç ithalatına da ilaç olacak.
*Togg, 20 Eylül 2021’de batarya geliştirmek için Siro isminde bir şirket kurdu. Şirket 8 Ağustos 2022’de Togg’da kullanılacak ilk yerli bataryayı üretmeyi başardı.
*Togg şarj istasyonu kurmak için Trugo ismiyle EPDK ‘dan 2022 Temmuz’da lisans alındı. Türkiye'nin yoğun yerlerinde 25 kilometrede, kırsalda ise 50 kilometre arayla 1.500 Trugo şarj istasyonu kurulacak.
