|

Ahmet Ertegün doğduğu Özbekler Tekkesi'ne defnedilecek

ABD'de vefat eden, Türk cemiyetinin önde gelen isimlerinden müzik dünyasının dev ismi, Atlantic Records'un kurucu eşbaşkanı Ahmet Ertegün ABD'de vefat eden ve Türkiye'ye getirilen babası Münir Bey ve ağabeyi Nasuhi Ertegün gibi gibi Özbekler Tekkesi'ne gömülecek

Şamil Kucur
00:00 - 17/12/2006 Pazar
Güncelleme: 06:53 - 17/12/2006 Pazar
Yeni Şafak
Ahmet Ertegün doğduğu Özbekler Tekkesi'ne defnedil
Ahmet Ertegün doğduğu Özbekler Tekkesi'ne defnedil

Osmanlı devrinde geleneğe göre, hac farizasını yerine getirmek için, önce Halife'nin şehri İstanbul'a gelinirdi. Şehrin manevi ziyaretgahlarında dua edilmesinin ardından Hicaz yolculuğuna çıkılırdı.

Osmanlı'nın son asırlarında, Özbekistan civarlarından çıkıp hacca niyet eden bir Özbek Nakşi Şeyhi ve dervişleri otantik çadırlarını Üsküdar sırtlarındaki Sultantepesi'ne kurar. Devrin Padişahı tebdil-i kıyafet dolaşırken Sultantepesi'ndeki Özbek şeyh ve dervişlerini görmesi, İstanbul'da asırlarca yaşayacak olan Türkistan-Yesevi kültürünün de temelinin atılmasına vesile olur. Padişah kendisini tanıtır ve aralarında yaşanan dostluğa binaen Hac dönüşünde bu mekana bir tekke yaptırır. Bu tekke de -emsallerinde olduğu gibi- barış zamanında da savaş zamanında da çok yönlü hizmetlerde bulunur.


Şeyh torunu Ertegün

Türkiye'nin ilk Washington Büyükelçisi ve Atatürk'ün hukuk danışmanı Münir Ertegün'ün oğlu olan ABD'deki Türk cemiyetinin ve Amerikan müzik endüstrisinin önde gelen isimlerinden Ahmet Ertegün'ün kökleri işte bu Özbekler Tekkesi'ne uzanıyor. Ertegün'ün babaannesi Özbekler Tekkesi Şeyhi İbrahim Efendi'nin kızı Ayşe Hamide Hanım, dedesi evkaf nazırlarından Mehmet Cemil Bey'dir. Ahmet Ertegün, İşgal yıllarında İnönü, Mehmet Akif ve Halide Edib'in saklandığı bu tekkede doğdu. 31 Temmuz 1923'te doğduğu Özbekler Tekkesi, Şeyh Mehmet Ata Efendi zamanında (İngiliz, Fransız ve İtalyanlar tarafından 5 yıl İstanbul'un işgal edildiği dönem) Milli Mücadele'ye çok önemli katkılar sağladı. İstanbul'dan Anadolu'ya silah ve adam kaçırmada üs olarak kullanılan tekke, gizli posta merkezi ve yaralı askerlerin tedavi edildiği gizli bir hastane olarak hizmet verdi. Ahmet Ertegün'ün, örnek aldığı babası Münir Ertegün Kurtuluş Savaşı yıllarında Mustafa Kemal Paşa ile görüşmek üzere İstanbul Hükümeti tarafından gönderilen Ahmet İzzet Paşa (Furgaç), heyeti ile görevli olarak Ankara'ya gider ve Milli Mücadele'ye hizmet eder. Münir bey, Dışişleri Bakanlığı baş hukuk danışmanlığına kadar yükselir, Lozan Konferansı'na giden heyete hukuk müşaviri olarak katılır. Atatürk'ün hukuk müşaviri ve Türkiye'nin ilk ABD Washington Büyükelçisi Münir Ertegün, 1925 yılında Atatürk tarafından Milletler Meclisi'ne Türkiye adına gözlemci olarak gönderilen Münir Bey, aynı zamanda hariciye de önce İsviçre elçisi, daha sonra Paris ve Londra'ya ve son olarak da 1934 yılında ABD'ye Washington'a tayin edilir. On yıl Türkiye'nin ABD büyükelçisi olarak görev yapan Münir Ertegün'ün, Türkiye ile ABD arasındaki önemli ilk antlaşmalarda imzası vardır. ABD Başkanı Roosevelt'in yakın dostu olan Münir Bey, 1944'te vefat ettiğinde cenazesi ABD'den 1946 yılında ünlü harp gemisi Missouri zırhlısı ile İstanbul'a gönderilir ve dedesi Şeyh İbrahim Edhem Efendi'nin yanında defnedilir.


Abisiyle müzik şirketini kurdu

Ahmet Ertegün, babasının mesleği dolasısıyla 2 yaşında İstanbul'dan ayrılır ve hiç Türk okulunda eğitim görmez. 14 yaşına kadar İsviçre, Londra ve Paris'te yaşar. Daha sonra ABD'de yaşamaya başlar. Babasını vefatı üzerine, annesi ile kız kardeşi Türkiye'ye dönerler. Ahmet ve Nasuhi Ertegün Amerika'da kalarak müzik dünyasının zirvesine doğru uzanan yolculuğa çıkarlar. Yıllarca Amerikan Türk İş Adamları Derneği ve Cosmos Kulübü Başkanlığını yapan, müzik dünyasında "Ertegün Ekolü" adıyla tanınan Ahmet Ertegün, 'Yaşam Boyu Başarı, Grammy, Berklee College of Music'ten onursal doktor ve Yaşayan Efsane ödülleri sahibi. Ertegün ve ağabeyi Nasuhi Ertegün 1947'de Jerry Wexler ile birlikte Atlantic Recording Corporation'u Dr. Vahit Sabit adındaki bir Türk'ten aldıkları 10 bin dolar borç ile Atlantik'i kurarlar. Daha sonra ünlü müzik adamı Arif Mardin de ekibe katılır. Jann Werner, "Eğer onun sunduğu imkanlar olmasaydı, Amerikan müzik dünyası herhalde bugünkü kadar parlak olmazdı" diyerek Ertegün'ün çalışmalarının önemine dikkat çekiyor.

Ertegün'ün bugüne kadar, klasik, country, caz, rap, pop, rock müzik tarzlarında çok sayıda sanatçıyı keşfetmesi ve müzik dünyasına kazanması ile de ün yaptı. Tori Amos, Bette Midler, Jimmy Page, Phill Collins, Ray Charles, Chaka Khan, Aretha Franklin, Dire Straits, Bobby Darin, Wilson Pickett, Manhattan Transfer, Sinead O'Connor, Pet Shop Boys, Genesis, Led Zepplin ve Rolling Stones (Mick Jagger'in grubu) gibi isimler bunlardan birkaçı.


Özbekler tekkesine gömün dedi

1989 yılında, aynı zamanda iş ortağı olan abisini kaybeden Ertegün, onu Özbekler Tekkesi'nde toprağa verdi. Kendisi de vasiyetinde burada gömülmek istediğini belirtti. Müzik dünyanın önemli ismi şimdi vasiyeti üzerine buraya gömülecek.


17 yıl önce