Kadıköy'de bulunan Yeryüzü Derneği'nin 'Atma, dönüştür. Onar, yeniden kullan' sloganıyla hayata geçirdiği Repair Cafe'de bozulan eşyalarınız her ayın ilk Pazar günü gönüllüler tarafından ücretsiz tamir ediliyor. Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da, doğal kaynakların sürdürülebilirliği için çalışmalar yapan kadın girişimci Martine Postma'nın fikri olan Repair Cafe ilk olarak 2009'da hayata geçirilmiş. “Toss it? No way!” (Atmak mı? Asla!) sloganını taşıyan etkinlik zamanla dünyaya yayılarak bugün 30 ülkede hizmet veriyor. Dünyadaki 441'inci kafesi de Kadıköy'de. Türkiye'de bir ilk olan onarım kafede deneyimli ve uzman gönüllüler halkın getirdiği her türlü bozuk eşyayı onararak yeniden kullanılabilir hale getiriyor. Hem de hiçbir ücret almadan. Onarım için gereken yedek parça ve özel malzemenin bedeli ise eşya sahibi tarafından karşılanıyor.
İstanbul'da 4 aydır hizmet veren Repair Cafe, kurulduğu günden beri çevrecilik alanında çalışmalar yapan Yeryüzü Derneği tarafından hayata geçirildi. Dünyada giderek yaygınlaşan geri dönüşüm alışkanlığının insanların vicdanlarını rahatlatıp yeni eşya almaya yönlendirdiğini söyleyen Repair Cafe koordinatörü Cem Kolak, “İnsanlar bozulan eşyalarını çöpe atmak yerine geri dönüşüme yolluyorlar. 'Geri dönüşüme gitti ne de olsa' diye vicdanlarını rahatlatıyorlar. Evet, doğru bir şey yapıyorlar ama bu sefer de en yenisini almaya yöneliyorlar. Biz geri dönüşümden önce onarmak gerektiğini düşündüğümüz için dernek bünyesinde bu kafeyi açmaya karar verdik” diyor.
Her yıl dünyanın bir buçuk katı kadar kaynak tüketimi olduğunu söyleyen Kolat, Greenpeace'in yayınladığı kaynak tüketim raporlarının çarpıcı olduğunu belirtiyor. Kolat, “Türkiye coğrafi kaynaklarını 2016 senesinin Ekim ayında bitirmişti. İrlanda Mayıs, ABD'de Haziran ayında bitirdi. Tüm bu kaynak tükemitini Greenpeace yayınladı. Her ülkeyi tek tek açıklıyor. Bu sürdürülebilir br şey değil. Bunun önüne geçemesek de yavaşlatmalıyız. O yüzden üçlü prizinizin kablosu mu çıktı, pantolonunuzun paçasını mı uzatacaksınız, çocuğunuzun oyuncağı mı kırıldı? Hepsini her ayın ilk Pazar günü derneğimize getiriyorsunuz. Derneğimizde elektrik, bilgisayar, terzi, ahşap ve elektronik eşya diye 5 farklı masa var. Eşyalarınız ücretsiz olarak bu masalarda tamir ediliyor. Tamir edilirken de bir yandan getiren insana o eşyanın tamirini de öğretiyoruz. Böylece o kişi aynı durumla bir kez daha karşılaştığında sorunu çözebiliyor. Bunları tamamen gönüllülük esasına göre yapıyoruz” şeklinde konuşuyor.
105 tane üyesi olan Yeryüzü Derneği'nde bu fikir ortaya atıldığında elektronik, bilgisayar, ahşap ve terzi işini üstlenen 4 gönüllü çıkmasına rağmen zamanla gönüllü sayısında artış gözlenmiş. İsmi kafe olsada yeme-içmeye dair bir hizmetin olmadığı Repair Cafe'de dernek gönüllüleri ücretsiz kahve ve çay ikramı da yapıyor. Tadilat yaptırmaya gelenler de bu güzel hareket karşısında evlerinde yaptıkları kurabiye ve böreklerinle karşılık veriyor. Avrupa'daki Repair Cafe'lerde tip boks olduğunu ancak kendilerinde olmadığını belirten Kolat, “Ücretsiz onarım yapılır deyip tip boks koymak hoş olmazdı” diyor. Amaçlarının bozulan eşyaların çöpe atılmasını önlemek olduğunu söyleyen Kolat, “TÜİK yayınladığırapora göre erkekler haftada iki buçuk saatlerini, kadınlar ise iki saatlerini alışveriş merkezinde geçiriyor. Biz böylece gereksiz alışverişin önüne de geçmek istiyoruz” diyor.
Teknoloji ile birbirinden ayrılan insanların teknoloji üzerinden sohbet etmelerini sağlayan Repair Cafe'de, toplumun tüketim toplumuna dönüşmemesi için çalışılıyor. Üstelik etkinliklere katılmak için dernek üyesi olmak da gerekmiyor. Her ayın ilk Pazar günü saat 12.00'de başlayıp 17.00'de biten onarım etkinliğine sizler de bozulan ütü, televizyon, tost makinesi, bilgisayar, saat, telefon, kombi gibi eşyalarınızı çekinmeden götürebilirsiniz.
