|

Ayasofya'yı dert edinen bir evde büyüdüm

Ayasofya'yı dert edinen bir evde büyüdüm Yazar İlknur Koç Aytaç'a çocuk edebiyatı ile ilgili sorularımızı yönelttik. Aytaç, son kitabı Hayale Uçan Kuşlar'la ilgili olarak "Ben Ayasofya'nın cami olmayışından hüzün duyulan bir evde büyüdüm. Hayale Uçan Kuşlar işte bu çocukluğun meyvesi" diyor.

16:10 - 15/11/2022 Salı
Güncelleme: 16:23 - 15/11/2022 Salı
Yeni Şafak
Yazar İlknur Koç Aytaç
Yazar İlknur Koç Aytaç

ZEYNEP TUBA KESİMLİ

Çocukluğunuzda yazları köyde vakit geçirdiğinizi, islam âleminin dertleriyle dertlenen bir ailede yetiştiğinizi biliyoruz. Kitaplarınızda benzer hikâye ve temalar var. Hasan Ali Toptaş tan ödüne alarak soracak olursak çocukluğunun elinden tutmuş bir yazar mısınız? Çocukluğu onun ellerinden tutmuş bir yazarım desem daha doğru olur. En büyük çocuğum. Anneannemin ilk kız torunuyum derken biraz fazla yetişkince büyümüş olabilirim. Çocukluğu keşfetme sürecim annelik zamanlarıma kadar ertelendi. Hakkını yememeliyim erken büyümenin en büyük avantajı büyükler arasındaki uçsuz bucaksız muhabbetlere muhatap olabilmekti. Bende iyi bir hikâye toplayıcısıydım diyebilirim. Acar bir dedektif gibi hikayelerin izini sürer ve dinlemeye bayılırdım. Gecikmiş bir çocukluk benimki. Belki de bu yüzden hiç bitmiyor,

Bir Kudüs Masalı isimli kitabınız yanılmıyorsam okul öncesi için yazılan tek kitap. Dışarıdan bakıldığında gerçekten hayli zor gözüküyor ama okul öncesine Kudüs meselesini anlatmak nasıldı?

Tarifsiz zorluklardan geçtiğimi inkâr edemem. Yayın dünyasından pek çok arkadaşımın bunu "delilik" olarak nitelendirdiğini de itiraf etmeliyim. Ama Kudüs'ün bereketine inandım. Bir kere Kudüslü Ömer'de zor olanı başarmıştım. Binin üzerinde resimli çocuk kitabı inceledim. Bir yandan da zihnimde ve kalbimde "Çocuklara nasıl bir Kudüs anlatmak istiyorum?" sorusunun cevabını demledim. Uçsuz bucaksız denemeler yaptım ve nihayet Rabbim, Bir Kudüs Masah'nı yazmayı nasip etti. Son noktayı koyduğumda bu metnin hayalimdeki iş olduğundan adım kadar emindim. Uzun bir demlenme sürecinden sonra gün yüzüne çıktı. Hem çok sevildi hem de Kudüs'ü çocuklara sevdirdi çok şükür.

Yeni kitabınız Hayale Ucan Çocuklar az metinle çok şey anlatan ve çocuklarla derin okumalar yapabileceğimiz kitaplardan. Osmanlı mülkü olmuş topraklardaki camilerden, o yörenin kuşları, ağızlarında yine o bölgeye özgü bitkilerle Ayasofya'ya uçuyor ve orada buluşuyorlar. Bize biraz kitabın hikâyesinden bahsedebilir misiniz?

Ben her zaman bir vesile ile Ayasofya'dan bahsedilen ve cami olmayışından hüzün duyulan bir evde büyüdüm. Dedem, babam Ayasofya'yı önemser ve ecdat yadigârı bu güzel caminin ezansız ve namazsız kalışından mahcubiyetle ve mahzun olarak bahsederlerdi. Hayale Uçan Kuşlar işte bu çocukluğun meyvesi. Kitaptaki her bir cami bahsettiğiniz gibi Osmanlı mülkü olmuş topraklardan seçildi. Çizimlerdeki her bir ayrıntı özenle düşünüldü. Mesela okyanusa inşa edilmiş bin yüz tonluk tavanı açılıp kapanabilen bir cami var. Yeryüzünde ilk kez elektrik kullanılan Gazi Hüsrev Bey Camii'ni gece resmetti çizerimiz. Kurtuba Camii'ni şu anki hâli ile değil orijinal cami formundaki haliyle çizmeyi tercih ettik. Ve bütün kuşları uğurlayan kuşlar zeminde iken Kurtuba Camii'nden kuşu arkadaşları havada uğurluyor. Neden? Çünkü şu an bize ait değil. Balçıktan bir camimiz var yine. Her sene yeniden onarılan. Efendimiz'in (sav) ibadet maksadı ile ziyaret etmemizi tavsiye ettiği üç büyük mescitten, ilk hâlini sahabelerimizin yaptırdığı camilere kadar pek çok mekândan gelen kuşlarımız var. Aslında ilk haliyle bir sessiz kitap olarak zihnimde belirmişti. Sonra anlatımı güçlendirmek adına kısa cümleler eklendi. Sadece camileri seçebilmek bile aylarımı aldı. Pek çok açıdan yüzlerce cami inceledim ve hayalimdeki bütün incelikleri çizime aktardığı için çizerime ayrıca teşekkür ederim. Düşüme ortak olan editörüme ve yayınevime de.

Sizin severek okuduğunuz çocuk kitapları neler?

Zihnimde bir kütüphane turu yapacak olursam; Momo'nun yazarı Michael Ende'in Bitmeyecek Öykü'sü beni kurgusal zenginliği ile her okuduğumda bir kez daha kendine hayran bırakır. Edmond Rostand'ın Cyrano De Bergeraz adlı bir tiyatro eseri ezberimden okuyabilecek kadar çok okuduğum bir kitaptır. Uçuş Denemeleri ve Posta Kutusundaki Mızıka başucu kitaplarımdır. Kemal Tahir, İhsan Fazlıoğlu, Nurettin Topçu, Cemil Meriç bu aralar külliyatlarını bir kaz daha devretmeye niyet ettiğim isimler. Rahmetli Mevlâna idris'in çıkarttığı Çeto dergileri bitmesin diye ağır ağır okuduğum bir roman gibi benim için.

#kitap
#çocuk kitapları
1 yıl önce