|

Bize göre çöp onlara göre sanat

Çöpe attığımız kağıtları, yumurta kaplarını, pet şişelerini, konserve kutularını toplayan el sanatçıları hayal güçlerini kullanarak bu ‘çöp’lerden teşbih, biblo, takı ve hatta şapka gibi birbirinden kıymetli el emeği göz nuru tasarımlar ortaya koyuyorlar.

Yeni Şafak
04:00 - 6/09/2015 Pazar
Güncelleme: 20:48 - 5/09/2015 Cumartesi
Yeni Şafak
AYŞE ÖZLEYEN


izim çöp dediğimiz şeyleri onlar tasarım yapacakları ürünün malzemesi olarak görüyor. Çöpe attığımız kağıtları, pet şişelerini, bozuk kabloların tellerini toplayıp tesbih, şapka, kolye, yüzük, defter, biblo, kuş ve daha aklımıza gelmeyecek nice el emeği göz nuru tasarıma dönüştürüyorlar. Çünkü onlar bizim gözümüzle değil hayal güçlerini katarak bakıyorlar çer çöpe. Böylece sanat eseri çıkarıyorlar. Anadolu'nun değişik şehirlerinde yaşayan Ali Rıza Kart, Hatice Uçkun, Selçuk Altundaş, Esin Ceviz, Özlem Ergül ve Gürsel Özçeri çer çöpten nasıl tasarım ürünleri yaptıklarını anlattılar. Onları dinledikten sonra bizim tavsiyemiz evdeki 'ıvır zıvır'ları atmadan önce 'bunları nasıl değerlendiririm' diye bir daha düşünmeniz.



Doğa dostu şirinler






Kütahya'lı olan 20 yaşındaki genç usta Selçuk Altundaş, doğallığı bozmadan atık malzemeleri sanata dönüştürmeye devam ediyor. Kağıt katlama sanatı olan origami sanatı ile başlayan bu yolcuğu, renkli çizgi film figüranları yaparak devam ediyor. Küçük Prens, şirin baba, pinokyo, palyaço gibi figürler yapıyor ve hiçbirinde boya kullanmıyor. Birbirinden güzel olan bu eserlerine tüm özgünlüğünü katıyor ve figüranların eğlenceli oluşu ise ilgi odağı haline geldi. Bunun sadece bir kağıt sanatı olmadığını söyleyen Altundaş, büyük bir sabırla yapılması gereken bir iş olduğunu da ekliyor.



Çöpe atmazsan şapka çıkarırım






Dünya çapındaki çalışmaları görünce ben neden yapmıyım diyerek bu işe başlayan Özlem Ergül, milimetrik olarak kağıtları katlama sanatı olan Qiulling Sanatı ile farkındalık yaratmaya devam ediyor. Her zaman aynı merak ve heyecanla kağıtlara dokunuyor. 'Biz doğaya ne kadar iyi davranırsak doğada bize öyle davranır.' diyerek çöpe giden mücevherleri bizlere geri kazandırıyor. Ayrıca diğer atık malzemeleri de dönüşüme çevirmeye devam eden Ergül, çöpte ve evde çöpe atılmaya hazırlanan telleri atık sayılmasın düşüncesi ile küpe, kolye, fötr şapkalara dönüştürüyor.



BİR NEVİ TERAPİ






Bir diğer kağıt ustası ise Esin Ceviz. Takı tasarımları ile kağıt sanatına damgasını vurmuş bir isim. Büyük bir ilgi ile yaptığı bu sanatın hayal dünyasını geliştirdiğini söylüyor. Bir nevi terapi olarak algıladığı bu sanat onun üretim sırasında dış dünya ile olan bağlantısını koparıyor. Sosyal medya facebook üzerinde 'kağıt masalı' sayfasında yaptıklarını da sergileyemeye devam ediyor.



Sanatın farklı bir boyutu






Eskişehir'li tesbih ustası olan Ali Rıza Kart, atık kağıtları dönüştürerek sanata farklı bir boyut kazandırıyor. Televizyon karşısında kağıtlarla oynayarak bu işlere başlayan Kart, sonrasında kullandığı yöntem ile uluslurarası yöntem patentini alıyor ve kendini geliştirmeye devam ediyor. Bu işi başkalarına öğretmeyi amaçlayan Ali Rıza Kart, birçok öğrencisi ve projeleri ile birlikte ustalığına ustalık katıyor. ' İnsanların değer vermeyip buruşturarak çöpe atığı kağıtları ben vitrinde sergilenebilecek seviyeye getirmeye çalışıyorum.'diyerek amacını belirten kağıt ustası, alanında tek olduğunu da dile getiriyor. Hedefi ile özgünlüğünü kanıtlayan Kart, hedefinin atık kağıtlardan oluşan bir orkestra yapmak olduğunu söylüyor. Babadan oğula miras niteliği taşıyabilen atık kağıtlardan bir yelek yapımı da hedefleri arasında. Kendine özel hazırladığı tesbihinin içine vasiyetini yazan tesbih ustası, tesbihlerine manevi bir değer katıyor. Ayrıca özgün çalışmalarından en nadide tesbihlerini Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve 11.Cumhurbaşkanı olan Abdullah Gül ile paylaşan Ali Rıza Kart, çalışmalarını da bu şekilde taçlandırıyor.



El emeği göz nuru tesbihler






Ağaç oyması tesbihler ile Hatice Uçkun. Afyonkarahisar'daki tarihi Gedik Ahmet Paşa Medresesi'ndeki atölyesinde çalışan el sanatları ustası Hatice Uçkun, atık malzemeleri takı gibi birçok objelere dönüştürüyor. Daha çok tesbihe ilgisi olan Uçkun, 2-3 günlük eğitimi sonrasında çalışmalarına tesbih ile devam ediyor. Birçok projeye katılan ve usta isimlerden tesbih sanatını öğrenen Hatice Uçkun, 4 yıldır atık malzemeleri bizlere geri kazandırıyor. Çalışmalarına öğrencilik yıllarında kağıttan tespih yapımı ile başlayıp ağaçtan tesbih yapımı ile de devam ediyor.Tesbih ustasi Hatice Uçkun, ağacın oyulması ile elde edilen tesbih yapımında birçok ağacı kullanıyor. Afrika'da yetişen Kuka ağacından yaptığı tespih ile Osmanlı geleneğini sürdürüyor. Tesbihi çektikçe renginin kararması özelliği ile Kral ağacı, kendine has olan Peygamber kokusu ile Öd ağacı, tesbihi çektikçe renginin parlaması ile Abanoz ağacı tesbihe malzeme oluyor. Afyonkarahisar Belediyesince restore edilerek Kültür ve Sanat Merkezine dönüştürülen Gedik Ahmet Paşa Medresesi'nde küçük bir atölyesi bulunan Hatice Uçkun,Türkiye'de ilk kez Hz.Ali kılıcı nı atık malzeme ve ağaçlardan yapan tek bayan tesbih üreticisi. İnce bir yapıya sahip ve el yapımı olduğu için en çok koleksiyonerler tercih ediyor ve tesbihler koleksiyon severlerin vitrininde yerini alıyor.



KAĞITHANE'DE BİR İLK






Kağıthane Belediyesi Kağıt Atölyesi, geleneksel el yapımı kağıt sanatıyla ilgi çekmeye devam ediyor. Türkiye'nin ilk kağıthanesinin bulunduğu bölgeye, kağıt üretim atölyesi kurarak bir ilke imza atan Kağıthane Belediyesi çalışmalarına devam ediyor. Uygur Türkü olan el yapımı kağıt ustası merhum Oğuzhan Tuğrul, kağıt atölyesi kurma düşüncesinin ilk kağıthanenin bulunduğu Kağıthane ilçesine daha çok yakışacak düşüncesi ile bu bölgeye Kağıthane Belediye Başkanı Fazlı Kılıç ile istişareleri sonucunda kağıt atölyesi kuruyor. %100 pamuklu kumaşı kağıda dönüştürerek bir dönüşüm sağlıyorlar. Türk el yapımı kağıt sanatının Kağıthane'de yeniden gün yüzüne çıktığını ifade eden Başkan Fazlı Kılıç “ Kağıthane adını yeniden anlamlandırıyor. Dünden bugüne tarihimize sahip çıkıyor, bugünü birlikte yaşarken geleceğimiz için çalışıyoruz” diyerek geleceğe olan önemini vurguluyor.



AMBALAJ ATIĞINDAN KOLYE






Dönüşüm ustalığı camiasının içerisinde bulunan bir diğer isim ise Gürsel Özçeri. Büyük bir ilgi ile başladığı bu işi ilerletmeyi kendine hedef edinen Özçeri, buzdolabı ambalaj atıklarından çanta; kağıt, dergi ve gazete atıklarından kolye ve 3 boyutlu takılar yapıyor.





#Kağıt Atölyesi
#kağıt sanatı
#Ağaç oyması tesbihler
#Hatice Uçkun
9 yıl önce