Yocuklar dünyaya gözlerini açtıkları andan itibaren o pırıl pırıl zihinleri ve ışıl ışıl gözleriyle etraflarını incelemeye, olan biteni anlamaya çalışırlar. O meraklı dimağların en güzel şekilde gelişmesini sağlamak biz yetişkinlere düşüyor. Mesele çocuklar olunca kitaplar en iyi yardımcılarımız olarak karşımıza çıkıyor. İyi ki de varlar. Özellikle de son yıllarda öylesine güzel eserler yayınlanıyor ve her geçen gün bu eserlere bir yenisi ekleniyor.
2020 yılı oldukça büyük, dünyayı etkileyen olaylarla dolu bir yıl olmasıyla birlikte birçok güzel kitapların da okuyucuyla buluştuğu bir yıl da oldu çok şükür. Bunlardan bazıları yaşanan pandemi ve dolayısıyla oluşan kısıtlamaları çocuklara açıklayıcı eserler oldu. Bunlardan biri de taptaze matbaa kokan bir set; Akıllı Virüs Savaşçısı. Bu setteki kitapların tam isimleri şöyle:
- Akıllı Virüs Savaşçısı- Çocuklar İçin Zaman Geçirme Kılavuzu.
- Akıllı Virüs Savaşçısı- Çocuklar İçin Sakin ve Mutlu Olma Kılavuzu
- Akıllı Virüs Savaşçısı- Çocuklar İçin Sağlıklı Kalma Kılavuzu
- Akıllı Virüs Savaşçısı- Çocuklar İçin Yardımlaşma Kılavuzu
Yazar Eloise Macgregor, tüm dünyayı etkisi altına alan, çoluk çocuk herkesi evine mahkum eden corona virüsünün yarattığı olumsuzluklarla baş edebilmek için bir çeşit rehber hazırlamış. Eser İş Bankası Yayınları’ndan, Çağlar Sunay çevirisiyle yayınlanmış. Kitapların isimlerinden de anlaşılacağı gibi bu olay karşısında nasıl davranılması gerektiği farklı açılardan ele alınmış. Yazar, evde nasıl mutlu, sağlıklı, sakin, verimli ve doğru zaman geçirilebileceği ilgili bir sürü fikir vermiş. Bu zorlu süreçte en çok zorlanan bireylerin çocuklar ve dolayısıyla çocuklu aileler olduğu düşünülürse, bu minval üzere eserler yayınlanmasının ne kadar faydalı ve gerekli olduğu anlaşılacaktır.
EVDE CANINIZ SIKILMASIN
İşte böyle faydalı ve aynı zamanda eğlenceli kitaplardan ikisi daha: Ev Yapımı Bilimsel Etkinlikler- Canı Sıkılan Çocuklar İçin ve Ev Yapımı Oyunlar- Canı Sıkılan Çocuklar İçin. Yazar Hatice Kübra Tongar, evde canı sıkılan çocuklar için kılavuz kitaplar hazırlamış. Hayy Yayınları’ndan yayınlanan bu eserlerde çocukların “canım sıkılıyor” cümlesini kurmalarını en aza indirebilecek fikirler var. Üzerinde epey düşünüldüğü, emek sarf edildiği her yerinden anlaşılan eserlerde çocukların kendi başlarına yapabilecekleri deneylerin yanı sıra, canı sıkılıp da oturup bir şeyler icat etmiş olan insanlar ve gerçek mucitler hakkında bilgiler de var. Can sıkıntısını atmanın bir başka yolu da oyunlar elbette. Hatice Kübra Tongar, bunu da düşünmüş ve çocuklara farklı oyun önerileri yazmış bir de. Bu oyunları “kendi başına oynayabileceğin oyun”, “kardeşinle oynayabileceğin oyun”, “ailenle oynayabileceğin oyun”, “arkadaşlarınla oynayabileceğin oyun” olarak kategorilere ayırmış aynı zamanda. Bu kitaplar bizlere de çocuklara da sadece faklı etkinlikler öğretmiyor, aslında can sıkıntısının güzel bir arkadaş (!)olabileceğini de gösteriyor.
EĞLENCELİ BİLGİLER
Şimdi bahsedeceğim iki kitabın ilk önce isimleri ilgimi çekti: Kimin Kulakları? ve Kimin Ayakları?. Sizce de ilgi çekici değil mi? Bence bir canlıyı kulaklarına ya da ayaklarına bakarak tanımak hem güzel hem de eğlenceli bir beceri. Bu iki kitap Sue Tarsky tarafından yazılmış, İş Bankası Yayınları tarafından, Meltem Aydın çevirisiyle dilimize kazandırılmış. Değil çocuklar yetişkinlerin birçoğu bile bir canlının kulağına ya da ayaklarına bakarak onun ne olduğunu söyleyemez. Bu kitaplarla oldukça eğlenceli zamanlar geçirirken aynı zamanda değerli kazanımlar da sağlayacaksınız. Ne yazık ki bir çoğumuz dünyayı paylaştığımız diğer canlılar hakkında pek bilgi sahibi değiliz ve dünya sadece bize aitmiş gibi yaşıyoruz. Sayısız canlı türlerinden tanıdığımız türler o kadar az ki. Bu durum bitkiler için de geçerli. Bir tane de “Kimin Yaprağı?” isminde bir kitap yazılsa güzel olur, ne dersiniz?
KÜÇÜK OKURLARA YAZARLARIN KÜÇÜKLÜĞÜ
Yeni çıkan çocuk kitaplarına göz atarken ilgimi çeken bir başka set daha oldu. A. Fatih Akkaş tarafından yazılan ve Tefrika Yayınları’ndan çıkan bu set 5 kitaptan oluşuyor. Ünlü yazarlarımızdan bazılarının çocukluklarının konu alındığı özel bir eser. Setteki kitapların isimleri şöyle:
- Küçük Tomris Uyar ve Kumdan Kale
- Küçük Peyami Safa ve Sonsuz Beyazlık
- Küçük Cahit Zarifoğlu ve Renkli Uçurtma
- Küçük Cemal Süreyya ve Masal Kitabı
- Küçük Orhan Veli ve Eski Ağaç
Çocukken büyüklerin de bir zamanlar çocuk olduğunu pek düşünmezdik. Sanırdık ki onlar hep böyle büyüktüler. Bu eserler özellikle büyüklüklerine büyüklük katmış eserleriyle ünlü olmuş bu yazarlarımızın da bir zamanlar çocuk olduklarını, onların da başlarından birçok olay geçtiğini, birçok zorluklar aşmak zorunda kaldıklarını anlatması açısından önemli. Emeğin, istemenin, adanmanın örneklerini okumak her çocuğa iyi gelecektir. Çocuklar sadece yakınındaki ebeveynleri örnek almazlar hatta çok yakından tanıdıkları ve birçok kusurlarına hatalarına şahit oldukları için en yakınlarındakilere karşı daha serttirler. Oysa uzakta olan, hakkında söylenenlerden fazlasını bilmedikleri insanlar daha ilgi çekici gelir. Zamanla bu değişir ama çocukluk ve ilk gençlik yılları böyledir ve etki alanı geniştir. Biyografik eserler, gerçek hikayelerle dolu olduğu için tesirleri daha yüksektir. Bu alanda çocuklara yönelik daha fazla eser üretilmesi temennisiyle keyifli okumalar dilerim.
