|

Çocukların halis edebiyata ihtiyacı var

Yazar Abdullah Harmancı’ya çocuk edebiyatı ile ilgili sorularımızı yönelttik. Harmancı, “Yayın dünyamızda çocuklar için üretilen metinlerin çok az bir kısmının çocuk edebiyatı kapsamına giriyor olması beni harekete geçirdi. Çocukların da halis edebiyata ihtiyacı var.” diyor.

04:00 - 15/10/2021 пятница
Güncelleme: 18:37 - 14/10/2021 четверг
Yeni Şafak
Abdullah Harmancı
Abdullah Harmancı
ZEYNEP TUBA KESİMLİ
Sizi çocuk edebiyatına yönlendiren neydi?

Aslında kendimi bildim bileli çocuklarla aram çok iyi ve yetişkinlerin dünyasında yokum. Yokum derken, yetişkinlerin dünyasında kendimi pek iyi hissetmiyorum. Yetişkinlerin bu kadar kuralı ve sözü nereden bulup geldiklerini anlamış değilim. Bir başka husus da şu: 1993’ten beri ürettiğim 200’e yakın yetişkin öyküsü ve yedi öykü kitabına bakıldığında, yetişkin edebiyatı metinlerimin çocuk dünyasına kolayca açılıverecek gibi duran özellikleri olduğu söylenebilir. Bunlardan birisi büyülü gerçekçi dil. Bunlardan birisi sade, hızlı, çapraşık olmayan bir anlatım. Bunlardan birisi meraklandırma isteği. Bunlardan birisi sürprizli finaller. Kendi öykü özelliklerimin bazıları ise çocuk ruhunun çok uzağında. Mesela çok kederli atmosferde geçen öyküler yazıyor olmam çocuk edebiyatı ruhuna uzak. Ama zaten çocuk metinlerinde böylesi kederli atmosfer çizmek mümkün değil. Demek oluyor ki beni çocuk edebiyatına yönlendiren iki amil var. Elbette bugünkü yayın dünyamızda çocuklar için üretilen metinlerin çok az bir kısmının çocuk edebiyatı kapsamına giriyor olması da beni harekete geçirdi. Çocukların da halis edebiyata ihtiyacı var. Bunu da üçüncü bir sebep olarak öne sürebiliriz.

AVRUPA’NIN BİZE BAKIŞI

Çocuk edebiyatı, yetişkin edebiyatına kıyasla kelime sayısı, kullanılan kelime çeşitliliği, dil ve üslup, pedagojik alt yapı gibi yönleriyle sınırları daha dar bir alan. Çocuklar için öyküler kaleme alırken bu sınırları hissediyor musunuz yahut bu sınırlar kaleminizi nasıl etkiliyor?

Sınırlardan korkan kahraman olamaz. Hiçbir zaman sınırları düşünerek yazmadım. Önemli olan güçlü bir buluş, güçlü bir duygu ve fikir yakalamış olmanız. Elbette metni yeniden okurken bazı şeyleri değiştiririm. Elbette ki çocuğun bunu anlayıp anlamayacağını düşünerek, çocuğa görelik dediğimiz ilkeyi ihmal etmeyerek yazıyorsunuz veya en azından bunu düşünerek metni gözden geçiriyorsunuz. Çocuklar için yazmak yazı alanınızın daralmasına sebep olmuyor, aksine çocuklar için öyküler kaleme alırken uçup gidiyorsunuz. Yetişkinler için öyküler kaleme alırken daha kontrollüyüm ben. Yazarken ölçüleri aşmamanın bir yolu var. Kahramanınızı sözgelimi on yaşında bir çocuk olarak belirleyip dünyaya onun gözlerinden, kalbinden bakmaya çalışarak yazmalısınız. Bu her şeyi otomatik olarak çözüyor.

Öykülerin farklı zamanlarda yazıldığını varsayarak çocuk kitaplarınızda da dosya/konu bütünlüğünü önemsiyor musunuz?

Hiçbir zaman bir tema etrafında dosya oluşturmak istemedim. Dikkat ettiğim tek şey öykülerin birbirlerini okşamaları. Hem içerik hem de biçimsel olarak öykülerin birbirlerinden çok ayrıksı durmamalarını isterim. Okur, bu öykünün burada ne işi var, dememeli. Belirttiğiniz gibi, öyküler çok farklı zamanlarda yazılıyor. Ama bir gün bunları dosyaya koymaya sıra geldiğinde kafanız çok karışıyor. En az on tane öykü, bugüne kadar yaptığım dosya düzenlenmelerine giremedi. Hepsi ayrıksı dünyasında özgürce yaşıyor. Ama dosyaya dahil olamıyor. Bununla birlikte çocuk öykülerimin bazı temalara daha yatkın olduğunu söylemek mümkün. Doğa, çevre, mevsimler, çiçekler, aile, bize benzemeyen insanlara nasıl yaklaştığımız gibi konular, bu dosyada daha çok öne çıkmış olabilir.

Severek çocuk kitapları neler?

Gökhan Akçiçek’ten Kuğuları Çağıran Anne, Mevlana İdris’ten Kafamın İçinden Masallar, Sevim Ak’tan Uçurtmam Bulut Şimdi, Rodari’den Masal İçinde Masal, Dahl’dan Büyülü Parmak, Doğukan İşler’den Yanlış Masalcı Bay Yanlış, Oscar Wilde’dan Mutlu Prens, Vural Kaya’dan Kuşların Kalbine Dokunmak, Salih Zengin’den Şişkonun Bütün Adamları, Sümeyra Turanalp’ten Tersine Masallar.

#Abdullah Harmancı
#Gökhan Akçiçek
#Mevlana İdris
3 лет назад