|

Çorba sofranın kılavuzudur

Yemek ve Kültür dergisi kış sayısında Prof. Dr. Günay Kut’un “Türk mutfağında çorba çeşitleri” yazısına yer veriyor. Çorbanın Türkler için vazgeçilmez olduğunu söyleyen Kut, “Kimi zaman ilaç niyetini de içilen çorba, ziyafet sofralarının baş tacı ve sofranın kılavuzudur” diyor.

Harun Karabuç
04:00 - 6/01/2019 Pazar
Güncelleme: 14:48 - 5/01/2019 Cumartesi
Yeni Şafak
​Çorba, ziyafet sofralarının baş tacı ve sofranın kılavuzudur.
​Çorba, ziyafet sofralarının baş tacı ve sofranın kılavuzudur.

Kış aylarının vazgeçilmez yiyeceği çorbadır. Soğuk alırız çorbaya sığınırız, acıkırız çorbaya, susarız çorbaya sığınırız. Çorba donatılmış bir softanın olmazsa olmazıdır. Hatta Anadolu’da bazı çorbalar vardır ki bir başına bir öğündür. Yemek ve Kültür dergisinin kış sayısında Türk edebiyatı profesörü ve araştırmacısı Günay Kut’un “Türk mutfağında çorba çeşitleri” başlıklı yazısına yer veriliyor. Prof. Dr. Günay Kut’un yazısındaki çorbaların tariflerini şef Musa Dağdeviren’den alıp sizler için derledik.

HASTAYA ŞİFA

Günay Kut yazısında çorba ile ilgili “Çorba Türklerin bütün hayatları boyunca yani çocukluğundan ölünceye kadar vazgeçemedikleri bir gıdadır. “Hastaya çorba sorulur mu?’ deyiminin de ifade ettiği gibi kimi zaman ilaç niyetine de içilen çorba aslında ziyafet sofralarının baş tacı ve sofranın kılavuzudur. Çorba besleyici olduğu kadar midevidir de. Anadolu’da sabahları çorba içilmesinin sebeplerinden biri de bu olmalı bence. Kimi çorbalar da birçok sebzenin ya da hububatın karışımından yapılır ki bir tür vitamin deposudurlar. Kışın soğuk günlerinde dumanı buram buram tüten çorbayı kim hayal etmez; biraz hastalansak vücudumuz ürperse ya da midemiz rahatsız olsa ‘bir çorba olsa da içsem’ sözünü hangimiz ermez” ifadelerini kullanıyor.


Boz Bulamaç Çorbası

Malzemeler:

- Toroslar’da kurutulmuş 1 kg dövmeç (kuru et)

- 100 gram buğday unu

- 50 gram pul biber

- 10 gram karabiber

Yapılışı:
Kurutulmuş etleri önce iyice yıkayıp üç dört saat suda bekletelim. Dövmeçleri, tuzunu aldıktan sonra bıçakla doğrayıp bakır bir tencereye koyalım, üzerine iki litre su ilave edelim. Baharat, un ve biberi de katıp tencerenin kapağını kapatalım. Akşamdan kor haline gelmiş küllü ateşin yandığı ocağa tenceremizi koyalım, ocaktaki tencerenin üzerini telisle (bitkisel ipliklerle örülmüş çuval) ateşin yandığı alana kadar kapatalım. Bu şekilde akşam saat sekizden sabah saat altıya kadar hiç dokunulmadan kendi halinde pişsin. Sabah erken saatte ocağın ve tencerenin üzerindeki çuvalı kaldıralım, tahta bir kaşıkla karıştırıp tabaklara bölüştürelim.

Tarhana Çorbası

Malzemeler:

- Yarım kilo Elazığ tarhanası

- 4 litre yerli su

- Yarım kilo kavrulmuş ilikli az etli kuzu kemiği

- Yeteri kadar tuz

Yapılışı:
Kuru tarhanaları soğuk sudan geçirelim. 2 litre suyla ıslatıp, bir gece tencerenin kapağı kapalı olarak suda bekletelim. Tenceremizi ocağın üzerine koyup, tarhanaları bir tahta kaşık yardımıyla karıştırarak dağıtıp özleştirelim. İçerisine kırılmış olarak ilikli kemikleri koyalım. Üzerine kalan suyumuzu ekleyelim. Orta ateşte kaynayıncaya kadar pişirelim. Bu arada tahta kaşık yardımıyla arada bir karıştırmayı da unutmayalım. Yarma buğdaydan tarhana malzemesi kendini tamamen bırakıp özleşinceye kadar, kısık ateşte toplam olarak 1-1,5 saat kadar pişirelim. 5 dakika dinlendirdikten sonra tarhana çorbamızın tadını çıkartalım.

Yağlı Kalce Çorbası

Malzemeler:

- 250 gram kuzu gerdanı

- 1 litre su

- 100 gram ovmaç

- 200 gram taze yayık tereyağı

- 25 gram domates salçası

- 2 adet kuru soğan

- 25 gram pul biber

- Yeterince tuz

Yapılışı:
Önce kuzu gerdanını pirinç tanesi büyüklüğünde doğrayalım. Sonra bir tencereye suyu koyup eti kaynatalım. Kaynayan suyun üzerindeki köpüğü alıp kısık ateşte iyice pişirelim. Bu arada soğanı doğrayıp bir tavada, yağ salça ve biberle tavlayalım. Soğanlar kızarıncaya kadar devam edelim. Ardından bu harcı tenceremize boşaltıp ocağın ısısını yükseltelim. Son olarak da ovmaç ve tuzu ekleyip 10 dakika daha harlı ateşte kaynatalım. Tahta kaşıkla karıştırmayı unutmayalım. Burada kaynama çok önemlidir. Isı düşerse ovmaçlar lapa olup dibe çöker. Ocağı kapatıp yemeğimizi sahanlara alalım ve üzerine yeşillik serperek yanında taze soğanla afiyetle yiyelim.
#Yağlı Kalce Çorbası
#Tarhana Çorbası
#Boz Bulamaç Çorbası
#Prof. Dr. Günay Kut
5 yıl önce