Edebiyatımızın önemli kalemlerinden olan fakat ismi bugüne pek ulaşmayan yazar Fikret Ürgüp’ün eserleri yeniden basılıyor. Öykücü, şair, denemeci, ressam, psikiyatr olarak çok yönlü bir kişilik olan Ürgüp’ün bütün eserleri Everest Yayınları tarafından peş peşe yayımlandı. Dizinin ilk kitabı Çivili Sandıklar’dan sonra şimdi de yazarın iki dostu, Sait Faik Abasıyanık ve Ahmet Hamdi Tanpınar üzerine yazdığı yazıları “Cevapsız Kalan Telgraf’ta bir araya getirildi.
Sevengül Sönmez tarafından yayına hazırlanan kitapta Sait Faik ve Tanpınar üzerine görüşleri, bir yazarın; hekimliğini ve dostluğunu unutmadan, edebiyatımızın iki çınarına dair yazdığı yazıları yer alıyor. Detayları Sönmez’den dinledik.
DÖNEMİNDE ANLAŞILMAMIŞTI
- Fikret Ürgüp’ün eserlerinin bugün yeniden yayımlanması ne ifade ediyor?
- Fikret Ürgüp’ün öyküleri bence ayrıksı, tuhaf ve irkiltici özellikleriyle döneminde pek anlaşılmamış metinler. İnsanın iç dünyasını, özellikle de rahatsız edici yanlarını çok iyi anlatan, insan bedeniyle ruhu arasındaki ayrımı ve çelişkiyi ortaya koyan öyküler. Hem bir hekim olarak hem de çok iyi bir gözlemci olarak kendi ruhunun yansımalarını da görebileceğimiz bu öykülerin yeniden yayımlanması -üstelik de kitaplarına girmemiş öykülerle birlikte- 1950’lerin öykücülüğüne bir kez daha bakmamızı, Sait Faik’in öykücülüğünü de daha iyi anlamamızı sağlayacak bence. Öykülerin yayımlanması konusunda Haldun Soygür’ün ısrarı ve kitaba yazdığı önsöz Fikret Ürgüp’ün hayat hikâyesine de tanıklık etmemizi de sağlıyor.
- Bu eserin önemi nedir sizce?
- Cevapsız Kalan Telgraf, Fikret Ürgüp’ün Sait Faik Abasıyanık ve Ahmet Hamdi Tanpınar hakkında yapmayı düşündüğü çalışmanın çatısını oluşturan yazılardan oluşuyor. Bu yönüyle Fikret Ürgüp’ün hayalini kurduğu ama hazırlayamadığı kitabı olarak da değerlendirilebilir. Sait Faik Abasıyanık’ın yakın arkadaşı ve doktoru olan Fikret Ürgüp, hem Sait Faik hakkındaki yazılarında hem de Ahmet Hamdi Tanpınar için yazdıklarında yazarların ruh dünyasını anlamaya ve eserlerini psikanalitik bir bakışla tahlil etmeye çalışıyor. Kitaptaki yazılar Türkiye’de bu tür çalışmaların öncüsü sayılabilecek yazılar bana kalırsa. Kitabın bu özelliğini önemsiyorum.
Fikret Ürgüp bugüne ne söyler?
“Bir ruh hekimi olarak çalkantılı yaşamı, kendisini ve hastalarını sanatla, edebiyatla sağaltmak istemesi dönemine göre öncü bir çaba. Fikret Ürgüp psikanalitik eleştiri ve yorumlamayla Sait Faik’in metinlerini inceliyor, onun yaşamının eserlerini nasıl şekillendirdiğini anlamaya ve anlatmaya çalışıyor. Bu bakış, metin merkezli bir eleştirinin yanına sanatçıya da bakmak gerektiğini söylüyor. Ama asıl önemlisi, Türkçenin iki büyük yazarını yakından tanımış birinin izlenimlerini yazmış olması, onlara dair kimi ayrıntıları bugüne taşıyor.”
