Filistin sineması üzerine araştırmalar yapan Jumana Ghanem, 'Filistin Sinemasının Dünü Bugünü' isimli tez çalışmasını Bilim ve Sanat Vakfı Sanat Araştırmaları Merkezi'nin Kırkambar Sohbet etkinlikleri kapsamında genç sinemacılarla paylaştı. Filistin sinemasında oluşan genel temayülleri anlatan Ghanem, Marmara Üniversitesi'nde burslu olarak sinema ve televizyon bölümünde yüksek lisans yapıyor. Sinemanın kendisine yeni kapılar açtığını fark eden Ghanem, "Filistin'e farklı bir şekilde bakmayı öğrendim. Filistinlilerin ne kadar karmaşık durumlarda olduğunu Filistin sineması üzerine araştırma yaparken fark ettim. İnsanların kimliklerini, duygularını, kendilerini nasıl algıladıklarını, ne kadar etkilendiklerini anlamaya başladım" diyor.
Batı Şeria'da doğmasına rağmen mülteci olduğunu söyleyen Ghanem, 1948 yılında gerçekleşen Nekbe Günü'nde yerinden edilen dedelerinin akrabalarının yanına göç etmesi sonucu Cenin'e yerleşmişler. Birzeit Universitesi'nde gazetecilik okuduktan sonra gazetecilik yapan Ghanem, Filistin davasını farklı bir şekilde duyurmak istediğini fark etmiş ve belgesel filmler yapabilmek için sinema eğitimi almaya karar vermiş. Eğitim için geldiği Türkiye'de bir yandan Filistin sineması üzerine araştırmasını tamamlayan Ghanem, bir yandan da bir Arap haber sitesinde gazetecilik yapıyor. Filistin sinemasının özgür olmadığını söyleyen Ghanem, "Filistin'i yansıtan bir film yapılamıyor. Yapılsa da seyircisi olmuyor. Çünkü Filistinlilere film yapmaları için kimse fon sağlamıyor. Fon verenlerde kendi propagandalarını yapmalarını istiyorlar" şeklinde konuşuyor. İsrail'in film yapımına baskı uyguladığını belirten Ghanem, "Bu baskının aynısını batılı festivaller de uyguluyor. Bu yüzden Filistin sinemasının özgürleşmesi maalesef mümkün değil. Çünkü özgürleşen filmlerin tüketicisi olmuyor. Festivallerde gösterilmiyorlar. Bu yüzden yeni yönetmenler klişelerden yola çıkıyor. Filistinli bir erkek ile İsrailli bir kızın arasındaki aşkını anlatıyorlar. Ya da kadının özgürleşmesine giden bir hikayenin festivallerde kabul göreceğini bildikleri için o konuyu işliyorlar. Fakat bu da topluma uymuyor. Tıpkı sizdeki Fatih Akın örneği gibi. Biz sinemayı bir devrim aracı olarak görüyoruz ve böyle bir devrim olmaz. Festivallerin siyasi bakış açısına göre filmler yapılıyor. Festivaller barışçıl devrim hikayesi gibi filmler istiyor. Filistin konusunda uluslararası kabul edilen çizgiler var. Mesela Batı Şeria ve Gazze dışındaki şehirlerde geçen filmler Filistin sineması örneği olarak kabul edilmiyor" diyor.
Yeni yönetmenlerin Filistin'i göstermekten ziyade nasıl gösterildiğinden daha çok endişe ettklerini söyleyen Ghanem, "Hatta kendi halkının düşman dediği insanlardan aldıkları fonlarla Filistinli izleyicilerin filmi nasıl algılayacakları umurlarında değilmiş gibi davranıyorlar. Filistin'deki sinemanın her şeyde olduğu gibi İsrail’in sömürgeleştirme tarihi ile ilişkili olduğu gayet açık. Ancak yönetmenler ister istemez her zaman kendileri için tasarlanmış İsrail kurallarına uyumaya mecbur kalıyorlar, aksi takdirde tanınmayacaklar" ifadelerini kullanıyor.
- Film sayıları arttı
- Filistin sinemasını geçmişle mukayese edildiğinde şimdiki durumunun iyi olduğunu belirten Jumana Ghanem, "Burada içerik olarak iyi olmasında bahsetmiyorum. Film sayıları gün geçtikçe artıyor. Filistin'de her yıl yapılan filmler tabii ki var ama bu filmler Filistinlileri anlatmıyor. Yüz yıllardır süren bir işgal var. Bu yüzden meseleyi gündelik yaşama indirgemeden vermek gerekiyor" şeklinde konuşuyor
