|

Gerasimov Doktrini'ni anlamak

Simetrik ve asimetrik etki yöntemlerinin bu şekilde birleşik tarzda uygulanmasına güvenlik literatüründe ‘Hibrid Tehdit’, ‘Bulanık Harp’, ‘Sınırlandırılmamış Harp’ gibi diğer başka isimler de verilmektedir.

Yeni Şafak ve
04:00 - 17/03/2016 Perşembe
Güncelleme: 16:26 - 17/03/2016 Perşembe
Yeni Şafak
Gündem
Gündem
Ediz Ekinci - Hidropolitik Akademi


Siyasi karar vericileri ve halkı hedef alan bilgi operasyonları, kitle imha silahlarını kullanabilecek terör örgütlerinin oluşturduğu yıkıcı tehditler ve ülkelerin milli güç unsurlarını kullanma yeteneklerini kesintiye uğratacak bozucu tehditlerle karşı karşıya kalınmaktadır. Bu tehditler her geçen gün yeni özellik ve nitelikler kazanmaktadırlar. 21'inci yüzyılda devletler veya devletler grubu siyasi/askeri hedeflerine ulaşmak için güvenlik ortamında hasımlarına karşı simetrik ve asimetrik yöntemleri karma etki sağlayacak şekilde yöneltmektedir.



Simetrik yöntemler konvansiyonel tehdide karşı benzer konvansiyonel yöntemleri kullanırken, asimetrik yöntemler konvansiyonel, konvansiyonel olmayan ve gayrinizami vasıtalara karşı benzer olmayan yöntemlerin kullanılmasını gerektirmektedir. Devletlerin enerji arz güvenliğini sağlama hedefine ulaşmak maksadıyla enerji kaynak ve hatlarının geçtiği bölgelerde etnik ve mezhepsel kışkırtma ve çatışmalar çıkarması asimetrik yöntem örneğidir.



RUSYA'NIN BULANIK HARP TAKTİĞİ


Rusya'nın Kasım 2014'den beri Ukrayna krizi ile birlikte Ukrayna'nın doğusunda yürüttüğü siyasi/askeri mücadeleyle yeniden gündeme gelen 'Hibrid Harp' kavramı Rusya'nın Suriye'deki kinetik askeri harekâtıyla birlikte bölgedeki diğer aktörler ve bunların yürütmekte oldukları faaliyetler bağlamında siyasi/askeri güvenlik değerlendirmelerinde daha sıklıkla yer almaya başladı.



Rusya'nın Ukrayna'nın doğusunda ve Kırım'da yürüttüğü harple birlikte daha önce askeri ve güvenlik çevrelerinin dışında pek kimsenin duymadığı “Hibrid Harp" veya Rus güvenlik çevrelerinin kullanmayı tercih ettiği “Gerasimov Doktrini" Rusya tarafından Suriye'de de büyük çaplı konvansiyonel askeri kuvvetler kullanılmadan ve bu kuvvetlerin ve diğer Rusya milli güç unsurlarının desteğinde Şebbiha grupları, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Kuvvetleri, Hizbullah ile diğer milis Şii gruplar ve diğer niteliği itibariyle askeri olmayan unsurlarla icra edilmeye devam ediyor.



“Hibrid Harp" konseptine ilişkin değerlendirmelerde çoğunlukla Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov'un 2013 yılında yayınladığı “Öngörüde Bilimin Değeri" başlıklı bir makaleye atıfta bulunulmakta ve Rusya ve Rusya'ya müzahir kaynaklarda buna “Gerasimov Doktrini" veya “Doğrusal Olmayan Harp "adı verilmektedir.



Simetrik ve asimetrik etki yöntemlerinin bu şekilde birleşik tarzda uygulanmasına güvenlik literatüründe 'Hibrid Tehdit', 'Bulanık Harp', 'Sınırlandırılmamış Harp' gibi diğer başka isimler de veriliyor.



Gerasimov söz konusu makalesinde NATO doktrinini tekrarlar tarzda “21'inci yüzyılda savaş ile barış arasındaki çizginin giderek bulanık hale geldiği bir dönemde siyasi/askeri hedeflerin ele geçirilmesinde; askeri olmayan vasıtaların rolünün arttığını, modern askeri harekâtın barış zamanı başladığını, bilgi harbi ve özel kuvvet harekâtını da kapsayan askeri vasıtaların örtülü olarak (Barışı Koruma ve Kriz Yönetimi maskesi altında) kullanılması gereğinin arttığını, düşman topraklarında sürekli bir cephe bulundurmak için iç muhalefetin bir araç haline getirilmesi gerektiğini, bilgi ortamının düşman devlet kademelerini ve halkını etki altına alarak düşman kuvvetlerinin muharebe etkinliğini azaltacak asimetrik olanaklar yarattığını ifade etmektedir. Ukrayna'da ve Suriye'de büyük çaplı askeri kuvvetler kullanılmadan icra edilen harekât “Gerasimov Doktrini"nin sahada başarıyla uygulandığını göstermesi bakımından dikkat çekicidir.



HİBRİD HARP BATI'DA KABUL GÖRMÜYOR


Batılı güvenlik çevrelerinde Hibrid Harp yeni bir harp türü olarak kabul edilmiyor. NATO içerisinde daha çok simetrik ve asimetrik etki yöntemlerine organize suçlar ve terörizmin ilave edilmesiyle bir tehdit yöntemi olarak kabul görüyor. Bu yüzden Hibrid tehdidi sosyal/ahlaki kısıtları olmayan sosyal bir harp olarak tanımlama eğilimi mevcut. Bu tanıma göre Hibrid Harp, konvansiyonel teknoloji ve organizasyonun konvansiyonel olmayan taktik ve uygulamalarla birleşiminin getirdiği sadece fiziksel bir üstünlük değil aynı zamanda geleneksel devletlerin uymak zorunda olduğu uluslararası hukuk kurallarına uymak zorunda olmadığından dolayı bilişsel bir üstünlük te sağlamaktadır. Tıpkı Rusya gibi.



ABD ve NATO'nun “Hibrid Harp" kavramını yeni bir harp türü olarak kabul etmeyişinin üç sebebi bulunuyor; birincisi Rusya'nın yeni bir harp türü ortaya koyabilecek kapasite ve yeteneğe sahip olduğunu kabul etmek anlamına gelecek olması, ikincisi bu konseptin NATO'nun mevcut doktrini organize suç ve terörizm hariç olmak üzere kapsıyor olsa da Rusya tarafından kullanıma sokulduğu sahalarda ABD ve NATO'ya karşı bir tehdit oluşturmaması, üçüncü ve belki de en önemli sebebi Hibrid Harp kavramının organize sınıraşan suçlar ve terörizmi de içeriyor olduğunu düşünmesi.



TEHDİT ARAÇLARI


Devletlerin hedeflerine ulaşmada kullandıkları Hibrid Harp/Tehdit araçlarının neler olduğuna baktığımızda burada sıralananlarla sınırlı olmasa da şu konuların öne çıktığını görüyoruz; Ayaklanmaların kışkırtılması; direniş ve silahlı muhalif gruplara destek; büyük kitlesel insan göçleri meydana getirmek; insanı korku ve dehşete düşüren cinayetler/suikastlar; kadın ve çocukların istismarı; uyuşturucu ve insan kaçakçılığı; iç siyasi çalkantılar; çocukları, sivilleri canlı kalkan olarak kullanan terörist gruplar; hendek kazma eylemleri; düşürülen yolcu uçakları; sosyal cinsiyet rollerinin tek tipleştirilmesi çabaları; bazen barış gücü ve insani yardım faaliyetleri.





#Gerasimov Doktrini
#Hibrid Harp
#nato
8 yıl önce