Çocuklar için bu ay dört yeni kitap tanıtacağız. Bunların ikisi çocukların gözünden savaşı görmemizi sağlayan kitaplar; Ketebe Çocuk etiketiyle basılan Betül Duran’ın Rengârenk Bir Bahçe isimli hikâyesi ve Genç Timaş’tan çıkan Dünyayı Sırtında Taşıyan Balık. Hayal Neydi Pırıl? ile Zaman Neydi Piya? ise çocukların soyut kavramlar üzerinde düşünmelerini sağlıyor.
ZAMAN TÜKENMEZ BİR KALEM Mİ
Nito Kitap tarafından yayımlanan Çocukça Felsefe Serisi şimdilik iki kitaba sahip. Sena Yazıcı’nın yazıp Nur Dombaycı’nın resimlediği “Hayal Neydi Pırıl?” ve Elif Mira’nın kaleme alıp Filiz Saray’ın çizimleriyle renklendirdiği “Zaman Neydi Piya?” 5 yaş üstü çocuklara soru sormayı, merak edip araştırmayı aşılıyor.
Gerçeklerden başını kaldıramayan yetişkinler olarak çoğu zaman hayal kurmayı unutabiliyoruz. Çocukların oyununa dâhil olurken dahi etrafımızı saran duvarlardan öteye geçemiyor, gerçeklerle olan sıkı bağlarımızı birkaç dakikalığına dahi esnetemiyoruz. Çocukların yetişkinlerden çok daha maharetli olduğu bir konu da hayal kurmak. Hayatlarının ilk yıllarında tanıştıkları, oyunlarla ustalık kazandıkları bu mühim işin adını koyamıyorlar sadece. Hayal Neydi Pırıl’da da canı sıkılan kahramanımızın, annesinin “hayal kur” önerisine uyarak; hayalin, turşu gibi mi, saat gibi mi, oyuncak gibi mi kurulduğunu araştırmasına tanıklık ediyoruz. Biraz can sıkıntısı onu daha evvel aklına getirmediği şeyleri düşünmeye sevk ediyor, Pırıl hayal kurmanın ne olduğunu öğrenirken esasında türlü türlü düşler kuruyor.
Serinin ikinci kitabı “Zaman Neydi Piya?” ise zaman kavramını irdeliyor. Zamanın neden bazen geçmek bilmezken bazen de koşup durduğunu sorgulayan Piya, zamanı akreple yelkovanın kovalamacasına, durmadan yazan bir kaleme ya da anılarla dolu bir kumbaraya benzeterek anlamlandırmaya çalışıyor. Bunları düşünürken de geçmez dediği bir saat çoktan geçip gidiyor. Piya bütün bu sorgulamalar neticesinde harika bir kazanım elde ediyor, zamanı oluşturan en önemli parçayı buluyor ve anın kıymetini anlıyor.
Çocukça Felsefe, çocukları soyut kavramlar üzerinde kafa yormaya teşvik eden, bu mefhumlar hakkında düşündürürken yormayan, renkli çizimleriyle göz dolduran, P4C (çocuklar için felsefe) uygulamalarında kullanılabilecek bir seri. Serinin devam kitaplarını merakla bekliyoruz.
- - Hayal Neydi Pırıl?, Sena Yazıcı, Nito Kitap, Aralık 2020, 24 sf.
- - Zaman Neydi Piya, Elif Mira, Nito Kitap, Aralık 2020, 28 sf.
LUNA’NIN KAHKAHALARI
Betül Duran’ın yazıp Shima Zarei’nin nefis çizimleriyle hayat verdiği Rengârenk Bir Bahçe, Ketebe Çocuk tarafından basıldı. Bir çocuğun gözünden savaşın sebep olduklarını, “savaş” kelimesine ihtiyaç duymadan çevre bilinciyle anlatan kitap 5 yaş üzeri okuyucusunu bekliyor.
Kahramanımız kırlarda özgürce dolaşmayı çok seven, sınırlarını kendisinin çizdiği kocaman bir oyun parkına sahip Luna. Uzun bir süre dışarı çıkamayan Luna, tekrar dolaşmaya çıktığında çok sevdiği mor lavantaların kocaman ayaklar tarafından çiğnendiğini, kırmızı gelinciklerin koca koca tekerleklerce ezildiğini, sapanların gülleri hedef aldığını, bir topacın papatyaları dağıttığını, günebakanların boyunlarını eğdiğini görüyor. Oysa onun ayakları küçücük, oyuncakları çiçeklere zarar vermeyecek kadar minik. Peki, güzelim kırlar nasıl bu hale geliyor? Umudunu daima koruyan Luna’nın oyun parkını rengârenk bir bahçeye çevirmesiyle neticelenen kitap, derin ve dokunaklı hikâyesiyle, çocuklarla pek çok konu hakkında konuşmak için fırsat sunuyor. Savaşın sebep olduğu maddi-manevi yıkımları masum bir gözden görmemize olanak sağlayan ve her sayfasında verilen yoğun emeği görebildiğimiz Rengârenk Bir Bahçe, resim- hikâye uyumuyla okuyucuda tek bir kalemden çıkmış hissi uyandırıyor.
- - Rengârenk Bir Bahçe, Betül Duran, Ketebe Çocuk, Ocak 2021, 32 sf.
BİR BALIK BİR GEMİDEN DAHA İYİ YÜZER
Düşperest serisi ve Canım Arkadaşım kitaplarının yazarı Özgür Balpınar’ın son kitabı Dünyayı Sırtında Taşıyan Balık, Genç Timaş etiketiyle yayımlandı. Bizi 1980’ler İran’ına götüren kitap, bir sokak çocuğu olarak yaşayan Emir’in gözünden savaşı ve sokaktaki yaşamı konu ediniyor.
Kahramanımız Emir, on beş yaşında olduğunu düşünen –bir kimliği olmadığı için kendini okula giden çocuklarla kıyaslayarak yaşını tahmin ediyor- İran ile Irak arasındaki savaşın ortasında kalmış arkadaşlarıyla birlikte sokakta yaşayan bir çocuk. Güçlünün güçsüzü ezmeye çalıştığı, merhametsizliğin ve vahşetin egemen olduğu, milyonlarca insanın yaşamının yerle bir olduğu günlerden sesleniyor bize. Yeterince zor olan hayatları savaşla beraber daha da zorlaşan yirmi bir çocuğun hayatının Emir merkezinde anlatıldığı kitap, 11 yaş üstü okuyucusuna bütün olumsuz şartlara rağmen umut aşılıyor. Emir bütün “sokak çocuğu” kalıplarının aksine hayatı, gülmeyi, umut etmeyi en çok da hayal etmeyi seven bir çocuk. Arkadaşlarını çok sevse de kendisini o gruba ait hissetmiyor. Emir’in tesadüfen karşılaştığı kırmızı bir balık sayesinde başlayan bambaşka birine dönüşme yolculuğu, yakalanıp cepheye gönderilmesiyle farklı bir boyuta taşınıyor. Bir kimliğe sahip olmadıkları için yok sayılıyor, askerlik yapabilecek onca yetişkin varken gözden çıkarılan ilk onlar oluyor. Neyse ki Emir’in şansı yaver gidiyor. Cephede, sonrasında kendisini evlat edinecek olan Doktor Samed’le karşılaşması ise Emir için bir dönüm noktası oluyor. Yer yer tansiyonun yükseldiği kitapta Emir’le heyecanlanıyor, onun insanlığın acılarla dolu tarihini değiştirebileceğine olan inancını paylaşıyoruz. Dünyadaki en beter felaketlerden daha beter bir felaket olan ve kazananı olmayan savaşın yaralayıcı yönünü yüzümüze çarpan, bununla beraber ahde vefayı, arkadaşlığı, umudu hissettiren ve hayal kurmanın, harekete geçmenin önemini vurgulayan Dünyayı Sırtında Taşıyan Balık, İran kültüründen taşıdığı izlerle de çok yönlü ve doyurucu bir hikâye sunuyor.
- - Dünyayı Sırtında Taşıyan Balık, Özgür Balpınar, Genç Timaş, Aralık 2020, 176 sf.
