Nobel tıp ödüllerini belirleyen İsveç Karolinska Enstitüsü Hücre ve Gen Tedavileri Merkezi Koordinatörü 41 yaşındaki Türk bilim adamı Prof. Dr. Sirac Dilber, hastaların doku uyumu olan yakınlarından aldığı kansere karşı mücadelede etkili Naturel Killer (NK) hücrelerini laboratuvar ortamında çoğaltmayı başardı.
İsveç'te gen ve hücre araştırmaları yapan 14 gruba başkanlık eden hematoloji uzmanı Prof. Dr. Dilber ve arkadaşları, mikrop veya tümörle mücadelede etkili NK hücrelerinin sayılarının kanserli hastalarda yeterli olmadığını, olsa bile gereken mücadeleyi gösteremediğini tespit etti. Bu hücrelerin niye çalışmadıklarını araştıran grup, hastaların doku uyumu olan yakınlardan kansere karşı mücadelede etkili NK hücrelerini alarak laboratuvar ortamında iki hafta içerisinde 200 kat çoğaltmayı başardı. Hayvanlarda yapılan incelemeler sonrası yöntemin kansere karşı etkili olduğu tespit edilerek, dört senelik çalışmanın ardından klinik aşamaya geçildi.
NK hücreleri hiç kimseyi riske atmamak için, hiçbir tedaviye cevap vermeyen ve ölümü bekleyen kalın bağırsak, böbrek ve karaciğer kanseri olan 5 hastaya enjekte edildi. Çalışmada, altı aydır takip edilen hastalardan karaciğer kanseri olan ve ölümü bekleyen bir hastada tümörün büyük bölümünün yok olduğu belirlendi. Laboratuvar çalışmalarında tedavinin özellikle AML tipi kan kanserlerinde çok etkili olduğunun tespit edildiğini bildiren Dilber, uygulama için tedavilerin cevap vermediği hastaları tercih ettiklerini söyledi.
Prof. Dr. Dilber ve ekibi, Avrupa'daki 10 üniversiteyle işbirliği içinde 8 yıldır "intihar genleri" tedavisi çalışmalarını da sürdürüyor. Kemik iliği nakli olan kan kanseri hastalarının yarısında hastalığın tekrarladığını belirten Dilber, bu hastalara tedavi sırasında kemik iliği veren donörden alınan T lenfositlerinin verildiğini söyledi. Dilber, çok miktarda verilen T lenfositlerinin kanserli hücrelerin yanında diğer hücreleri de öldürebildiğini bildirdi. Dilber, ilaçla intihar genlerinin harekete geçerek 3-5 gün içerisinde verilen T lenfositlerini ortadan kaldırdığını belirtti. Dilber, bu yöntemin, Avrupa'da 80 hastada uygulandığını sözlerine ekledi.
