Berat Gecesi, 8 Mart'ta başlayan üç ayların ikincisi şaban ayının 15'inci gecesine denk geliyor. "Beraet" kelimesinin kısaltılmış ifadesi olan berat, günahlardan arınma, temize çıkma, ilahi af ve rahmete nail olma anlamlarına geliyor.
Ayrıca hicretin ikinci senesi şaban ayının 15'inci günü, Hazreti Muhammed ziyaret için gittiği Beni Seleme yurdundaki mescidde öğle namazının ikinci rekatını kılarken, kıblenin Mescid-i Aksa'dan Mescid-i Haram yönünde değiştiği hakkında ayet indi. Hazreti Muhammed ile cemaatin bu esnada yönünü Kabe'ye çevirmesiyle birliğin sembolü olan bu tarihi olay, Berat gecesini değerli kılan başlıca nedenlerden birini oluşturuyor.
- "Şaban ayının 15'inci gecesini ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Yok mu tövbe eden, tövbesini kabul edeyim. Yok mu rızık isteyen, rızık vereyim. Yok mu şifa isteyen, şifa vereyim. Yok mu başka isteği olan ona da istediğini vereyim' buyurur."
Berat gecesini idrak eden herkes, Yüce Allah’ın Kur’an-ı Kerim’deki; “De ki, ey kendi nefisleri aleyhine haddi aşan kullarım! Allah’ın rahmetinden ümit kesmeyin! Çünkü Allah bütün günahları bağışlar. Şüphesiz ki O, çok bağışlayan, çok esirgeyendir” müjdesinin farkına varmalıdır. (Zümer Suresi/53)
Berat Gecesi ile ilgili hadisler:
Şaban ayının 15. gecesi, rahmet-i ilahi dünyayı kaplar, herkes affolur. Ancak haksız yere müslümanlara düşmanlık besleyen ve Allahü teâlâya ortak koşan mağfiret olunmaz. [Beyheki]
Allahu teâlâ Berat gecesinde, kâfirler hariç, müminlere mağfiret eder. Kindarlara da, bu huylarını bırakıncaya kadar mağfiret etmez. [Taberani, Beyheki]
Allah, Şabanın yarısının [Berat] gecesinde, dünya semasına tecelli eder. Benikelb kabîlesinin koyunlarının kıllarından daha çok kimsenin günahlarını affeder. [İbni Mace, Tirmizi]