Geçtiğimiz hafta GalleryNext’in düzenlediği 9. Çağdaş ve Klasik Eserler Müzayedesi’nde Osman Hamdi ve Hoca Ali Rızanın pek bilinmeyen iki tablosu müzayedede satıldı. Türkiye’de ve dünyanın çeşitli ülkelerinde düzenlenen müzayedelerde tabloları rekor fiyatlara satılan Osman Hamdi’nin erkek çocuk tablosu 726 bin liraya alıcı buldu.
Türk resim sanatının büyük ustası Osman Hamdi Bey (1842-1910) bir kez daha sanat severlerin karşısına çıktı. Kendisine ait olduğu kabul edilen portre konulu bir tablosu GalleryNext’in düzenlediği 9. Çağdaş ve Klasik Eserler Müzayedesi’nde satışa sunuldu. Müzayedenin en yüksek fiyatla satılan eserleri başta sözünü ettiğimiz Osman Hamdi’nin 30x24 ölçülerindeki erkek çocuk tablosu ve Hoca Ali Rıza’nın (1858-1930) Göksu’yu resmettiği peyzaj çalışması oldu. 29 Ağustos Pazar günü saat 17:00’de online olarak gerçekleştirilen müzayedede yağlı boya tablo, heykel ve çeşitli objelerden oluşan 500’den fazla sanat eseri yeni sahiplerini buldu.
EN DEĞERLİ TABLOSU
- Türkiye’de ve dünyanın çeşitli ülkelerinde düzenlenen müzayedelerde tabloları rekor fiyatlara satılan Osman Hamdi’nin pek çok tablosu da Türkiye’deki müzelerde ziyaret edilebilir. Osman Hamdi, aynı zamanda dünyada satılan en değerli Türk resmi olan “Kur’an Okuyan Kız” tablosunun da ressamıdır. Bu eser 2019 yılında Londra Bonham's Müzayede Evi'nde gerçekleşen bir müzayedede yaklaşık 50 milyon TL’ye satılmıştı. Bundan bir hafta sonra da “Yeşil Cami'de Kuran Dersi” isimli tablosu açık arttırmaya çıkarıldı. Aşağı yukarı 130 yıllık eser, 4 milyon 640 bin sterline alıcı buldu. Sanatçının, Devlet Resim Heykel Müzeleri, Pera Müzesi, Sakıp Sabancı Müzesi, Paris D'Orsay Müzesi gibi kurumlarda eserleri bulunuyor.
MİMAR SİNAN KURUCUSU
Bu denli paha biçilmez ve sanat değeri hayli yüksek eserlere imza atan Osman Hamdi Bey ressamlığının yanı sıra arkeolog ve müzeci kimliği ile de ön plana çıkmaktadır. Osmanlı sadrazamlarından İbrahim Ethem Paşa’nın oğlu olarak 1842’de Sakız Adası’nda doğan şöhretli ressam aynı zamanda ilk Türk arkeoloğu olarak da kabul edilmektedir. Bağdat’ta arkeolojik çalışmalara başlayarak Osmanlı dönemindeki modern arkeoloji çalışmalarına öncülük etmiştir. Ona asıl şöhreti kazandıran arkeolojik kazısı 1887-1888'de yaptığı Sayda Kral Mezarlığı (Lübnan) kazıları olmuştur. Bu kazılar sırasında dünyaca ünlü İskender Lahdi’ni bularak İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne getirmiştir. Bu müzenin 29 yıl müdürlüğünü yapmış ve müzeyi dünyanın en bilinen müzeleri arasında yer almasını sağlamıştır. Osman Hamdi “Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi” yani bugünkü Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin de kurucusudur.
MÜDAHALE EDİLMİŞ BİR TABLO
- Türk sanat ve arkeoloji tarihine bunca değerli çalışmalar yaparak katkı sunan Osman Hamdi Bey’e ait olduğu kabul edilen ve şimdiye kadar pek bilinmeyen, nispeten küçük ölçülerde çalıştığı erkek çocuk tablosu ise 9. Çağdaş ve Klasik Eserler Müzayedesi’nin odağındaydı. Osman Hamdi’ye atfedilen söz konusu tablo 1882’de resmedilmişti. Bu tablo, günümüzde İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nde bulunan “Fesli Çocuk” isimli tabloyla benzer özellikler gösterdiği ve ikisinin de aynı yıl (1882) resmedildiği düşünülüyor. Ressam, restoratör ve ekspertiz Fethi Kayaalp tarafından onaylanan Osman Hamdi’nin bir erkek çocuğunu resmettiği bu portre online müzayedede vergi ve komisyon ile birlikte 726 bin liraya satıldı.
Kayaalp ekspertiz raporunda tabloyu üslup özellikleri, yapım tarihi, monogram ve yüzey değişimleri ile ele aldığı ve karşılaştırmalı olarak incelediğini belirtiyor. Bu inceleme sonucunda tabloya iki kez müdahale edildiği, ikinci müdahaleden sonra yüzey değişimlerinin daha da artarak başkalaşmalara neden olduğunu ifade ediyor. Fethi Kayaalp’e göre tablonun hiçbir yerinde Osman Hamdi Bey’in bilinen adı, monogram ve imzaları yer almıyor. Ancak tablo üzerine yazılan “4 Fev 82” şeklinde, tarih belirten ifadeden hareketle bu çalışmanın gerçek bir Osman Hamdi Bey eseri olduğu kabul ediliyor.
- Müzayedede Osman Hamdi ve Hoca Ali Rıza’dan başka Fikret Otyam, Ziya Emil, Salvador Dali, Devrim Erbil ve Erol Özden gibi çeşitli sanatçıların tabloları da satışa sunulmuştu.
