Kökleri Hindistan’a uzanan 5 bin yıllık bir sebze patlıcan. Mordan beyaza renk renk , lezzet lezzet. 16. Yüzyılda İspanyol denizciler vasıtasıyla dünyaya yayılan patlıcanı en çok yetiştiren ve tüketen ülkeler arasındayız. Saray mutfağından Anadolu köylerine hemen her yerde sevilip farklı farklı tariflerle evlerimizde yer verdiğimiz bu güzel sebze, lif, A vitamini ve C vitamini açısından oldukça zengindir. Kendine has aromasıyla et yemeklerinin yanında güçlü bir garnitür malzemesi adayı olan patlıcan dolmadan kızartmaya, turşudan reçele bir çok farklı alan için uygun bir aromaya sahiptir. Anadolu’da minik , ince patlıcanlar , bağ bozumu zamanlarında boyuna dörde bölündükten sonra bir gece kireçli suda bekletilip, ertesi gün bağ kaynatılır, pekmez yapılırken kalan son pekmezin içerisine atılır, reçele dönüştürülürler.
SARAYDA SEVİLEN LEZZET
Közde pişirilen patlıcan, beşamel sos ile karıştırılarak “beğendi “yapımında kullanılır. Bir Fransız sosu olan beşamel, Osmanlı Saray Mutfağı’nda sevilmesini biraz da patlıcana borçludur. Sirkeli, acılı, damağı uyarmak maksadıyla hazırlanan tabakların içinde de mutlaka patlıcan bulunur. Meşhur Alenazik bunlara verilecek en güzel örneklerden biri. Kuzeyden güneye, ülkemizin her şehrinde bir patlıcan yemeği tarifi bulabildiğimize göre, onun en sevilen sebzelerden biri olduğunu söylemek oldukça doğru olur. Gelin bugün birkaç farklı patlıcan tarifi paylaşalım. Sağlıklı, mutlu bir hafta sonu diliyorum.
1 kg bostan patlıcanı
Bir çay bardağı limon suyu
Bir kahve fincanı zeytinyağı
Bir su bardağı tahin
Yarım çay kaşığı kişniş
Yarım çay kaşığı kimyon
Bir çay kaşığı tuz
Bir çay kaşığı taze çekilmiş karabiber
Bir avuç maydonoz
2 diş sarımsak
Patlıcanlara küçük delikler açalım ve közleyelim. Kabukları iyice yumuşayan patlıcanları ateşten alıp soğumaya bırakalım. Sarımsakları soyalım. Közlenmiş patlıcanların kabuklarını soyup sarımsakla beraber mutfak robotundan geçirelim. Limon suyu, zeytinyağı, tahin, kimyon, kişniş , tuz ve karabiberi karıştıralım. Patlıcanlı karışıma zeytinyağlı sosumuzu ilave edelim. Üzerine kıyılmış maydonozları ekleyerek servise alalım. Afiyet olsun.
1 kg kemer patlıcan
1 kg kıyma
3 yemek kaşığı zeytinyağı
4 yemek kaşığı tereyağı
Bir yemek kaşığı çam fıstığı
Bir yemek kaşığı kuş üzümü
4 kuru soğan
5 domates
Bir demet maydonoz
Tuz
Karabiber
Patlıcanları alacalı soyalım. Üç parçaya bölüp her bir parçanın içini oyarak çukur hale getirelim. Ruzla ovup suyun içerisinde bir süre bekletip acısını çıkartalım. Zeytinyağını kızdırıp patlıcanları altın sarısı kızartalım. Tereyağını bir tencerede eritelim, fıstıkları kavuralım. Soğanları ince ince doğrayalım ve fıstıkların üzerine atıp pembeleşene dek kavuralım. Kıymayı ilave edelim, kavuralım. Domateslerin kabuklarını soyup doğrayalım. Kuş üzümü, doğranmış domates, tuz ve karabiberi ilave edelim. Kızarttığımız patlıcanları bu kıymalı harç ile dolduralım. Bir tencereye dizip üzerine et suyu ilave edelim. Kısık ateşte 20-25 dakika pişirelim. Dinlendirip servise alalım. Afiyet olsun.