Sevilen çizgi film serisi Rafadan Tayfa, ilk sinema filmi Dehliz Macerası ile Türkiye’de en iyi açılış yapan yerli animasyon filmi oldu. Çalışmanın başarısının altında hem özgün bir hikâyeye sahip olması, hem de grafik olarak iyi bir çizgide yer alması yatıyor. Filmin yönetmeni ve yapımcısı İsmail Fidan, “Kendi çocukluğumuzun hikâyesini anlattık” diyor.
Rafadan Tayfa hikâyesi nasıl başladı?
Ben 2009’da kamu yönetimi ve siyaset üzerine yüksek lisans eğitimi alıyordum. Bu eğitimin sırasında 80’li yıllarla ilgili bazı çalışmalar yaptım. O dönemin sadece darbe yılları olarak görülmesi beni üzdü. Çünkü o yıllarda çocukluğu geçmiş biri olarak komşuluğu, eğlenceyi, sokak oyunlarını ve unuttuğumuz birçok değere o yıllarda sahip olduğumuzu düşünüyorum. Beraber çalıştığımız senaristimiz Ozan Çivit’e bunları anlattım. O yıllardaki dostluğu, arkadaşları, sokakta birlikte oyun oynayan, maceralara atılan bir çocukluğu anlatmak istedik. Mahalle kültürü ve çocukluğu işin içinde birleştirmek istedik. Biraz da kendi hikâyemizi anlattık. Yani kendi çocukluğumuzu anlatarak işe başladık.
Bizim karakterlerimizin hepsi gerçek hayatta rastlayabileceğiniz insanlar. Kamil mesela benim babamın adı. Birçok özelliğiyle de babamı andırıyor. Basri kayınpederim, Akın dayımdan ilham alarak ortaya çıkardığımız karakterler. Çevremizdeki insanlar hikâyenin içinde yer aldı. Tabi bunlar yaşanan hikâyelerdi. Öyle olunca da hem yetişkin hem de çocuk tarafında ciddi bir beğeni oldu. Çünkü bunlar onların da aşina olduğu, ortak kültürün içinden gelen hikâyelerdi. Benzerlerini belki Rafadan Tayfa izleyen çocuğun dedesi veya annesi yaşamış oluyor. Bu da ardaki bağı kuvvetlendiriyor. İzleyicilerimiz Akın’a genelde kendi yaş gruplarından olduğu için adıyla sesleniyor. Ama Hayri, Kamil ve Mert’e ağabey demeyi tercih ediyorlar. Ailesinden bir birey gibi görmesi bence çok değerli. Gerçek karakterler ve gerçek hikâyeler Rafadan Tayfa’nın bugünkü başarısının da sırrı. Bu da samimiyet demek. İçinde büyü, sihir, şiddet olmayan samimiyet çerçevesinde ilerleyen bir hikâyesi var. O nedenle tüm izleyicilerimizin ilk cümlesi “Güvenle çocuğuma izletiyorum” oluyor. Bu beğeniyi ve güveni sinema filminde de koramak ve duymak bizi ayrıca mutlu ediyor.
Hikâye kısmını iyi tuttuk, kendimize has tutumları bunun içine ekleyerek senaryoyu ön plana çıkardık. Teknik olarak da yapabileceğimiz en iyi işi çıkardık. Yerli birçok animasyonun üzerinde bir görsele sahip. Bu da çocuğun zihninde ayrı bir yer tutuyor. Animasyon anlatım dili çok önemlidir. Bunların yanında bizim çok önemsediğimiz bir öğe de dizinin müzikleri. Bu şarkıların söz-müzikleri bana ait. Şarkıları çok popülerleşti. Canlı çalınıyor şarkılar. Özellikle yerel enstrümanlar ile çocukların beğeneceği batı enstrümanları örneğin kaval ile elektrogitar aynı eserde yer alıyor. Bunu harmanlamak ortaya dikkat çekici bir iş çıkarıyor. Yapılan araştırmalarda yayına girdiğimiz ilk günden bu yana en çok sevilen çocuk şarkısı olmayı başardığını gördük. Şimdi ise sinema salonlarından çıkan her çocuk sinema için özel hazırladığımız şarkımızı söyleyerek salondan ayrılıyor. Bu da yine başarılı bir şarkı daha yaptığımızın göstergesi olarak karşımıza çıkıyor.
14 günde 780 bin civarında kişi tarafından izlendi film. Muhtemelen okurlarınız konuşmalarımızı okurken rakam 1 milyona varmış olacak. Gösterime girdikten sonra ilk dört günde yerli- yabancı tüm animasyonlar arasında Türkiye’de izlenme rekoru kırdı. İlk haftada 446 bin izledik. Bu Türkiye’deki en iyi animasyon çıkışı oldu. Bu başarı diğer filmlerinde iyi gitmesi sonucunda Ekim ve Kasım aynının en fazla sinema izleyicisi rekorunu da kırmış oldu. Bu başarının başrolünde Rafadan Tayfa var tabi.
Tüm Türkiye’de düzenlediğimiz müzikallerde yine bir rekora imza attık. Doğu ve batıda kapalı gişe oynadık. İzleyicimizden de beyazperde talebi oldu sürekli. Bizde buna kulak verdik. Film yapma planımız zaten vardı. İzleyiciden aldığımız tepki de bir an önce yapmaya sevk etti bizi. Olabilecek en iyi macerayı, en iyi müzikleri, en iyi yapımı bir araya getirmeye çalıştık. Yeni karakterlerle birlikte seyirciyle buluştu. Zaten filme de onlar sahip çıktı. Tüm zamanların en iyi açılışını yaptık. Bunu aslında bir başlangıç olarak görüyoruz. Tüm zamanların rekorunu kıracağımızı düşünüyoruz.
Rafadan Tayfa daha önce ‘değerler eğitiminin kullanımı’ ile alakalı bilimsel araştırmalara konu olmuş bir çalışma. Somut olmayan kültürel mirasın aktarılması gibi yine bir çok çalışma yapıldı ve bu alana çok katıkı sağladık. Bu alanda çocuğa faydası olacak konuları işlemeye çabalıyoruz. Modern dönemde ebeveynlerin yalnızlaşması, çocukların da sanal bir dünyaya sahip olduğunu görüyoruz. Filmin kendisi ebeveyni de çocuğu da bir arada izleyebileceği bir macera sunuyor. Hikâyenin esprilerine bir dede de, torun da, baba da kendinden bir şeyler bularak gülebiliyor. Üç kuşağı bir araya getirdik. Hayvan sevgisinden, büyüklere saygıya kadar birçok öğeyi şiddet içermeden, pedagojik olarak uygun olarak yansıtan bir çalışma var elimizde. Aileyle çocuğun birlikte vakit geçirmesini sağlamak en büyük başarımız. Biz kuşaklar arasında köprü olduğumuzu düşünüyoruz.
Biz en başta üç film olarak düşünmüştük bu projeyi. Şu an ikinci hikâye yazılıyor. Çok kısa bir sürede hikayesi bitmiş olacak. 2020’nin Şubat tatilinde de izleyici ile buluşacağını düşünüyoruz. Burada önümüzde önemli bir veri var. Birçok çocuğun ilk sinema deneyimi olduğunu öğrendik. 780 bin rakamının yaklaşık 250 binin bu ilk kez sinemada olan çocuklar olduğunu düşünüyoruz. 3 yaşın altında olduğu için sinema kapısından dönen seyircilerimiz de olmuş. Aslında genel izleyiciye hitap ediyor ama sinema kurallarında 3 yaş sınırı var. Filmi defalarca izleyen çocuklar var. Benim için önemli olan da bu. Sinema ve sanatsal faliyetlerde izleme kültürü olarak dünyanın gerisinde kaldık. Ancak hayatlarında ilk kez sinemayla buluşan ve seven çocuklar, gelecekte daha iyi bir sinema izleyicisi olacak ve bu sinema sektörü için oldukça önemli bir gelişme.
