Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın korkunç bir infazla öldürülmesi nedeniyle Suudi Arabistan’a yönelik tepkiler giderek artıyor. Geçtiğimiz günlerde dünyanın en büyük yatırım portallarından biri olan ve Çöl Davosu olarak nitelendirilen yatırım zirvesine çok sayıda uluslararası kuruluş ve firma katılmama kararı aldı. Ancak Rusya zirveye şaşırtıcı bir şekilde sanatsal açıdan da destek oldu. Sanat camiası şaşkın.
Dünyaca ünlü Rus avangard ressam Vasiliy Kandinskiy’e ait iki eser “Çöl Davosu” zirvesinde sergilendi. Vasiliy Kandinskiy teorileri ve uygulamalarıyla 20. yüzyılda etkin rol oynayan önemli bir kuramcı ve ressam olmayı başaran bir isim. Rus yetkililer bu girişimin güzel bir başlangıç olduğuna vurgu yaptılar. Ayrıca önümüzdeki yılın başlarında Riyad’da yapılması planlanan büyük bir serginin ön gösterimi olduğunu duyurdular. Rus medyasında ise planlanan büyük serginin Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Riyad’a yapacağı ziyaret sırasında açılacağını haberleri yer aldı. Rusya, Suudi Arabistan ile yakın ekonomik ilişkilerini sanat ve kültür dünyasına yaymayı hedefliyor. Rusya Doğrudan Yatırım Fonu Başkanı Kirill Dmitriev, yaptığı açıklamada “ Kültür, sadece ekonomik büyümeyi desteklemekle kalmaz aynı zamanda uluslararası köprüler kurar ve karşılıklı bir güven ortamı yaratır. Bu anlamda, kültürel alışverişler Prens Muhammed bin Selman liderliğindeki Vision 2030 programının önemli bir parçasıdır ”ifadelerini kullandı. Dmitriyev, ayrıca Suudi Arabistan’ın Rus şirketlere yaklaşık 5 milyar dolarlık yatırım yapmaya hazır olduğunu söyledi. Gazeteci Cemal Kaşıkçı vakasına da değinen Dmitriyev, cinayetin soruşturulması ve suçluların cezalandırılması gerektiğinin altını çizerek “Ancak Suudilerin ekonomik ve sosyal reform arzusu göz ardı edilmemeli” dedi.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ise desteğe yönelik tepkilerin ardından verdiği demeçte “Rusya, Suudi Arabistan ile olan ilişkilerini, gerçekten orada ne olduğunu bilmeden nasıl bozabiliriz?” şeklinde konuştu. Oysa sanat dünyası bu son olaydan sonra Suudi devletine karşı oldukça tepkili. New York’un önemli sanat merkezlerinden Metropolitan Sanat Müzesi (Met) ve Brooklyn Müzesi, gazeteci Cemal Kaşıkçı olayı nedeniyle Suudi Arabistan yönetimi ile ilgisi olan grupların desteklediği Ortadoğu sanatı programlarında bu ülkenin parasını kullanmayacağını duyurdu. Met Başkanı ve Üst Yönetisi (CEO) Daniel H. Weiss davetlilere gönderdiği notta, “Bu seminer dış fonlarla desteklenecekti ancak (Kaşıkçı konusunda) son gelişmeler ışığında, bu etkinliği müzenin kendisinin fonlamasına karar verdik.” ifadesini kullandı. Brooklyn Müzesinden yapılan açıklamada ise kültürün, köprüler oluşturmak ve birbirine bağlı, sivil ve empati kuran bir küresel toplum kurmanın önemine inandığına değinildi ve “Son olaylar ışığında ve uluslararası toplumun endişeleriyle uyumlu olarak müze bu sergi için Suudi Arabistan’ın parasını kullanmayacak.” ifadesine yer verildi. “Arap Sanatı ve Eğitimi Girişimi”nin organize edilmesine yardımcı olan Washington merkezli düşünce kuruluşu Ortadoğu Enstitüsü, geçen hafta bu etkinlikten çekildiğini duyurmuştu. Columbia Üniversitesi de girişim kapsamında, Suudi Arabistanlı sanatçı Ahmed Mater’in yapılması planlanan söyleşisini ertelediğini açıklamıştı.
Rusya’nın Kaşıkçı cinayetinden sonra hala Suudi Arabistan’a sanat desteği vermesi sanat dünyası tarafından tepkiyle karşılandı. Batı dünyasındaki müzeler bile Suudi Arabistan’a tepki göstererek destek istemediklerini açıklamıştı.
