Tin Suresi birinci ayette Rabbimiz, “incire ve zeytine and olsun”der… Üzerine and içilen binlerce yıllık değerli besin zeytinin hasadı başladı. Akdeniz’i çevreleyen, Kuzey Afrika ülkeleri, Türkiye’nin güneyi ve İtalya ile Yunanistan’ı da kapsayan bereketli, lezzetli bir zeytin çemberi vardır. Neredeyse insanlık tarihinin en eski ehil ağacı sayılabilecek zeytin, Akdeniz’in, barışın ve ölümsüzlüğün sembolü olarak bilinir. Nur Suresi 35. Ayette zeytin “mübarek bir ağaç” olarak tanımlanır. “Allah, göklerin ve yerin nurudur. O’nun nurunun temsili şudur: Duvarda bir hücre; içinde bir kandil, kandil de bir cam fânûs içinde. Fânûs sanki inci gibi parlayan bir yıldız. Mübarek bir ağaçtan, ne doğuya, ne de batıya ait olan zeytin ağacından tutuşturulur. Bu ağacın yağı, ateş dokunmasa bile neredeyse aydınlatacak (kadar berrak)tır. Nur üstüne nur. Allah, dilediği kimseyi nuruna iletir. Allah, insanlar için misaller verir. Allah, her şeyi hakkıyla bilendir.”
Bizim hep Akdeniz’in, barışın ve ölümsüzlüğün sembolü bildiğimiz zeytin, Filistin için de öyledir. Bugün geçim sıkıntısını iliklerine kadar hisseden Filistin halkı için zeytin demek, hayat demektir. Malesef direnişi kırmak ve baskıyı artırmak amacıyla İsrail devletinin birçok zeytin ağacını yaktığı, söktüğü biliniyor. Zeytin bir katıktır. Zeytin yakıttır, ilaçtır, sabundur, yağdır. Tek başına birçok şeydir zeytin. Bununla beraber direngendir. İnsanların zeytini sofraya getirmek için bu tekniği nasıl geliştirdikleri hakkında, değerli Ahmet Uhri’nin bir anlatısı var. İzmir Karaburun’da ve civarında yetişen hurma zeytinler, çevre koşulları nedeniyle dalında yenebilecek hale geliyor. Uhri’ye göre insanlar hurma zeytininden ilham almış olabilirler.
Son yıllarda zeytini kendi kendine evde salamura yapmak yaygınlaşıyor. Muhakkak doğru tuz kullanarak yapabilmek çok güzel ama ustalık isteyen bir iş bu. Ben bu hafta, zeytin ile yapılan birkaç yemek tarifi paylaşalım istiyorum. Sofranızdan eksik olmasın inşallah. Sağlıklı, mutlu pazarlar dilerim.
Zeytin Piyazı
200 gram yeşil zeytin
Bir tutam maydanoz
Bir dal taze soğan
1 yemek kaşığı nar ekşisi
1 etli kırmızı biber
1 fincan zeytinyağı
1 avuç ceviz içi
Zeytin Kavurması
100 gram yeşil çekirdeksiz zeytin
200 gram siyah zeytin
1 kahve fincanı zeytinyağı
6 diş sarımsak
1 yemek kaşığı salça
2 yemek kaşığı nar ekşisi
Bir fiske tuz