Hay Sultan'da Abdülkadir Geylani'nin hayatının anlatılmasının yanısıra verilen nefis terbiyesi ve metotlarının varlığı da dikkat çekiyor. "Terk-i nefsi hal 1" bölümünde "Yalan söylemekten kaçınmak" alt başlığı ile aralanan kitabın sayfaları, "Terk-i nefsi hal 2" de "Kalpte, duygularda, tüm uzuvlarda günahtan kaçınmak!" konusu ile devam ediyor. Tasavvufta dört harf, sekiz ahlak'ın incelikle anlatıldığı kitapta, "Sözünde durmamaktan kaçınmak" 3. hal ve bölüm ile devam ediyor. "Hasetten kaçınmak", "Alçak gönüllü olmak, gururdan kaçınmak", "Kendine lazım olan yiyeceği insanlara yüklemekten kaçınmak", "Allah adına, doğru da olsa, yemin etmekten kaçınmak", "Bir kimseyi şirk, küfür ve nifak ile suçlamaktan kaçınmak", "Beddua etmekten kaçınmak", ve son 10. hal ile karşımıza çıkan konu "Tüm canlılara eziyet vermekten kaçınmak" ile kitap görevini yetine getiriyor.
"Kadiriyim, Hesenîyim, Kâdir'in Abdülkâdi'riyim Muhyiddin diye tescil edilmiş namı, Hûdanın fakiriyim." Kelam onu anlatmakta aczi yaşadı. İdrak onu anlamakta zorlandı. Sultanül-evliya idi. Evliyanın kibrit-i ahmeriydi. İsa sırrının taşıyıcısı Kün Sultan'dı. Allah Resulünün sevgilisiydi. Yerde iken Arş-ı Azamı veİsrafilin azametini temaşa edendi. Müritlerinin ateşte yanmaması için Allahtan söz alan tek evliya Sultan-ı Nazdı. Nuriye Çeleğen, kelamın kalbe hissettirme duası ile asırların bu büyük feyiz kasesi kalbi öyküledi. Nasıl tüm asırlara feyiz sakisi olmuş, asırlar onun kalp bahrinden su içmişti? Sırr-ı künle ölmüş kalpler ve cesetler nasıl dirilmişti? Sırr-ı Ademin sultanı olmak ve eşya ile kelama durmak ne demekti? Bilumum kalpleri içine alan o külli zikre asırlar nasıl ses vermişti? 'Ya Hayy!'
