İnternet, daha şimdiden, "bilgi"ye değilse bile, "veri"ye ve "enformasyon"a ulaşmamızı şüphesiz çok kolaylaştırdı; daha da kolaylaştıracak. Çok hızlandırdı, daha da hızlandıracak. Ama bu ulaşılabilir olanlar, herkesin ulaşmasında zaten bir sakınca olmayan "veri"ler ve enformasyon öbekleri olacak. Adı üstünde işte: Verilebilir olanlarla "enforme" edebilecek, yani "kalıba sokabilecek" olanlar verilecek. Olsun. Neyin, nerede, ne işe yarayacağı; kimin işine yarayacağı önceden bilinemez. Hayatımızda neyi değiştireceğine gelince... Bakın ne diyeceğim: Russell'la Julian Huxley sohbet ederlerken, Russell bir ara İncil'e bir atıfta bulunuyor. Huxley çok gülüyor ve diyor ki Russell'a , 'farkında mısın bilmem; bugünlerde seninle benim gibi dinsizlerden başka İncil'e atıf yapan kalmadı...' Şimdi tersinden, biraz bu hikayeye benzeyecek ama olsun: Marx'ın, yani şu günlerde bizim gibilerden başka pek kimsenin atıfta bulunmadığı Marx'ın çok güzel bir sözü var: "Herşey aynı kalsın diye, herşeyi değiştirdiler" diyor. Doğrusu nerede dediğini hatırlamıyorum. Ama o kadar hoşuma gidiyor ki bu söz, her aklıma geldiğinde, gizli gizli, belki de bunu ben düşünmüşümdür diye içimden geçirdiğim bile oluyor. İnternetin de böyle paradoksal bir yerde durduğunu, daha doğrusu böyle paradoksal bir yerden hızla yayıldığını düşünüyorum. Şu ana kadar internette olanlar, sanki herşey aynı kalsın diye yapılmış gibi duruyor ama bu böyle gitmez. Bir kritik eşik orada da var: O eşik bir kere aşılınca, hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Bugüne kadar antropologların da, avukatların da, ziraat mühendislerinin de standard dört yıllık üniversite eğitimiyle yetiştirilebiliyor olmasının makul bir izahı var mı? Neden bazıları iki yılda, bazıları yedi yılda değil de hepsi dört yılda? Arap filolojisi de dört yıl, İngiliz Edebiyatı da... Bugün artık bunun pedogojik bir zorunluluktan değil, sanayi dönemine özgü bir toplumsal mühendislik hatasından kaynaklandığını daha net görebiliyoruz. Bunlar hep değişecek. Değişmeye başladı bile. Baksanıza, Oxford'la Cambridge bile, hem de eşzamanlı olarak on-line eğitim programlarını başlatıyorlar..
Şu an da bile, hayatlarımızı etkileyen internete ilişkin, geleceğe yönelik bir öngörüde bulunur musunuz?
Bulunamam. Kimse bulunamaz. Zira şimdiye kadar işi daha çok mühendisler götürdü. Yani elektronikçiler, hardwareciler, donanımcılar ve tabii onları işe koşan "sektör temsilcileri"...Onlar da doğrusu çok marifetli oyuncaklar ürettiler. Daha da üretecekler. Şimdi bu oyuncaklarla kimin ne tür oyunlar oynayacağını görmemiz gerekiyor. Pentagon'un "öncelikli tehdit konsepti"nin de değiştiğini duydunuz mu?
