Bu yılın Nobel Edebiyat Ödülünü, ünlü İngiliz yazar Doris Lessing'in kazandığı açıklandı. 2007 Nobel Edebiyat Ödülüne aday gösterilen yazarlar arasında Amerikalı Philip Roth, İsrailli Amos Oz, Japon Haruki Murakami, Fransız Jean-Marie Gustave Le Clezio, Adonis olarak bilinen Suriyeli şair Ali Ahmed Said Asbar'ın adı geçiyordu. Nobel Edebiyat Ödülünü geçen yıl da Orhan Pamuk almıştı.
Nobel Edebiyat Ödülünü kazanan İngiliz yazar Doris Lessing, bu ödülle birlikte “floş royal” yaptığını söyledi.
87 yaşındaki yazar, ödül haberinin ardından Londra'daki evinin önünde gazetecilere yaptığı açıklamada, poker oyununa gönderme yaptı. Avrupa'daki tüm ödülleri kazandığını hatırlatan Lessing, “Hepsini kazanmaktan sevinçliyim, tümünü... Bu, floş royal” dedi. İsveç Akademisi 1,54 milyon dolar değerindeki ödülün sahibini açıklarken, Lessing için “Parçalanmış bir uygarlığı şüphecilik, tutku ve hayal gücüyle ele alan, kadın hareketini destansı bir dille anlatan yazar” ifadesini kullanmıştı.
Nobel Edebiyat Ödülünü kazanan şimdiye dek en yaşlı yazar da olan Lessing, haber basına açıklanmadan önce durumdan haberdar değildi. Lessing, ödülü adı açıklandıktan yaklaşık 2 saat sonra öğrendi. Lessing'in ajanı Jonathan Clowes, Nobel komitesinin açıklamasından hemen sonra basına Lessing'in henüz haberi duymadığını, dışarda alışveriş yaptığını, ancak bunun çok sevindirici ve hak edilmiş bir ödül olduğunu söyledi.
İsveç Akademisinin Sekreteri Horace Engdahl da, ödül haberini vermek için Lessing'i aradıklarında onu bulamadıklarını belirterek, “Oturup telefonu beklemiyordu” dedi.
Engdahl, Lessing'in çalışmalarının diğer yazarlar ve edebiyatın daha geniş bir alanı için büyük önem taşıdığını söyledi. Lessing'in bir süredir gündemlerinde olduğunu belirten Engdahl, şu anın doğru zaman olduğunu belirterek, “Belki de Nobel Ödülleri tarihinde en dikkatle düşünülmüş kararlardan biri olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
22 Ekim 1919 yılında ailesinin yaşadığı İran'da dünyaya gelen Lessing, şu anda Zimbabwe olarak bilinen Güney Rodezya'da büyüdü. Rodezya'da okula başlayan ve formel eğitimi 14 yaşında sona eren Lessing, santral memurluğu, hemşirelik, gazetecilik gibi çeşitli işler yaptı.
Beyaz bir kadın ile zenci uşağı arasındaki ilişkiyi anlatan “Türkü Söylüyor Otlar” adlı romanını 1950'de yayımlayan Lessing için, kadın hareketi açısından önem taşıyan 1962'deki “Altın Defter” adlı eseri ise dönüm noktası oldu.
Yazarın diğer önemli kitapları arasında “Terörist”, “Siyah Madonna”, “Beşinci Çocuk”, “Cehenneme İniş”, “Mara ile Dann” bulunuyor. Kadın, ırkçılık, aile, toplum, çevre gibi birçok konuyu içeren roman, kısa öykü ve denemeleriyle İngiltere'nin savaş sonrası en önemli yazarlarından biri olan Lessing'in, Güney Afrika'ya yönelik eleştirileri nedeniyle uzun yıllar bu ülkeye girişi yasaklandı.
Doris Lessing ya da gerçek adıyla Doris May Tayler 22 Ekim 1919'da İran'da doğdu. Annesi de babası da Britanyalı idi. Babası I. Dünya Savaşı'nda sakatlanmış ve İran Kraliyet Bankası'nda memur olarak çalışıyordu. İngilizlerin İran Şahı ile yakın ilişki içinde olduğu yıllardı. Lessing'in annesi ise hemşire idi. Aile 1925 yılında Güney Rodezya'ya taşındı (şimdiki Zimbabwe). Lessin'in annesi Rodezya'ya varır varmaz yerleştikleri çiftliği küçük bir İngiliz uygarlığına çevirmeye soyundu. Ama babası aynı şekilde düşünmüyordu. Üstelik satın aldığı binlerce dönüm arazi de daha sonra değersiz çıkacak ve annesinin İngiliz aristokrasisine öykünen hayali kısmen gölgelenecekti.
Lessing çocukluğunun hem acı hem de tatlı bir karışım içinde geçtiğini söylüyor. Annesi onu kurallara sıkı sıkıya bağlı, aşırı titiz bir kız olarak yetiştirmek isterken o abisi Harry ile çevreyi dolaşmayı tercih ediyordu. Annesi Doris'in sıkı bir eğitim almasının uygun olacağını düşünerek Katolik olmadıkları halde kızını bir Katolik okuluna gönderdi. Ama okulun katı kuralları, rahiplerin sert tavırları Lessing'i okuldan soğuttu. Henüz 13 yaşında idi ki okuldaki başarısızlığından dolayı eğitim hayatı sona erdi. Bu durum aslında Lessing'in yazarlık yolunda ilerleyebilmesinin yolunu açacaktı.
Evde oturmak zorunda kalan ve eğitim hayatı noktalanan Lessing, annesinin baskısından ve ona verilmeye çalışılan katı disiplinden sıkıldığı bir anda çareyi kitaplarda buldu. Londra'dan kutular dolusu kitap sipariş etti. Kitapları büyük bir açlıkla okuyor ve bitirdiği kitabın ardından yeni bir kitaba başlıyordu. Bulunduğu ortamdan kaçıp kurtulmak istese de yaşı buna izin vermiyordu. O da kitaplarda bulduğu dünyalara kaçarak en azından üzerine yükü binen ortamdan uzaklaşmış oluyordu. (Lessing, Güney Afrikalı iki kadın yazar -Olive Schreiner ve Nadine Gordimer-gibi, ortaokul mezunu değildir. Kendi kişisel eğitimini kendi gerçekleştirmiştir.)
