|

'Gecenin Çobanları' yapayalnız

z
00:00 - 9/07/2001 Pazartesi
Güncelleme: 11:33 - 29/05/2014 Perşembe
Yeni Şafak
'Gecenin Çobanları' yapayalnız
'Gecenin Çobanları' yapayalnız

Tereza Batista', 'Tarçın Kokulu Kız', 'Kırlangıç ile Tekir Kedi' ve 'Mucizeler Dükkanı'nın Brezilyalı yazarı Jorge Amado önceki gün sevenleri ve okurlarıyla birlikte "Gecenin Çobanları"nı da yapayalnız bırakarak veda etti hayata. Ölüm nedeni olarak kalp ve solunum rahatsızlıkları gösterilen ve mücadele içinde epey zorlu bir hayat süren yazar 88 yaşındaydı.

Ülkesinin kanı, kokusu, tadı

Brezilya'nın Bahia eyaletinde 1912 yılında doğan Amado, ülkesinde tüm zamanların en çok satan yazarı olmuş, 32 kitabı Türkçe'den Vietnamca'ya kadar 48 dile çevrilmişti. "Gabriela ve Dona Flor'la İki Kocası" adlı eserleri televizyon dizisi ve film olarak çekilen Amado, kendisine Mark Twain ve Charles Dickens'ı örnek aldığını, eserlerinde "ülkesinin kanı, kokusu ve tadı" olduğunu söylemişti. Amado, bir açıklamasında, "Ben James Joyce değilim, seçkinci karşıtıyım. Halk dilini kullanırım ve eserlerimde halk her zaman kazanır. Bundan gurur duyuyorum. Mesajım, umutsuzluk yerine umuttur" demişti. Zaten bu açıklamalarına paralel olarak Brezilya'nın kuzeydoğu yörelerindeki insanların yaşamını betimleyen romanlarıyla ünlendi. Auricidea'da bir kakao plantansyonunda doğup büyüdü. Salvador'da Cizvit Okulu'nda öğrenim gördü. İlk romanı yayımlandığında 20 yaşındaydı. Kakao plantasyonlarını konu alan ilk üç yapıtında göçmen siyahların, melezlerin ve yoksul beyazların yaşadığı sömürü ve sefaleti vurguladı. Halk destanlarının ilkel görkemine sahip "Terras do Sem-Fin-Kızgın Toprak", bu yapıtlarından en iyisi olarak gösterilir. Roman rakip çiftçilerin toprak mücadelesini anlatır.

Halk yararına yazmayı seçti

Amado, 1930 yılında gazeteciliğe başladı. Edebiyat yaşamıyla birlikte sürdürdüğü radikal siyaset yüzünden 1935 yılında hapse atıldı. 1930-45 ve 1950-54 yıllarında Brezilya'yı yöneten eski Devlet Başkanı Getulia Vargas döneminde bir hayli sıkıntı çekti. Vargas, Amado'nun eserlerinin Salvador maydanında yakılmasını emretmişti. Brezilya Komünist Partisi'nden kongre üyesi de olan Amado, parti yasaklanınca sürgüne gitmiş, 1951'de Uluslararası Lenin Barış Ödülü'nü almıştı. Yurt dışındaki sürgün hayatı süresince Avrupalı aydınlarla özellikle Jean-Paul Sartre'la dostluk kurdu. 1956'da Stalin'in politikaları nedeniyle Komünist Parti'den ve militan politikadan ayrıldı ve "halk yararına yazmayı" seçti.


23 yıl önce