Ramazan'ın gelmesiyle birlikte vatandaşlar, mideden boğaza gelen sıvının orucu bozup bozmayacağını sorguluyor. Diyanet İşleri Başkanlığı, orucu bozan ve bozmayan durumları kamuoyu ile paylaşıyor. İşte mideden ağza gelen suyu yutmak oruca zarar verir mi? sorusunun cevabı.
Mideden boğaza gelen suyu yutmak orucu bozar mı?
Miktarı ne olursa olsun kendiliğinden gelen kusuntu orucu bozmaz. Aynı şekilde mideden ansızın ağza yükselip tekrar mideye dönen şeyler de oruca zarar vermez. Kişinin kendi isteği ile ağız dolusu kusması hâlinde ise oruç bozulur.
Hz. Peygamber (s.a.s.), "Oruçlu kimse kendisine hâkim olamayarak kusarsa ona kaza gerekmez. Her kim de kendi isteği ile kusarsa orucunu kaza etsin." (Ebû Dâvûd, Savm, 32; Tirmizî, Savm, 25) buyurmuştur.
Bununla birlikte, kustuğu için orucu bozuldu zannıyla yemeye içmeye devam eden kimsenin orucu bozulur. Böyle bir kimseye keffâret değil, gününe gün kaza gerekir (İbnü'l-Hümâm, Feth, II, 332; el-Fetâva'l-Hindiyye, I, 226).
Orucu bozup hem kaza hem de kefâret gerektiren durumlar nelerdir?
Oruç, ibadet niyetiyle tan yerinin ağarmasından (fecr-i sadık), güneş batıncaya kadar, yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak demektir. Oruçlunun söz konusu yasak fiillerden uzak durması anlamındaki “imsak”ın ihlal edilmesiyle oruç bozulur.
Başlanan Ramazan orucunun aşağıdaki fiiller sebebiyle bozulmasından dolayı hem kaza hem de kefâret gerekir:
a) Cinsel ilişkide bulunmak. Oruçlu iken cinsel ilişkide bulunmak her iki taraf için de kaza ve kefâreti gerektirir.
b) Meşru bir mazeret bulunmaksızın, gıda veya gıda hükmünde olan ya da yenilip içilmesi mutat bir şeyi bilerek yemek ve içmek Hanefilere göre kaza ve kefâreti gerektirir (Merğînânî, el-Hidâye, 1/122; İbn Abidin, Reddü’l-muhtâr, 2/409-411). Şafiîlere göre ise bu durum sadece kazayı gerektirir (Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, 2/177-178).
Orucu bozmayan şeyler
1- Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içmek,
2- Ağzına gelen kusuntunun geri gitmesi,
3- Oksijen tüpüyle suni hava vermek,
4- Orucu bozmaya niyet edip de bozmamak,
5- İstemeyerek ağız dolusu kusmak,
6- Boğaza toz, duman vs. kaçması,
7- İsteyerek, zorlayarak biraz kusmak,
8- Göze ilaç damlatmak, ıslak lens takmak,
9- Gıybet etmek,
10- Rüyada ihtilâm olmak,
11- Diş çukuruna ilâç koymak,
12- Çiçek, kolonya veya parfüm koklamak,
13- Morfinsiz, iğnesiz diş çektirmek,
14- Yutmadan yemeğin tadına bakmak,
15- Sakındığı hâlde toz ve dumanın boğazdan veya burundan içeri girmesi,
16- Diş çektirince gelen tükürükten az kanı yutmak,
17- Ağzını yıkadıktan sonra, kalan yaşlığı tükürükle yutmak,
18- Dişleri arasında kalan nohuttan küçük olan şeyi yutmak,
19- Hacamat olmak, kan aldırmak,
20- Kulağına su kaçması,
21- Uyanıkken, sadece bakarak cünüp olmak,
22- Misvak kullanmak, macunsuz diş fırçalamak,
23- Gusletmek, banyo yapmak,
24- İdrar yoluna pamuk koymak, [Şafii'de bozar.]
25- Sağlam deriye ilaç, krem, her çeşit yakı, sigara bandı, tokluk bandı koymak,
26- Yaraya imsak vaktinden önce konan sıvı ilacın, imsak vaktinden sonra emilmesi,
27- Yaradan çıkan kan, irin ve benzerlerinin tekrar içeri girmesi,
28- Arı sokması,
29- Dudaktaki yaşlığı yutmak,
30- Banyoda oluşan su buharını teneffüs etmek,
31- Kuru parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Şafii'de bozar.]
32- Ele iğne batıp, kırığının içinde kalması,
33- Kulağa pamuklu çubuk sokmak, [Şafii'de bozar.]
34- Kanayan yere, kanın durması için kan taşı sürmek,
35- Ağza gelen yemeği, balgamı, kusmuğu veya baştan burna gelen akıntıyı yutmak.
