Dünya endişeli

ABD ve İsrail'in kendi aralarında aldığı Kudüs kararı büyük tepki topladı.

Dünya liderleri, yaptıkları açıklamalarla ABD Başkanı’nın kararının küresel ölçekte ve bölgesel düzeyde yeni çatışma ve gerilimlere yol açacağı uyarısında bulunarak, konunun BM kararları çerçevesinde çözülmesi gerektiğini dile getirdiler.

* Çin:

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Kararın bölgedeki mevcut gerginliği körüklemesinden endişe duyuyoruz” diye konuştu. Açıklamada, “Pekin yönetimi, sınırları 1967’de çizilmiş ve başkenti Doğu Kudüs olan tam bağımsız Filistin devletinin kurulmasını destekliyor” ifadelerini kullandı.

* Rusya:

Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, “Rusya’nın Trump’ın Büyükelçiliği Kudüs’e taşıma kararının Filistin ve İsrail arasında yaratacağı yeni çatışmalar konusunda endişeli olduğunu” söyledi.

* İngiltere: İngiltere Başbakanı Theresa May de kararı eleştirdi. May, "ABD’nin büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma ve Kudüs’ü nihai statüsüyle ilgili bir çözüme ulaşılmasından önce İsrail’in başkenti olarak tanıma kararıyla hemfikir değiliz. İngiltere’nin İsrail Büyükelçiliği Tel Aviv’dedir ve taşıma gibi bir planımız yok" dedi.

* Fransa:

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD'nin Kudüs kararının Fransa'nın onaylamadığı üzücü bir karar olduğunu söyledi. "Bu, uluslararası hukuka ve BM Güvenlik Konseyi kararlarına aykırı bir karardır" ifadelerini kullanan Macron, Kudüs'ün statüsünün uluslararası toplumu ilgilendiren bir konu olduğunu kaydetti. Macron, Kudüs'ün statüsünün BM çatısı altında İsrail ile Filistin arasında belirlenmesi gerektiğini vurguladı.

* Almanya:

Alman Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ABD Başkanı’nın kararının bölgede yeni çatışmalara sebep olacağı uyarısında bulunuldu.

* Avrupa Birliği:

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin, "AB, Trump'un Kudüs'e ilişkin açıklamasından dolayı ciddi endişe duyuyor " ifadelerini kullandı. Mogherini Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Es-Safadi’yle yaptığı telefon görüşmesi sonrasında da, “AB, Kudüs’ün statüsünde değişikliğe neden olacak herhangi bir karar ya da bireysel eylemin ciddi sonuçları olacağını düşünüyor" diye konuştu.

* Katar:

Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed, kendisini telefonla arayan ABD Başkanı Trump'a, attığı bu adımın Ortadoğu'da durumu daha fazla karmaşık hale getireceğini ve bölgedeki güvenlik ile istikrarı olumsuz yönde etkileyeceğini belirtti. Konuyla ilgili yazılı açıklamada ise kararın reddedildiği bildirildi.

* İran:

İran dini lideri Ali Hamaney, “ABD’nin büyükelçiliği taşıma kararı onların beceriksizliklerinin ve başarısızlıklarının işareti. ABD’nin Filistin konusunda elleri bağlı. Amaçlarına ulaşamıyorlar” dedi.

* Fas:

Kral 6. Muhammed, Trump’a gönderdiği mesajda, “Arap ve İslam ülkelerinin halkları, ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararından büyük endişe duyuyor.” ifadelerine yer verdi.

* Irak:

Başbakan Haydar el-İbadi, “Kararı kabul etmiyoruz. Bunun olumsuz yansımaları konusunda uyarıda bulunuyoruz” ifadelerini kullandı.

* Tunus:

Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Hamis el-Cihinavi’nin, Ürdünlü mevkidaşı Eymen es-Safedi ile telefonda görüştüğü belirtildi. Görüşmede ikilinin, Kudüs’ün tarihi konumunun korunması gertiğini vurguladığı aktarıldı.

* Arap Parlamenterler Birliği:

ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması veya ABD Büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıması yönündeki karar “geçersiz ve yasadışıdır.”

* Birleşmiş Milletler:

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de açıklamaya tepki göstererek "Kudüs, BMGK ve BM Genel Kurul kararları temel alınarak, iki taraf arasında doğrudan görüşmeler yoluyla en son çözülmesi gereken bir konudur" ifadesini kullandı.

Müslümanlara açık saldırı

ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararının ardından İslam dünyasının önde gelen alimlerinden sert tepki ve uyarılar geldi. İslam alimleri, bu adımın Ortadoğu barışı çabalarına olumsuz etkileri konusunda kaygılı olduklarını belirtterek, Müslümanlara yönelik açık bir saldırı olduğunu değerlendirdiler.

Dünya Müslüman Alimler Birliği Genel Sekreteri Yusuf el- Karadavi:

“ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü işgal devletinin (İsrail) başkenti yapma kararı 1 milyar 700 milyon Müslümana açık bir saldırı niteliğinde olup, duygularını yaralamaktadır. Tüm İslam ülkelerine bu adımdan vazgeçmesi için ABD’ye diplomatik ve ticari baskı uygulaması çağrısında bulunuyorum.”

Kudüs Başkadısı Mahmud el-Hebbaş:

“Dünyada yaşayan milyarlarca Müslüman ve Hristiyan Kudüs’ü inançlarının bir parçası olarak görüyor. Bu insanların tamamı Kudüs kenti üzerinde siyasi ve demografik bir değişikliği reddediyor.”

Ezher Şeyhi Ahmed et-Tayyib:

“Müslümanların öfkesine neden olacak bu adım, dünya barışını tehdit etmesinin yanı sıra gerginlik, bölünme ve nefreti de artıracak.”