|

Efsane avukat sahneye çıktı

İnsan hakları savunucusu Clarence Darrow'un girdiği davaları anlatan sezonun iddialı yapımı 'Savunma' günümüzün adalet ve insan ilişkisi üzerine de eleştiriler yapıyor. İlkeli avukatı usta oyuncu Hakan Gerçek canlandırıyor.

Harun Karaburç
00:00 - 12/03/2014 Çarşamba
Güncelleme: 22:28 - 10/03/2014 Pazartesi
Yeni Şafak
Efsane avukat sahneye çıktı
Efsane avukat sahneye çıktı

Clarence Darrow 1857- 1938 yılları arasında yaşamış 'başarılı' bir savunma avukatı. En önemli özelliği ise koyu bir insan hakları savunucusu olması. Ölüm cezasını yaşamla savunan bir avukat… İdam cezasıyla yargılanan 102 kişiyi savunuyor ve hepsini ipten kurtarıyor. Dönemin Amerika'sının adalet sistemine getirdiği eleştirilerle ABD hukuk tarihine geçen Darrow'un davalarının konu alındığı, tamamen gerçek olaylara dayanan Savunma oyunu tiyatrogerçek'in sahneye uyarlamasıyla izleyiciyle buluşuyor. Yeni sezon oyunları arasında dikkat çeken 'Savunma' tek kişilik bir performans. Usta oyuncu Hakan Gerçek'in hayat verdiği Clarence Darrow, tüm dünyaya adalet, hukuk ve insanlık dersi veriyor. İnsanı her şeyin merkezine alan bu idealist avukat, adaletin ete kemiğe bürünmüş hali adeta.

ADALET SİSTEMİ ELEŞTİRİSİ

Mehmet Birkiye'nin yönetmenliğinde Gerçek'in başarılı performansını izlerken kendi dönemimizin adalet sistemi üzerine de düşünmeye başlıyoruz. Daha önce yaptığı Van Gogh ve Cemal Süreya portreleriyle büyük beğeni toplayan Gerçek, Savunma'da da oldukça başarılı bir Clarence darrow portresi ortaya çıkarıyor. Gerçek, 'Aslında, Clarence Darrow bütün dünya için olması gereken ideal bir yaşam sunuyor bize' diyor. David Rintles ve Irwing Stone'un kaleme aldığı, İrem Arslan Aydın'ın çevirdiği Savunma, bu akşam 26. ENKA Kültür Sanat Buluşmaları çerçevesinde saat 20:30'da ENKA İbrahim Betil Oditoryumu'nda sahneleniyor.

EZİLENLERİN YANINDA

Savunma, bu sezonun en iddialı yapımlarından. Girdiği davalarla adı ABD hukuk tarihine geçen Clarence Darrow'un gerçek davalarını konu alan oyun, bugün bile yaşadığımız ırkçılık, insan hakları gibi sorunları Darrow'un penceresinden veriyor. 2008 yılında kendi tiyatrosunu kuran Gerçek, tiyatrogerçek'i kurma amaçlarından birinin de portrelere yer vermek olduğunu söylüyor. Darrow'un önemli bir insan hakları savunucusu olduğuna dikkat çeken Gerçek, 'Yaşadığı dönemde girdiği davalar genellikle sendika, işçilerin hakları ve ırkçılık ile ilgili davalar. En çok da tabii ki ezilenlerin yanında olmuş bir adam.

HUKUK KASKATI KALDI

İdam cezasına karşı çok savaşmış biri. O dönem oyunda da geçiyor, '102 insanı savundum idam cezasıyla yargılanan hiçbiri asılmadı. Bu da yaşadığım her şeye değerdi.' Gerçekten o anlamda Clarence Darrow zamanının entelektüel ve aydın insanı.' diyerek anlatıyor Darrow'u. Savunma, yalnızca Clarence Darrow'u ve dönemin hukuk sitemini anlatmakla kalmıyor, bütün dünyada hukuk sitemindeki yanlışların hala devam ettiğine dikkat çekiyor. Gerçek, bu konuda Darrow'un 'Baroya girdiğimden bu yana hukuk biliminde bir gelişme olsaydı kendimi çok daha şanslı hissederdim. Bilimde, matematik de hatta din konusunda bile dünya değişti ama hukuk ve kuralları zamana ve sonsuzluğa meydan okur gibi kaskatı kaldı' sözlerine dikkat çekiyor. Savunma'nın, ele aldığı konular ve metin itibarıyla güncelliğini koruyan evrensel bir özelliği de var.

Savunma, bundan 30 küsur yıl önce Müşfik Kenter tarafından sahneye konduğunda Kenter'e asistanlık yapan Gerçek, Darrow'un mahkeme salonunda, kendilerinin de sahnede hedeflerinde insan ve insan hakları olduğunu söylüyor.

Tiyatrocu olmak delilik

'Tiyatrocu olmak deliliktir. Güzel bir deliliktir. Benim elimden gelen iş bu. Bunun eğitimini aldım başka bir iş yapamıyorum' diyen oyuncu Hakan Gerçek, toplumumuzdaki sanat anlayışı üzerine ilginç bir gözlemini paylaşıyor. Oyunlarını İstanbul'un varlıklı semtlerinde sahnelediğinde katılımın az olduğunu ancak dar gelirli insanların yaşadığı semtlerde oyunlarına katılımın fazla olduğunu kaydeden Gerçek, 'Bence Türkiye, bugün çok güçlü bir sanat hareketi istiyor. Sanatın her dalında bir devrime ihtiyaç var' diyor. Gerçek'in Cemal Süreya şiirlerini ve metinlerini sahnelediği Üstü Kalsın'ı ise en çok gençler tarafından ilgi görüyor. 2011'den bu yana sahnelenen Üstü Kalsın, yoğun ilgi görmeye devam ediyor.


10 yıl önce